Beginnen met beleggen in indexfondsen

Beleggen in indexfondsen is in de VS al razend populair. Zelfs superbelegger Warren Buffett raadt aan om in indexfondsen te beleggen in plaats van in individuele aandelen. Maar waarom is het zo'n goed idee om in indexfondsen te gaan beleggen? Wat voor soort verschillende fondsen zijn er eigenlijk? Hoe kies je een fonds? Waar moet je op letten? Wat zijn de nadelen?

Wat is een indexfonds?

Zoals de naam al zegt is een indexfonds, ook wel bekend als tracker of exchange traded funds (ETF's), een beleggingsfonds dat belegt in een index, zoals de AEX of de S&P500. Een indexfonds wordt passief beheerd, omdat het een index volgt. Dit in tegenstelling tot een actief beheerd fonds, wat beheerd wordt door dure fondsmanagers die continu actief bekijken welke beleggingen gekocht en verkocht moeten worden. Het beheren van een indexfonds kan computergestuurd gebeuren.

Indexfondsen in allerlei soorten en maten

Indexfondsen zijn er niet alleen voor de bekende indices. Er zijn vele duizenden indices waarin belegd kan worden, vele samengesteld door commerciële partijen, zoals Morgan Stanley Capital International (MSCI) of Vanguard. Je kan het bijna niet bedenken of er is wel een index voor. Zo zijn er indices voor opkomende landen, vastgoed, aandelen met hoogdividend, de 500 grootste beursgenoteerde bedrijven van de wereld, kortlopende obligaties, langlopende obligaties, duurzame bedrijven en zo kan de lijst nog wel een tijdje doorgaan.

Wat zijn de voordelen van indexbeleggen?

Wanneer je belegt in een indexfonds volgt je rendement de index, dus als de index stijgt weet je zeker dat jij ook winst maakt. Doordat het fonds passief beheerd wordt zijn er weinig kosten. Alle kosten gaan ten koste van je rendement, dus hoe minder kosten, hoe beter. En wanneer je in een index belegt, beleg je automatisch gespreid. Hoe gespreid hangt van de index af. De AEX bijvoorbeeld bestaat uit aandelen van 25 bedrijven, waarvan er 4 heel zwaar wegen. De S&P500, die uit 500 bedrijven bestaat, is een veel beter gespreid fonds.

Meer mogelijkheden

Naast de automatische spreiding bieden beleggingsfondsen mogelijkheden die voor een particulier anders lastig of zelfs onmogelijk zijn. Zo kun je via een indexfonds makkelijk beleggen in opkomende markten. Daaronder vallen bijvoorbeeld Brazilië, India en China. Als particulieren belegger is het zeer moeilijk, of onmogelijk, om zelf aandelen op die beurzen te kopen. Via indexfondsen kan je daar wel in beleggen. Een ander voorbeeld is vastgoed. Om te beleggen in vastgoed heb je normaal gesproken een flink kapitaal nodig. Voor particulieren kan het nog wel haalbaar zijn om in een tweede woning of vakantiewoning voor de verhuur te investeren, maar winkels en industriële panden zijn voor de gewone mens niet toegankelijk. Met een indexfonds kan je al vanaf een paar tientjes participeren in de vastgoedmarkt.

Nadelen van beleggen in indexfondsen

Dat je rendement een index volgt is ook meteen het nadeel. Je zal nooit de index verslaan en een grote klapper maken. Onderzoek heeft echter uitgewezen dat het maar weinig actief beheerde fondsen lukt om jaar na jaar de index te verslaan. Als je daar nog bij optelt dat de kosten van actief beheerde fondsen veel hoger zijn, dan moet je zeer goede research doen om fondsen te vinden waarmee je een beter rendement zal hebben dan bij een indexfonds. Maar het is zeker wel mogelijk. Een goede bron voor onderzoek is www.morningstar.nl.

Fysiek of synthetisch fonds

De tracker kan fysiek of synthetisch zijn. Een fysiek fonds bootst de index na door de aandelen van de index ook echt te kopen, precies in de verhouding zoals de index ook is samengesteld. De aandelen zijn dus daadwerkelijk in bezit van het fonds. Synthetische trackers bootsen de index na met derivatencontracten met een financiële instelling. Het rendement wordt gegarandeerd. Maar volgens de Autoriteit Financiële Markten (AFM) geeft dit extra risico's. Want wat als die financiële instelling zijn beloftes niet nakomt?

Een andere vorm is de fysieke gedeeltelijke nabootsing. Hierbij wordt belegd in een selectie van de aandelen en obligaties die de index vormen en representatief zijn voor de index door bijvoorbeeld de belangrijkste risicokenmerken en andere eigenschappen. Er wordt vaak voor gedeeltelijke nabootsing gekozen wanneer het onpraktisch of te duur is om in alle aandelen of obligaties van de index te beleggen. Bijvoorbeeld doordat de index uit heel erg veel verschillende of slecht verhandelbare aandelen of obligaties bestaat. Dit komt vooral vaak voor bij obligatiefondsen.

Hoe kies je een indexfonds?

Er zijn ontzettend veel indexfondsen om uit te kiezen. Je moet jezelf dus vooraf een aantal vragen stellen. Wil je beleggen in een specifieke sector? Wil je beleggen in een specifiek land, of een bepaalde regio van de wereld? Wil je graag hoge dividenduitkeringen ontvangen? Wil je juist zo breed mogelijk beleggen?

Wanneer je deze vragen voor jezelf hebt beantwoord kun je op zoek gaan naar passende fondsen. Op www.morningstar.nl kun je met de ETF-screener zoeken naar fondsen die aan je eisen voldoen. Als je een fonds selecteert kun je een sheet bekijken met relevante informatie over het fonds. Bijvoorbeeld het rendement, het risico, de kosten, de 10 grootste posities en in welke sectoren het vermogen van het fonds geïnvesteerd is.

Hoe gaat het beleggen praktisch in zijn werk?

Als je je fonds gekozen hebt, dan moet je natuurlijk ook de aankoop nog doen. Hiervoor moet je eerst een beleggingsrekening openen. Bij de 'gewone' banken kun je meestal makkelijk een beleggingsrekening openen, maar het aanbod van de fondsen is vaak beperkt. Bij onafhankelijke brokers vind je het meest uitgebreide aanbod. Goede brokers zijn Binckbank en Degiro. Als je een beleggingsrekening geopend hebt en er geld op hebt gestort kun je aan de slag!