Wat bepaalt de waarde van vintage spullen

Hoe kan het dat sommige oude spullen ontzettend in waarde stijgen, terwijl andere producten uit dezelfde periode in waarde gelijk blijven, of zelfs dalen? Hoe komt de waardebepaling bij vintage spullen tot stand en is het in te schatten welke vintage spullen in waarde zullen gaan stijgen, blijven stijgen of zullen dalen? Tot op zekere hoogte is dit mogelijk, echter blijft een groot gedeelte van een dergelijke analyse altijd een gok. Zo is het wel te voorspellen dat een in een zeer beperkte oplage geproduceerde Rolexvariant op een populair type zal stijgen in waarde, echter is het vrijwel onmogelijk om in te schatten tot welke hoogte de stijging zal doorzetten en wanneer deze prijs zijn piek heeft bereikt. Hetzelfde geldt voor artikelen als bijvoorbeeld vintage games voor bijvoorbeeld de Nintendo. Bij welke prijs is het nog interessant om deze aan te schaffen?

Welke vintage spullen worden meer of juist minder waard?

Zware, antieke houten meubelen waren in de jaren tachtig van de vorige eeuw sterk in trek. De prijs was tot een hoogtepunt gestegen en antieke klokken, kasten en bureaus werden voor recordprijzen verkocht. Na de jaren tachtig veranderde echter de smaak in interieur en inrichting dusdanig dat zware, donkere houten meubelen hier eigenlijk niet meer in pasten. Het resultaat was dat de prijzen kelderden. Meubels van 200, 300 of zelfs 400 jaar oud waren opeens duizenden euro's minder waard, terwijl de voorraad hetzelfde bleef. Investeren in dergelijke meubels leek een solide markt voor de jaren tachtig, maar uiteindelijk daalden de prijzen ook weer. De vraag die dan ontstaat is welke vintage spullen nu verder zullen stijgen, of juist zullen dalen?

Principe van vraag en aanbod

Het antwoord hierop lijkt eenvoudig; het principe van vraag en aanbod bepaalt of prijzen zullen stijgen of dalen. Als de vraag toeneemt, zullen de betreffende vintage spullen in prijs stijgen. Als het aanbod zeer beperkt is ten opzichte van de vraag, zullen de prijzen zelfs nog harder stijgen. Het voorspellen van de vraag is echter wat lastiger; welke vintage artikelen zullen in de toekomst gewild zijn?

Prijsverschil door smaak en mode

Zoals in het voorbeeld met de zware antieke meubelen, kan de vraag door smaak en mode beïnvloed worden. In moderne interieurs passen antieke zware meubelen simpelweg minder goed, waardoor de vraag is afgenomen. Bij andere artikelen, zoals bijvoorbeeld industriële lampen, is de vraag juist toegenomen. Deze lampen worden vaak uit oude fabrieken gehaald en vervolgens doorverkocht om in een interieur te gebruiken. Dergelijke lampen passen juist weer wel bij een moderne inrichting en zijn dan ook in prijs gestegen.

De invloed van verzamelen op de prijs van vintage spullen

Naast smaak en mode wordt de prijs ook bepaald door de mogelijkheid tot verzamelen. Als artikelen zich goed lenen om te verzamelen, is de kans groter dat de waarde zal stijgen. Dit komt omdat verzamelaars over het algemeen grote aantallen van dergelijke artikelen kopen, waardoor de beschikbaarheid op de markt afneemt. Dit zorgt voor schaarste. De duurste artikelen binnen dergelijke productgroepen zijn vaak vintage artikelen waar maar een zeer beperkt aantal van gemaakt is. Denk hierbij bijvoorbeeld aan productiefouten die toch per ongeluk op de markt gekomen zijn of producten die vrij snel na het op de markt komen van design veranderd zijn. Bij postzegels bijvoorbeeld kan het zijn dat een productiefout van een bepaalde zegel vele malen meer waard is dan de reguliere uitvoering.

De invloed van beroemdheden op de waarde van vintage artikelen

Beroemdheden kunnen de populariteit van vintage artikelen ook beïnvloeden. Dat kan zowel in het verleden zijn gebeurd, als in het heden. Denk bijvoorbeeld aan de invloed die James Bond heeft gehad op de populariteit van de Rolex Submariner. Dit horloge was om de pols van James Bond te zien in Dr. No en is sindsdien in waardering en populariteit gestegen. Vintage modellen uit de periode van de film zijn dusdanig gewild dat de prijs zelfs hoger ligt dan van nieuwe Submarinerhorloges. De prijs van vintage artikelen kan ook beïnvloed worden door beroemdheden die een vintage artikel gebruiken of dragen. Denk bijvoorbeeld aan vintage zonnebrillen; deze zijn in prijs gestegen sinds dat enkele beroemdheden gesignaleerd zijn met een vintage zonnebril.

Reproducties of het origineel kopen

Prijsinvloed van een reproductie op het origineel

De waarde van vintage spullen kan ook beïnvloed worden door reproducties van dezelfde fabrikant. Als een fabrikant besluit om een populair vintage artikel opnieuw te produceren, kan dit bijdragen aan een prijsverlaging van het originele vintage model. Zo is de Tag Heuer Monaco een zeer gewild vintage horloge, maar sinds er een nieuwe reproductie van verkrijgbaar is, is de prijs van het vintage horloge gedaald. Andersom kan echter ook het geval zijn. Een vintage item kan als het ware opnieuw ontdekt worden als er een nieuwe serie van in productie gaat. Dit geldt echter met name voor artikelen die al wat ondergewaardeerd zijn. Als vintage items al vrij fors in prijs zijn, is de kans groter dat de waarde zal dalen.

De waarde van vintagereproducties

Reproducties kunnen zelf ook vintage worden; dit komt uiteraard vanzelf met de jaren. In sommige gevallen kan het zelfs zo zijn dat een vintagereproductie duurder wordt dan het origineel. Dit is met name zo als er kleine foutjes in het origineel hersteld zijn en de tijd tussen origineel en reproductie niet te groot is. Het is echter niet zo dat hier een vaste regel voor is, uiteindelijk moet de tijd uitwijzen welke duurder wordt. Over het algemeen kan echter gesteld worden dat reproducties wat goedkoper blijven dan het origineel, zeker als er van de reproductie meer geproduceerd is dan van het originele vintage item.

Waardebepaling door de periode waarin een vintage item gemaakt is

De periode waarin een vintage item gemaakt is heeft ook veel invloed op de waarde ervan. Sommige periodes zijn zeer populair bij bepaalde groepen verzamelaars, zoals bijvoorbeeld de jaren vijftig. Andere periodes groeien juist in aandacht en worden steeds interessanter voor verzamelaars. Dit gaat dan met name om vintage spullen die pas net uit het straatbeeld verdwenen zijn, maar wel een soort prettige herinnering oproepen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan flipperkasten, welke eind jaren negentig grotendeels uit het straatbeeld zijn verdwenen en sindsdien in waarde zijn toegenomen.