Schulden – Erfenis en schuld

Het overlijden van iemand die je nastaat is vaak al erg zat. Maar wanneer dan ook nog eens blijkt dat de nalatenschap voornamelijk uit schulden bestaat, is het wel een heel verdrietige zaak. Toch is het mogelijk dat een overledene iemand – al dan niet bewust – met enorme schulden achterlaat.

Kosten begrafenis

De eerste kosten die een overlijden met zich meeneemt, zijn die van een begrafenis. Er moet meestal heel wat betaald worden om iemand naar zijn laatste rustplaats te begeleiden. Een kist, een mis, een plaatsje op het kerkhof, een hele ceremonie en wat al niet meer. Met een beetje geluk heeft de overledene hier rekening mee gehouden en een uitvaartverzekering afgesloten. Maar helemaal zeker is dat niet. Alleen al de kosten van een begrafenis kunnen oplopen tot enkele duizenden euro’s. De kosten van een begrafenis zijn aftrekbaar van een nalatenschap.

Schulden

Bij de erfenis wordt de waarde van de bezittingen van de overledene vastgesteld. Ook wordt hier nagegaan wat de schulden van de overledene zijn. Een schuld kan bijvoorbeeld een lening zijn die de overledene is aangegaan, zoals een hypotheek. Ook niet betaalde belastingen en premie volksverzekeringen worden als schulden gezien, ook als er nog geen aanslagen zijn opgelegd door de belastingdienst.

Nalatenschap verwerpen

Het kan voorkomen dat een overledene zoveel schulden had, dat de nalatenschap een financieel nadeel oplevert voor de erfgenamen. Wanneer de erfgenamen de nalatenschap zonder inzage accepteren, zullen de schulden op hen verhaald kunnen worden. Wanneer zij op de hoogte zijn van de schulden en hiervan geen nadeel willen ondervinden, kunnen de nabestaanden de erfenis ook verwerpen. Wanneer de nabestaanden nog niet weten of de nalatenschap een financieel nadeel op zal leveren, bestaat de optie om de nalatenschap onder het voorbehoud van boedelbeschrijving te aanvaarden. Een andere term die daar bij komt kijken is het beneficiair aanvaarden.

Beneficiair aanvaarden

Wanneer de nabestaanden kiezen voor de optie van beneficiaire aanvaarding, blijven de nabestaanden erfgenaam, maar kunnen zij niet opdraaien voor de schulden. In dat geval worden de opbrengsten eerst verrekend met de schulden. Wat overblijft aan opbrengst is voor de nabestaanden. Mochten er echter alleen schulden overblijven, komen die voor de nabestaanden te vervallen. Echter, voor wie een erfenis beneficiair wil aanvaarden, moet eerst contact opnemen met een notaris. Hieraan zijn namelijk speciale regels verbonden.

Legaten

Als de overledene in een testament heeft laten weten dat er legaten zijn, betekent dat dat een bepaald persoon wordt aangewezen om een bepaalde zaak te erven. De andere erfgenamen moeten deze zaak afstaan. De waarde van de legaten moet van de nalatenschap worden afgehaald voordat die wordt verdeeld over de erfgenamen. Over deze gelaten moeten de verkrijgers successierecht betalen, tenzij de legaten vrij zijn van recht. In dat geval moet het verschuldigde successierecht door de erfgenamen worden betaald.

Lasten verbonden aan de verkrijging

Het kan zijn dat er lasten verbonden zijn aan het verkrijgen van een nalatenschap. De overledene heeft de verkrijger dan verplicht om bepaalde zaken te doen, bepaalde handelingen te verrichten, alvorens de nalatenschap in handen te krijgen. Wanneer het voldoen van die lasten in het voordeel is van een derde – of derden – zijn de lasten aftrekbaar van de verkrijging. De nettoverkrijging zal in dat geval dus de waarde van de totale verkrijging betreffen, min de waarde van de lasten. Derden die in dat geval voordeel genieten van de last, zijn verplicht daarover successierecht te betalen.