Anonieme bankrekening openen: bankrekening op nummer

De veelbesproken anonieme bankrekening kent iedereen vast nog wel. In Zwitserland bestond de mogelijkheid om een bankrekening op nummer te openen. Maar door gewijzigde wetgeving is zo’n anonieme bankrekening inmiddels ook daar niet meer mogelijk. Resteert de (theoretische) optie van een rekening op nummer via zogenaamde 'offshore-banken'. 'Offshore' betekent "voor de kust" en zinspeelt op eilandstaten. Dit is natuurlijk maar de helft van de waarheid. Hoewel veel kleine eilanden offshore-diensten aanbieden, doen ze dat niet exclusief. Soms zijn er ook landen op het vasteland met toegang tot de zee zoals Belize en Panama, soms slechts kleine 'eilanden' in de bergen zoals Liechtenstein en Andorra.

Anonieme bankrekening gebruikt voor witwassen van gelden

In ieder geval bij overboekingen moet ook bij een Zwitserse bankrekening inmiddels de volledige en juiste naam van de rekeninghouder worden opgegeven. De overheid probeert op die manier het witwassen van gelden tegen te gaan. Men staat geen anonieme bankrekening meer toe.

Onderscheid belastingfraude en belastingontduiking

Overheidsinmenging in financiële aangelegenheden van individuele burgers is een zeer gevoelig onderwerp bij de eigenzinnige Zwitsers. In 2010 was er een voorstel van de overheid om het juridische onderscheid tussen "belastingfraude" en het veel mildere "belastingontduiking" te laten vallen. Dat bracht heel wat commotie teweeg. De burger in Zwitserland wil met rust gelaten worden. Men wil geen almachtige autoriteit en fiscale bevoogding. Men haat bureaucratisch vertoon waarbij men elk geschonken etentje als bestanddeel van het inkomen aan de overheid moet rapporteren.

Overgeleverd aan fiscale opsporingsambtenaren

Vervalt het onderscheid tussen belastingfraude en belastingontduiking? Dan is men in de ogen van Zwitsers zonder enige bescherming overgeleverd aan de nukken van fiscale opsporingsambtenaren. Het vermoeden van onschuld zou daardoor kantelen in tegengestelde richting. Elke Zwitser zou automatisch als waarschijnlijke belastingcrimineel in beeld komen.

Bankrekening op nummer openen in overzeese belastingparadijzen

Als enige mogelijkheid voor het openen van een anonieme bankrekening resteren nog zogenaamde "offshore banken". Die hebben hun zetel meestal in overzeese belastingparadijzen. Dat zijn fiscaal voordelige landen, bijvoorbeeld in het Caribische gebied. Maar ook daar is het niet eenvoudig om een rekening op nummer te openen. Het zou praktisch zijn als de betrokken bank een vestiging in Nederland zou hebben. Want dan zou men hier alle formaliteiten voor aanvraag kunnen afhandelen. Anders is het welhaast ondoenlijk om lokaal zo’n anonieme rekening te openen.

Overboeking is uit den boze

Voor de eerste storting opteren mensen liefst voor een storting in contanten. Maar houd er rekening mee dat je niet onbeperkt geld vanuit Nederland mag importeren in andere landen. Vanaf bepaalde bedragen geldt de verplichting om contant geld bij de douane te melden. Bedoeld om het witwassen van gelden te voorkomen. Feitelijk bestaat alleen de mogelijkheid om geld in kleine porties in het buitenland op een anonieme rekening te storten. Een overboeking is in theorie wel mogelijk. Maar staat haaks op het principe van de anonieme rekening. Want zodra je geld op die manier naar het buitenland hebt overgeboekt, kan men de route daarvan exact traceren.

Legitimatie verplicht in Nederland

In Nederland is het allang niet meer mogelijk om een rekening op nummer te openen. Bij opening van elke rekening vraagt men legitimatie van de eigenaar. Hoe anders was dat nog in de jaren 70 en 80 van de vorige eeuw. Toen waren spaarbewijzen aan toonder immens populair.

Een spaarrekening op naam van je kleinkind

Trouwens, de legitimatieverplichting bij openen van een bankrekening geldt pas pakweg zo´n 40 jaar. In de jaren 60 en 70 van de vorige eeuw kon je nog zonder legitimatie een spaarboekje op naam laten stellen. Daar kwam geen paspoort of rijbewijs aan te pas. Ook het openen van een spaarrekening op naam van je kleinkind verliep toen heel wat soepeler. Dat gold ook voor de rekening op naam van een club of vereniging. Pas in de jaren 80 en 90 scherpte men om fiscale redenen de legitimatievoorschriften fors aan.

Spaarbewijzen aan toonder

Het is ook nauwelijks 30 jaar geleden dat spaarbanken op grote schaal spaarbewijzen aan toonder verkochten. Meestal werden deze toonderstukken onder de naam spaarbrieven of groeispaarbrieven aan de man gebracht:

• ze vermeldden alleen een nummer, geen naam;
• renteberekening op basis van samengestelde intrest (rente op rente);
• te verkrijgen in nominale coupures van 1000, 5000 en later ook 10.000 gulden;
• in de regel bedroeg de looptijd 5 jaar;
• bij verzilvering was geen legitimatie vereist;
• blokkeren wegens verlies of diefstal was niet mogelijk;
• het huren van een kluis was een optie;
• de bezitter van de stukken was automatisch rechtmatige eigenaar.

Zoals gezegd, de spaarbrieven waren om belastingtechnische redenen immens populair bij de burgers. Daarnaast boden ze ook een zeer aantrekkelijk rendement als we dat afzetten tegen de actuele rentevergoeding.