OAT Typologie: Levering via vaste leidingen

Een lastige typologie voor de accountant(student), hoe moet je omgaan met leveringen via vaste leidingen. Waar moet je op letten tijdens de controle en wat zijn de specifieke attentiepunten? Een artikel over de typologie Dienstverlening: bedrijven die via vaste leidingen leveren.

Levering via vaste leidingen

In het typologiemodel van Starreveld is deze typologie terug te vinden onder: Dienstverleningsbedrijven - Bedrijven waarin nog een zekere goederenbeweging kan worden herkend - Bedrijven die via vaste leidingen bepaalde stoffen, energie of diensten leveren. Voorbeelden zijn: gas-, elektriciteit- en waterleveringsbedrijven, telefoonexploitatiemaatschappijen, radio, internet en telecommunicatiebedrijven.

Controle op volledigheid opbrengstverantwoording is afhankelijk van het gehanteerde declaratiestelsel:

• Door vaste periodieke vergoedingen
• Door vergoedingen per geleverde eenheid (variabele vergoedingen)

Meterbeweging

De 'meterbeweging' is een belangrijke controle op volledige verantwoording van het aantal aansluitingen, zowel bij vaste periodieke vergoedingen als per geleverde eenheid. Daar gaat het volgende verband op: Beginstand aansluitingen minus afmeldingen voor reparaties (meters die het niet meer doen) plus ingekochte meters minus eindstand zijn de nieuwe aansluitingen. Controle op procedures rond de inkoop, de ontvangstcontrole, bewaring en plaatsing van de meters, daarnaast inventarisatie van de voorraad en het vernietigingsprotocol voor ondeugdelijke meters. Bij variabele vergoedingen wordt dit aangevuld met een controle op de goederenbeweging van de geleverde stoffen en eventueel verlies.

Problemen kunnen er wel ontstaan zoals bij de telefoonmaatschappij, hier is het volgen goederen is praktisch onmogelijk. Bij gas, water, elektra is het juist niet mogelijk alle meters gelijktijdig op te nemen.

Het vaststellen van het totaal aantal aansluitingen kan door:

1. Aftemmen aantal aansluitingen begin periode met einde vorige periode
2. Vaststellen mutaties (volledigheidscontrole op nieuwe aansluitingen) (juistheidcontrole op vervallen aansluitingen)
3. Letten op tijdigheidsaspect

Goederenbeweging geleverde eenheden

Vraag of de stoffen zelf worden gemaakt of ingekocht worden. Bij inkoop biedt afrekening van leverancier een aanknopingspunt voor de volledigheid van de opbrengsten. Niet alle meterstanden kunnen simultaan worden opgenomen en daardoor moet voor de begrenzing gebruik worden gemaakt van schattingen, de accountant doet een controle of de schattingen aanvaardbaar zijn en de berekeningen rekenkundig juist.

Bij het opnemen van de meterstanden is een functiescheiding van belang tussen meteropneming, incasso en overige procedures rond periodieke meteropname. Nagaan of er intern is voorzien van periodieke roulatie van meteropnemers over diverse wijken en districten om samenspanning tussen meteropnemers en afnemers tegen te gaan.

Juistheid van de verantwoorde tarieven

Attentiepunt is het verschuivingsrisico van de hoge naar lage tarieven (verschuivingsrisico). Te ondervangen door:

• Verantwoorde leveringen aan grootverbruikers nagaan of dit geen leveringen aan kleinverbruikers zijn
• Tarievenlijst afstemmen met de door de directie geautoriseerde tarieven

Verbandscontroles

Tussen het bijgehouden standenregister, het aansluitplan en de financiële administratie bestaan de volgende verbanden:

• Beginstand aansluitingen + nieuwe aansluitingen volgens aansluitplan – afsluitingen = Eindstand aansluitingen volgens het standenregister
• Aantal aansluitingen volgens standenregister x vaste vergoeding (of hoogte voorschot) = ingang debiteuren (per tariefscategorie en per periode)

Facturering en incasso

Van belang voor de accountant is het beoordelen van de procedures rond de berekening van voorschotnota’s en definitieve afrekeningen, het bijhouden van de debiteurenadministratie, met specifiek aandacht aan tijdige signalering betalingsachterstanden. Daarnaast ook de beslissingen om toevoer af te sluiten, de tenuitvoerlegging van de beslissing, eventuele gerechtelijke stappen en procedures met betrekking tot afboeking van oninbare debiteuren. Voor een automatische incasso moet je letten op de afhandeling van de niet-geïncasseerde bedragen, of er een melding komt vanuit het geautomatiseerde systeem.

Specifieke balansposten die van belang zijn voor de controle:

• Waardering en afschrijvingsmethode van het leidingennet
• Eventueel niet uit de balans blijkende verplichtingen uit hoofde van lopende investeringsverplichtingen
• Voorschotverschillen: voorschot wijkt meestal af van werkelijk verbruik

Lees verder

• OAT Accountancy - tips voor het landelijk tentamen
• OAT Typologie: Dienstverlening doorstroming eigen goederen
• OAT Typologie: Handelsorganisatie