Is het verplicht om een zorgverzekering af te sluiten?

De zorgverzekering is een verzekering tegen de kosten van geneeskundige zorg. Sinds 2006 kennen wij de basisverzekering in plaats van de ziekenfondsverzekering en de particuliere zorgverzekering. Iedereen die in Nederland woont is verplicht om een basisverzekering af te sluiten. Daarnaast moeten werknemers die in het buitenland wonen en in Nederland werken (en loonbelasting betalen) zich ook aansluiten bij een zorgverzekeraar. Vanaf 18 jaar moeten jongeren zelf een verzekering afsluiten. Tot 18 jaar zijn ze verzekerd op de polis van de ouders. Ook voor kinderen geldt een verzekeringsplicht. De zorgverzekering bestaat uit een basisverzekering en een aanvullende verzekering. De aanvullende verzekering is een uitbreiding op de dekking van de basisverzekering en is niet verplicht om af te sluiten. Jaarlijks per 1 januari kunt u overstappen naar een andere zorgverzekeraar. De premie die de verzekeraars vragen voor de zorgpolis verschillen onderling en worden per 1 januari vastgesteld. De zorgverzekeraars hebben voor de basisverzekering een acceptatieplicht.

Wanneer moet de verzekering worden afgesloten?

Jongeren die de leeftijd van 18 jaar bereiken, hebben vier maanden de tijd om een zorgverzekering af te sluiten. Voor iedereen geldt dat ze de verzekering moeten sluiten zodra ze vallen binnen de groep van verplicht verzekerden. Hierbij zou u kunnen denken aan buitenlanders die loonbelasting gaan betalen in Nederland in verband met het verrichten van arbeid in Nederland.

Wat gebeurt er als een onverzekerde zorg nodig heeft?

In geval van nood heeft iedereen recht op medische zorg, of u nu verzekerd bent of niet. Onverzekerden moeten de daaruit volgende nota echter wel zelf gaan betalen. Om de verzekeringsplicht af te dwingen is er ook een boeteregeling ingesteld. Iedereen die tegen de regels in niet verzekerd is kan een boete krijgen van 130 procent van de reguliere premie voor de basisverzekering. De boete wordt gerekend over iedere onverzekerde maand in het afgelopen vijf jaar. Onverzekerde kinderen krijgen geen boete, maar daarvoor blijft wel gelden dat de medische kosten niet vergoed worden.

Vrijstelling van het verzekeringsplicht

In uitzonderingsgevallen kan er vrijstelling worden gegeven op het verzekeringsplicht. Het gaat hierbij om vrijgestelde gemoedsbezwaarden die uit geloofsovertuiging geen verzekering mogen afsluiten. Ook militairen die in actieve dienst zijn, zijn vrijgesteld. Voor deze groep geldt er namelijk een andere zorgverzekering.

Wat kost de basisverzekering?

De prijzen tussen de diverse aanbieders verschillen sterk, hoewel de dekking hetzelfde is. De basisverzekering is namelijk een standaardverzekering die bij alle verzekeraars exact hetzelfde is. In de manier van het afhandelen van medische kosten zitten er wel verschillen. Er zijn drie verschillende soorten zorgpolissen, namelijk de restitutiepolis (rekening eerst zelf betalen en vervolgens declareren), de naturapolis (de verzekeraar betaalt rechtstreeks) en een combinatie van deze twee varianten. De premie ligt gemiddeld ongeveer rond de €100,- per maand. Daarnaast is er nog een inkomensafhankelijke bijdrage die de werkgever afdraagt.

Heb ik recht op zorgtoeslag?

Op Toeslagen.nl van de Belastingdienst kunt u berekenen in hoeverre u in aanmerking komt voor een zorgtoeslag. Deze regeling is ingesteld om lagere inkomens te compenseren voor de hoge lasten van de zorgverzekering. Tot 2006 betaalden de lagere inkomens een premie van ongeveer €40,-. Deze premie is nu ruim verdubbeld en de zorgtoeslag moet de lastenverzwaring sterk verlichten.