Kredietwaardigheidscheck van Experian
Er is veel kritiek op het bedrijf Experian. Het Amerikaanse bedrijf lijkt de rol van Big Brother te hebben overgenomen doordat het zoveel mogelijk gegevens van Nederlanders aangaande het betalingsverkeer probeert vast te leggen. Bedrijven maken gebruik van die gegevens voor de beoordeling van iemands kredietwaardigheid. Op basis van die gegevens worden klanten soms geweigerd. Vaak genoeg blijkt die weigering achteraf onterecht doordat Experian bijvoorbeeld gegevens van verschillende mensen verward.
Het bedrijf Experian neemt een steeds belangrijkere plaats in als het gaat om de beoordeling van de kredietwaardigheid van Nederlanders. Het bedrijf is internationaal actief en heeft kantoren in Ierland, de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Brazilië. Sinds een aantal jaren is het bedrijf ook in Nederland actief. Het Nederlandse hoofdkwartier zit in Den Haag. Het bedrijf maakt op basis van openbare gegevens een inschatting van hoe groot de kans is dat iemand een bepaalde schuld aflost. Het bedrijf had over 2013 een omzet van 4.8 miljard euro omzet. Hoeveel van die omzet in Nederland werd behaald is onduidelijk. Er werken wereldwijd ruim zestienduizend mensen voor Experian.
Bureau Krediet Registratie
Er is in Nederland een grote markt voor Experian. Dat komt omdat bedrijven en instellingen sinds de uitbraak van de Kredietcrisis steeds vaker te maken hebben met wanbetalers. Veel mensen zijn namelijk wel goed in het aangaan van schulden, maar niet goed in het aflossen. Om schulden te registeren is in Nederland al het Bureau Krediet Registratie (BKR) opgericht. Bij het BKR worden alle schulden, behalve de studieschuld, die mensen zijn aangegaan geregistreerd. Het kan dan bijvoorbeeld gaan om een Persoonlijke lening, een hypotheekschuld, maar ook als mensen meer dan drie maanden achterlopen met hun telefoonrekening. De schuld wordt na het aflossen voor een periode van 5 jaar geregistreerd. Die gegevens zijn door bedrijven en banken die daartoe gemachtigd zijn en zaken doen opvraagbaar. Een eventuele registratie kan van invloed zijn bij bijvoorbeeld de aanvraag van een hypotheek.
Verzamelen van gegevens door Experian
Experian is een commerciële partij en probeert ook zo veel mogelijk profielen van mensen in kaar te brengen. Daarbij mag zij zich uitsluitend baseren op openbare gegevens, zoals een faillissement, maar op basis van gegevens die ze bijvoorbeeld aangeleverd krijgen van incassobureaus. Experian bewandelt daarmee het schimmige gebied tussen wat wel en niet is toegestaan. Het is voor consumenten wel toegestaan om hun eigen dossier op te vragen bij Experian. Door een kopie van hun paspoort in te sturen krijg je te zien wat Experian precies over je heeft geregistreerd. Wanneer gegevens aantoonbaar niet blijken te kloppen is het mogelijk om bezwaar te maken en deze gegevens uit de database te laten verwijderen. Zo komt het bijvoorbeeld regelmatig voor dat er sprake is van een persoonsverwarring doordat mensen in dezelfde woonplaats exact dezelfde naam hebben, bijvoorbeeld vader en zoon. De gegevens worden na 8 jaar verwijderd, maar dit betekent overigens niet dat iemand per se met een schone lei begint.
Klachten over Experian
Bedrijven kunnen bij Experian advies vragen of iemand kredietwaardig is. Daar betalen zij uiteraard voor. Veel energiebedrijven, telefoonmaatschappijen en verzekeraars maken daar bijvoorbeeld gebruik van. Op basis van die gegevens kunnen ze besluiten om iemand te weigeren of bijvoorbeeld om een borgsom te vragen. Schulden uit het verleden kunnen daarom nog wel eens extra nadelig uitpakken. Er zijn ook veel klachten over de handelswijze van Experian. Zo baseert het bedrijf haar oordeel ook op sociaal-geografische gegevens. Wanneer er in een bepaalde buurt bijvoorbeeld een bovengemiddeld hoog percentage mensen woont met schulden, dan zal Experian die gegevens ook gebruiken bij de beoordeling van iemands kredietwaardigheid die in de betreffende buurt woont, ook al hoeft dit niets over de persoon in kwestie te zeggen. Er zijn genoeg voorbeelden van mensen die niet welkom waren bij een bedrijf als klant buiten hun schuld om. Een ander voorbeeld waarbij u onterecht benadeeld kan worden is als de vorige bewoners van uw huis bij de deurwaarder liepen of hoge schulden maakten. Het tv-programma Radar besteedde al aandacht aan de klachten.