Arbeidsongeschikt en toch een hypotheek?
Arbeidsongeschikt raken is altijd vervelend, maar het is nog erger wanneer er net een hypotheek is afgesloten of wanneer er plannen zijn om een nieuwe hypotheek af te sluiten. Omdat er een terugval in inkomen plaatsvindt, zijn de mogelijkheden ineens beperkter. Welke mogelijkheden zijn er om vanuit arbeidsongeschikt toch een hypotheek af te sluiten?
Een hypotheek krijgen
Voor de aankoop van een woning wordt over het algemeen een hypotheek bij een bank afgesloten. Een bank kijkt naar verschillende criteria (openstaande schulden, waarde en staat van de aan te kopen woning, spaargeld dat achter de hand is), maar het belangrijkste criterium is het inkomen en de regelmatigheid hiervan. Het inkomen moet hoog genoeg zijn om daarmee de hypothecaire verplichtingen te betalen. Daarnaast moet het inkomen zo zeker mogelijk zijn.
Arbeidsongeschikt raken
Bij langdurige ziekte treedt voor de werknemer een uitkeringsregeling op. De werkgever betaalt over het algemeen gedurende twee jaar het loon door (minimaal 70% van het laatstverdiende loon). Wanneer de werknemer na twee jaar nog steeds arbeidsongeschikt is, treedt het WIA-traject in. Door de WIA (Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen) wordt het loon in de vorm van een uitkering doorbetaald. Het bedrag is afhankelijk van de mate waarin iemand arbeidsongeschikt is en het inkomen dat hij naast de uitkering weet bij te verdienen.
Een lopende hypotheek en arbeidsongeschikt raken
Wanneer de hypotheek al is afgesloten, is het extra vervelend wanneer arbeidsongeschiktheid optreedt. Er is immers een hypotheek afgesloten op basis van het laatste inkomen. Bij arbeidsongeschiktheid vindt er terugval in het inkomen plaats, waardoor het lastiger wordt om aan de hypothecaire verplichtingen te blijven voldoen. Zolang de uitkering voldoende is om aan de verplichtingen te voldoen, is er in feite geen probleem. Wanneer de arbeidsongeschiktheid er toe leidt dat er problemen ontstaan met het betalen van de maandelijkse rente en aflossing (of wanneer betaling leidt tot daling van de spaargelden) is het verstandig om vroegtijdig de bank te informeren over de situatie. Het is verstandig om dit te doen voordat het te laat is, omdat de bank dan ook weinig opties overhoudt om tot een regeling te komen (bijvoorbeeld het opschorten van de aflossing).
Arbeidsongeschikt en toch een nieuwe hypotheek afsluiten
Het kan zijn dat een werknemer arbeidsongeschikt raakt en juist in die fase de woning van zijn dromen tegenkomt. Is het mogelijk om ook dan een hypotheek af te sluiten? In principe is dit mogelijk, echter zullen banken over het algemeen zeer terughoudend zijn. Een bank geeft altijd de voorkeur aan een bestendig inkomen, dat wil zeggen een inkomen dat stabiel is en waarbij aangenomen kan worden dat dit over een langere tijd ontvangen wordt (bijvoorbeeld bij een vast dienstverband). Bij arbeidsongeschiktheid met een onbeperkte uitkeringsduur wordt de uitkering vaak wel meegenomen in de hypotheekberekening. Hierbij staat immers vast dat de werknemer een bepaalde mate van arbeidsongeschiktheid heeft en dat aan die situatie niets zal veranderen. De uitkering staat vast en de bank kan aannemen dat deze uitkering gedurende een lange periode wordt ontvangen. Bij een uitkering met een bepaalde tijd is het lastiger. De bank heeft geen zekerheid wanneer de uitkering zal stoppen en wanneer deze stopt, is het onzeker of er ander inkomen (omdat er toch werk wordt gevonden dat gezien de mate van arbeidsongeschiktheid toch uitgevoerd kan worden) voor in de plaats komt. In dat geval zal een bank over het algemeen weinig risico nemen en niet tot verstrekking van de hypotheek overgaan, zowel ter bescherming van haar eigen risico als ter bescherming van de klant.
Verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid
Bij het afsluiten van de hypotheek is het ook mogelijk een verzekering af te sluiten tegen arbeidsongeschiktheid. De hypotheekbescherming zorgt ervoor dat bij arbeidsongeschiktheid een inkomensaanvulling vanuit de uitkering plaatsvindt, zodat de hypotheeklasten gewoon kunnen worden doorbetaald.