Hoe stel ik een winst-en-verliesrekening op?
Een onderneming stelt naast een balans ook regelmatig een winst-en-verliesrekening op bij het boekhouden. Dit is een onderdeel van de jaarrekening en geeft een overzicht van de kosten en opbrengsten over een bepaalde periode. Maar hoe stel ik deze op? En wat is precies het verband met de balans?De winst-en-verliesrekening
De winst-en-verliesrekening, ook wel resultatenrekening of exploitatierekening genoemd, is een belangrijk deel van de boekhouding van een onderneming. Om een overzicht te krijgen van hoe de onderneming ervoor staat, is alleen een balans opmaken niet genoeg. De balans boekt alles namelijk terug op het eigen vermogen, waardoor er geen goed overzicht is van de verschillende kosten en opbrengsten. Onder de kosten vallen naast de inkoopwaarde van de omzet ook dingen als loonkosten, onderhoudskosten en energiekosten. De opbrengsten zijn naast de omzet ook bijvoorbeeld renteopbrengst en huuropbrengst.De standaardversie van de winst-en-verliesrekening ziet er als volgt uit:
| Winst-en-verliesrekening over ... | |||
|---|---|---|---|
| Debet | [/TD][TD=25%]Credit | [/TD] | |
| Kosten | [TD]€ ...Opbrengsten | € ... | |
| Nettowinst | € ... | [/TD][TD] | |
| Totaal | € ... | Totaal | € ... |
Mutaties
Als je een balans opstelt, zie je dat het eigen vermogen stijgt als er opbrengsten zijn. De opbrengsten komen dus niet alleen op de balanspost Eigen Vermogen, maar ook aan de creditkant van de winst-en-verliesrekening. Bij kosten neemt het eigen vermogen af, wat dus ook te zien is aan de debetkant van de winst-en-verliesrekening.Voorbeeld:
In een periode zijn de kosten €4.000 en de opbrengsten €6.000. De volgende mutaties treden dan op op de winst-en-verliesrekening en op de balans:
| Mutaties op winst-en-verliesrekening | |||
|---|---|---|---|
| Kosten | €3.000 | Opbrengsten | €5.000 |
| Balansmutaties | |||
|---|---|---|---|
| [/TD][TD=25%] | Eigen vermogen | + €2.000 | |
Scrontrovorm en paginavorm
De voorbeelden die hierboven stonden waren allemaal opgesteld in scrontrovorm: met een debet- en creditkant. De winst-en-verliesrekening kan echter ook opgesteld worden in paginavorm, dan staan de kosten en opbrengsten onder elkaar.Voorbeeld:
Omzet €16.200
Kosten €11.820
Nettowinst €4.380
Omzet €16.200
Kosten €11.820
Nettowinst €4.380
Voorbeeld winst-en-verliesrekening
Voorbeeldbalans in scrontrovorm:| Winst-en-verliesrekening over februari 2007 | |||
|---|---|---|---|
| Debet | [/TD][TD=25%]Credit | [/TD] | |
| Inkoopwaarde omzet | [TD]€8.700Omzet | €14.500 | |
| Energiekosten | €500 | [/TD][TD] | |
| Telefoonkosten | €60 | [/TD][TD] | |
| Huurkosten | €1.200 | [/TD][TD] | |
| Rentekosten | €200 | [/TD][TD] | |
| Loonkosten | €100 | [/TD][TD] | |
| Afschrijvingskosten | €350 | [/TD][TD] | |
| Nettowinst | €3.390 | [/TD][TD] | |
| Totaal | € 14.500 | Totaal | €14.500 |
Voorbeeldbalans in paginavorm:
Omzet €14.500
Inkoopwaarde van de omzet €8.700
Brutowinst €5.800
Energiekosten €500
Telefoonkosten €60
Huurkosten €1.200
Rentekosten €200
Loonkosten €100
Afschrijvingskosten €350
Nettowinst over februari €3.390
Omzet €14.500
Inkoopwaarde van de omzet €8.700
Brutowinst €5.800
Energiekosten €500
Telefoonkosten €60
Huurkosten €1.200
Rentekosten €200
Loonkosten €100
Afschrijvingskosten €350
Nettowinst over februari €3.390
