Winst-en-verliesrekening

Een winst-en-verliesrekening geeft een goed overzicht van de kosten en opbrengsten die een onderneming maakt. Wat is een winst-en-verliesrekening, en hoe stel je zo'n rekening op? Deze vragen worden behandeld aan de hand van een voorbeeld van de opbouw van een winst-en-verliesrekening en een voorbeeld rekensom. Een onderneming stelt naast een balans een winst-en-verliesrekening (of resultatenrekening) op. Een balans geeft een goed overzicht van de bezittingen en het vermogen van een onderneming. Om de kosten en opbrengsten van een onderneming in beeld te brengen, gebruiken we een winst-en-verliesrekening.

Opbouw van de winst-en-verliesrekening

Een winst-en-verliesrekening geeft een overzicht van de kosten en opbrengsten van een onderneming in een bepaalde periode. De kosten zetten we aan de debetkant, of te wel de linkerkant van de rekening. De opbrengsten zetten we aan de creditkant, of te wel de rechterkant van de rekening. Voorbeelden van kosten die zich voor kunnen doen zijn bijvoorbeeld loonkosten, energiekosten, telefoonkosten en inkoopwaarde van de omzet. Voorbeelden van opbrengsten die zich voor kunnen doen zijn bijvoorbeeld huuropbrengst, omzet en renteopbrengst.

Rekenen met de winst-en-verliesrekening

De linkerkant en rechterkant van een winst-en-verliesrekening zijn altijd in balans. Dit betekent dat als de kosten groter zijn dan de opbrengsten, dat er aan de kant van de opbrengsten (de creditkant) een extra post geplaatst moet worden die dit verschil weer laat verdwijnen. Dit is de post 'nettoverlies'. Er is immers sprake van verlies als de kosten groter zijn dan de opbrengsten. Als de opbrengsten hoger zijn dan de kosten, dan moet de kant van de kosten (de debetkant) een extra post geplaatst worden: 'nettowinst'. Er is immers sprake van winst als de opbrengsten hoger zijn dan de kosten.

Voorbeeld van de opbouw van de winst-en-verliesrekening

Voorbeeldsom

We bekijken een onderneming die schoenen inkoopt en deze aan de consument weer verkoopt. Er zouden zich de volgende mutaties kunnen voordoen:

Schoenen verkocht voor 1000 euro, waarvan de inkoopprijs 700 euro bedroeg
We hebben nu te maken met kosten, namelijk de inkoopwaarde van de omzet: 700 euro. Deze kosten rekenen we dus door op het moment dat we de voorraden verkopen! We hebben natuurlijk ook opbrengsten: 1000 euro omzet.

Betaald uit kas: energiekosten (200 euro) en loonkosten (500 euro)
We hebben nu alleen te maken met kosten, namelijk 200 euro energiekosten, en 500 euro loonkosten.

Als we deze mutaties verwerken in de voorbeeld winst-en-verliesrekening van hiervoor, dan krijgen we het volgende resultaat:


Je ziet dat de nettowinst met 400 euro gedaald is (van 6000 naar 5600). Dit klopt ook: we hebben te maken gehad met 700 + 200 + 500 = 1400 euro aan kosten, en 1000 euro aan opbrengsten. Dat is dus een verschil van 400 euro.