Nul-procent financiering niet zonder risico

Het is natuurlijk zeer verleidelijk, de flatscreen-tv nu al kopen in plaats van maanden ervoor te sparen. Maar achter ogenschijnlijk kleine termijnbedragen, steken ook risico's zoals verborgen kosten en het risico op een BKR-notering. Wie zaken op afbetaling koopt, trapt gemakkelijk in de schuldenval. Waar moet je op letten?

Nul-procent financiering is een normaal consumentenkrediet

Meubelhuizen en elektronicazaken adverteren graag met een nul-procent financiering. Het gaat daarbij om een normaal consumentenkrediet dat met een bank wordt aangegaan, niet met de dealer. Dat is al een eerste probleem. Volgens consumentenorganisaties blijft een deskundig kredietadvies bij de handelaar vaak uit. Die wil alleen zijn product verkopen, en het maakt hem niet uit of de bank aan het einde van de looptijd blijft zitten met een schuld van de klant of dat de klant in de problemen raakt omdat die niet in staat is om de lening terug te betalen.

Kopen op afbetaling

"Waarom niet gelijk die grotere tv gekozen? Het is immers tóch tegen nul procent rente!" Met dergelijke verkoopslogans verleiden dealers veel klanten. Gaan klanten op zo’n nul-procent financiering in, dan leidt vriendelijk personeel hen meestal naar een aangrenzende kamer, waar hun kredietwaardigheid wordt gecontroleerd, net als bij een bank. Maar de verkooprelatie is fundamenteel anders dan die bij een bank.

Men kan zich vragen stellen over de manier waarop dit soort leningen soms aan de man gebracht wordt. Er is bijvoorbeeld in de elektronicabranche geen sprake van een kredietadvies door een deskundige. Integendeel, vaak worden klanten door de verkoper juist aangemoedigd om een dergelijke lening af te sluiten, ongeacht hun feitelijke financiële situatie. Enige regulering in de branche zou niet misplaatst zijn.

Nul-procent financiering vaak in combinatie met dure verzekeringen

Overigens kan de omvangrijke papierwinkel bij een nul-procent financiering ook onaangename verrassingen inhouden. Problematisch wordt het wanneer samen met het krediet ook verzekeringen worden verkocht. Die brengen de consument weinig voordeel, maar kosten wel geld. Veel klanten merken echter pas na de ondertekening, dat ze samen met de nul-procent financiering ook nog een schuldrestverzekering hebben afgesloten. In de hectiek van de koop, heeft men dan kennelijk ergens een vakje aangevinkt en als gevolg van een overvolle agenda verzuimd om de kleine lettertjes zorgvuldig na te lezen. Geadviseerd wordt om dergelijke contracten pagina voor pagina te controleren voordat men ondertekent. Dat geldt met name voor financiële contracten.

Schuldrestverzekeringen lonen maar zelden

Feit is dat niemand je zomaar geld schenkt. Niemand biedt zoiets als een nul-procent financiering belangeloos aan. Doorgaans profiteren zowel de handel als de banken ervan. Meestal vindt dat plaats in de vorm van verborgen kosten, zoals bij de schuldrestverzekering. Die moet klanten ervoor beschermen, bijvoorbeeld in geval van plotselinge werkloosheid, dat ze de afbetalingstermijnen niet meer kunnen betalen. Maar omdat ze zo duur zijn, lonen zich schuldrestverzekeringen maar zelden. Bij producten tot 1000 euro hebben ze over het algemeen geen zin.

Wie de termijnen niet kan betalen, riskeert een BKR-notering

Afgezien van verborgen kosten, is er een ander risico dat op het eerste gezicht wellicht enigszins banaal klinkt: het risico dat je in een maand meer uitgeeft dan er binnenkomt. Maar juist bij kleine termijnbedragen kan je al snel het overzicht verliezen. Hier een nieuwe koelkast, daar een nieuwe wasmachine, en misschien zelfs een vakantie. Oké, 50 euro per maand lijkt dan niet veel, maar wie het niet lukt om het geld voor een nieuwe tv vooraf bij elkaar te sparen, kan ook problemen hebben om het maandbedrag te betalen.

Daar komt bij dat mensen vaak meerdere dingen op afbetaling kopen. En over langere tijd gezien pakweg vijf termijnen van 50 euro per maand betalen, dát lukt niet iedereen. Wie dan de mogelijkheid moet aanspreken om tegen elf procent rood te staan, zal dan al snel ervaren dat een vermeende nul-procent financiering heel duur kan zijn. En wie de maandtermijnen écht niet kan betalen, krijgt problemen met de bank. Die kan al relatief snel het gehele bedrag in een keer opvorderen en boeterente in rekening brengen. Daarnaast is er dan een negatieve vermelding bij het Bureau Krediet Registratie (BKR).

Financiering alleen voor noodzakelijke aankopen

Is een nul-procent financiering dan bij voorbaat slecht? Nee. Wanneer bijvoorbeeld de koelkast de geest geeft, maar het huishoudbudget leeg is, kan een nul-procent financiering goede dienst bewijzen. Per slot van rekening moet je het eten niet laten bederven. Maar duidelijk moet zijn dat het geld voor de maandtermijnen voorhanden moet zijn, én het contract moet worden gecontroleerd. Daarnaast kan het zijn dat het aangeboden product elders goedkoper te krijgen is, maar dat men dit aspect vanwege de verleidelijke financiering uit het oog verliest.