Waarom is bezuinigen tijdens slechte tijden noodzakelijk?

Gaat het economisch slecht met een land dan is er sprake van een recessie. Voor die slechte tijden heeft het land goede tijden gekend, waarbij uitgaven op een veel hoger niveau lagen. Gaat het minder dan vormen vele van die uitgaven een aanvullende kostenpost en daarom moet men bezuinigen. Vaak is dat ten ongenoegen van de burgerbevolking, omdat zij het direct in de portemonnee voelen. Om het land er weer bovenop te krijgen zijn pijnlijke ingrepen noodzakelijk. Wat kunnen de gevolgen zijn indien de belangrijke bezuinigingen niet worden doorgevoerd?

Bezuinigen slechte tijden noodzakelijk

• Aanleiding minder goede tijden
• Rentelasten kunnen ondraagbaar zijn
• Voldoen aan Europese vereisten
• Tijdelijk hard ingrijpen kan snel verlichting geven
• Balans tussen bezuinigen en investeren
• Uitstel is geen afstel, het is eerder duurkoop

Aanleiding minder goede tijden

De economie groeit en daalt overeenkomstig de conjunctuurbeweging en dat is een altijd van toepassing zijnd principe. Na een periode van groei en voorspoed zal een periode van neergang en minder goede tijden volgen. Dergelijke ontwikkelingen volgen elkaar in variërende periodes op, waarbij de zwaarte van de gevolgen afhangen van hoe het land reageert. Wat is het consumentenvertrouwen, hoeveel mensen hebben feitelijk nog een baan, hoe verloopt de woningmarkt en op welke manier reageert de politiek daarop. De conjunctuur kan acht jaar voor- en tegenspoed betekenen, maar kan ook langer worden uitgerekt. Het is daarbij maar net hoe snel de economie ontwikkelt. Als de conjunctuur de top heeft bereikt raakt de economie oververhit en moet dus afkoelen resulterend in een recessie.

Rentelasten kunnen ondraagbaar zijn

Een land gaat leningen in de wereld aan om zo overheidsuitgaven te financieren. Het gaat daarbij om miljarden euro’s, welke per jaar worden geleend. Tijdens hoog economische tijden gaan velen ervan uit dat de leningen kunnen worden terugbetaald, waardoor zo grote leningen worden verstrekt. Rente dient daarover te worden betaald, waarnaast aan aflossing moet worden gewerkt. Probleem is echter als het economische tij gaat keren. De overheidsinkomsten dalen door toenemende werkloosheid, uitblijven van bestedingen door consumenten en slecht draaiende ondernemingen. Oftewel de relatie oude schuld ten opzichte van nieuwe inkomsten gaat scheefgroeien, waardoor de rentelast minder goed draagbaar is.

Voldoen aan Europese vereisten

Voorgaande effect veroorzaakt ook dat landen bij economische neergang steeds lastiger aan de gestelde eisen van Europa kunnen voldoen. De drie procent bovenop het nationaal bruto product mag niet worden overschreden, echter de naweeën van goede tijden laten zich nog in slechte tijden voelen. Om daar concreet iets aan te doen moet er worden gesnoeid daar waar bezuinigd kan worden. Zonder bezuinigingen nemen de lasten dramatisch toe, omdat de uitgaven zijn afgestemd op betere tijden. Snijden is noodzakelijk om de overheidsfinanciering en het land weer gezond te krijgen.

Tijdelijk hard ingrijpen kan snel verlichting geven

Snijden in de uitgaven kan tijdelijk pijn doen, echter als daardoor economisch herstel wordt bespoedigd heeft het slechts grote voordelen. Bezuinigingen kunnen namelijk per maand direct resultaten geven, doordat uitgaven worden verminderd. Afhankelijk van de werkelijke economische omstandigheid dient per economische op- en neergang te worden bepaald hoeveel werkelijk moet worden bezuinigd. Soms kan dat bij bepaalde groepen in de maatschappij hard aankomen. Het motto “er gezamenlijk sterker uitkomen” is dan ook slechts van toepassing, indien daartoe eerst de juiste maatregelen zijn genomen.

Balans tussen bezuinigen en investeren

Er zit een maar aan bezuinigen en dat is het fenomeen ‘kapot bezuinigen’. Alles wat in de voorgaande jaren is opgebouwd kan ten gevolge van het drastisch snijden in onkosten worden kapot gemaakt. Bezuinigen kan goed zijn voor het land, indien het met mate wordt gedaan. Er dient namelijk altijd ruimte te zijn voor investeren. Denk aan het pompen van geld in sectoren, welke de economie kunnen aanslingeren zoals de meest belangrijke: de bouw. Een balans tussen bezuinigen en op de juiste plekken via de overheid investeringen doen, zorgt ervoor dat een land er weer bovenop kan komen. Zonder de juiste investeringen gedaan door een daadkrachtige regering kan het namelijk een langdurig aanhoudende recessie betreffen.

Uitstel is geen afstel, het is eerder duurkoop

Belangrijke bezuinigingen kunnen het land redden van de ondergang, echter daartoe zal een land eerst door een diep dal moeten gaan. Hoe lang dat dal duurt is afhankelijk van hoe de markt en de burger reageert, maar ook op welke moment bezuinigingen worden doorgevoerd. Herstel kan pas volgen, nadat ingrepen zijn gedaan en overheidsbezuinigingen zijn uitgevoerd. De consument moet met de tijd gaan merken dat het weer ietsjes beter gaat, waardoor de uitgaven weer gaan aantrekken. Des te eerder er wordt gesneden des te sneller zal herstel zichtbaar zijn, zodat de burgerbevolking weer financiële ruimte gaat krijgen. Wordt de beslissing uitgesteld in de hoop dat er betere tijden komen dan:

• daalt het vertrouwen in de politiek en blijft consumentenvertrouwen uit;
• neemt de overheidsschuld slechts toe en daarmee stijgen de rentelasten iedere maand. Dit duurt zolang bezuinigingen niet zijn doorgevoerd;
• zullen bezuinigingen op een later moment zwaardere bezuinigingen betekenen.

Het vertrouwen dat de economie vanzelf weer gaat herstellen is een fabel, omdat structurele maatregelen na economisch hoogtij moeten worden genomen. De wereldeconomie moet wel dermate sterk aantrekken wil een land uit het slob komen. Om lang wachten te voorkomen dient dus eerst naar het eigen uitgaven patroon te worden gekeken om zo op termijn de economie weer op gang te krijgen.

Lees verder

• Bezuinigen: hoe bezuinig jij 1000 euro per jaar?
• Hoe kun je besparen en wat zijn de bespaartips?