Inkomsten en uitgaven: een overzicht
Je inkomsten en uitgaven bijhouden is een hele klus. Bij inkomsten heb je niet alleen je salaris, maar ook eventuele toeslagen en misschien wel een dertiende maand. Uitgaven lopen uiteen van hypotheekrente, huur, maar ook diverse verzekeringen en abonnementen. Een overzicht van de (maandelijkse) inkomsten en uitgaven kan dan handig zijn om een idee te krijgen over je inkomsten en uitgaven.
Inkomsten
De meeste mensen krijgen inkomsten vanuit een baan, oftewel salaris. In de maand mei wordt het vakantiegeld van 8% uitgekeerd. Mogelijk heb je ook nog een dertiende maand of bonussen. Soms betaalt de werkgever een gedeelte van je studie. Verder heb je een aantal tegemoetkomingen van de belastingen, zoals huurtoeslag of belastingteruggaaf als je teveel belasting betaalt hebt. Sommige mensen hebben ook nog inkomsten uit beleggingen, rente van hun spaargeld of andere inkomsten. Dit totaal zijn je inkomsten – je krijgt ze bijgeschreven op je rekening.
- Salaris
- Vakantiegeld
- Dertiende maand
- Bonus
- Tegemoetkoming schoolkosten
- Huurtoeslag
- Zorgtoeslag
- Kinderbijslag, kindgebonden budget en/of kinderopvang toeslag
- Belastingteruggaaf en heffingskortingen
- Inkomsten uit beleggingen
- Rente-inkomsten uit spaargeld
- Andere inkomsten (bijvoorbeeld alimentatie of een financiële bijdrage van je ouders)
Uitgaven
Er zijn uitgaven die je moet doen (zorgverzekering, boodschappen) en uitgaven die je kan doen (uit eten gaan, kleren). Hoe dan ook kun je je geld maar één keer uitgeven. Je woonlasten zijn ten dele afhankelijk van of je huurder of eigenaar van de woning bent (woonlasten, heffingen op wonen, verzekeringen, onderhoud). Je kunt de uitgaven indelen in een aantal categorieën.
Woonlasten
Hieronder valt alles wat te maken heeft met wonen. Hieronder valt bijvoorbeeld: hypotheek/huur, servicekosten/erfpacht, gas, elektra en water.
- Gas, water en elektra: Via de websites van aanbieders van deze voorzieningen kun je vergelijkingen maken tussen de tarieven van aanbieders, het vastzetten van je tarieven, dal- en piekuren en groene stroom. Er wordt een voorschot berekend die je moet betalen. Dit wordt gedaan op basis van onder andere het aantal personen, de isolatie in je huis en of je groene stroom wil.
Heffingen op wonen
De gemeente komt ook een deel opeisen, omdat je moet betalen voor het afvoeren van je afval en voor het gebruik van het rioolsysteem. De volgende heffingen zijn van belang:
- Afvalstoffenheffing/reinigingsrecht
- Waterschapsbelasting - bestaande uit watersysteemheffing en zuiveringsheffing
- Rioolrecht
- WOZ (waarover je Onroerend Zaak Belasting – OZB – betaald als je een koopwoning hebt)
- Overige heffingen (per gemeente verschillend, denk bijvoorbeeld aan hondenbelasting).
De hoogte van heffingen kunnen per gemeente verschillen. Kijk daarom op de website van jouw gemeente, zodat je niet voor verassingen komt te staan.
Telefoon, tv, internet
Deze zijn bij verschillende aanbieders te krijgen; vaak ook in combinatie met elkaar. Dit kan soms flink schelen in de kosten en het kan dus geen kwaad om dit te vergelijken. Ook je mobiele telefoonkosten vallen hieronder. Via verschillende aanbieders kun je vergelijkingen maken over wat ze aanbieden, bijvoorbeeld een alles-in-1-pakket. Bedenk wat je echt nodig hebt, hoe je vergelijkt (niet alleen de prijs maar ook de voorwaarden die daarbij horen) en kies wat bij jou past (en wat je kan betalen!).
Verzekeringen
Ook bij verzekeringen kan het geen kwaad te vergelijken tussen aanbieders. Bij zorg bied de ene een vrije keus van ziekenhuis aan, terwijl de andere een aantal vaste ziekenhuizen aanbied. Dit kan leiden tot een verschil in prijs. Bovendien heb je bij zorgverzekeringen de keuze om aanvullende verzekeringen te nemen, bijvoorbeeld voor de tandarts. Vergelijk hier eens: hoe vaak ga je naar de tandarts voor controle en wat kost dat? Hoe veel betaal je voor die aanvullende verzekering en wat krijg je daarvoor? Als je een goed, sterk gebit hebt, is het misschien voordeliger zelf de controle te betalen – dit zul je zelf moeten bepalen.
Onder verzekeringen vallen (mede afhankelijk van een koop- of huurwoning):
- Ziektekostenverzekering (verplicht door de overheid - zorgtoeslag eventueel mogelijk)
- Inboedelverzekering (inbraak, brand)
- Opstalverzekering (vaak verplicht bij het afsluiten van een hypotheek)
- Aansprakelijkheidsverzekering
- Levensverzekering
- Uitvaartverzekering
- Overige verzekering (bijvoorbeeld voor de auto; zie ook “vervoer”)
Schoolkosten
Als je nog studeert heb je collegegeld en moet je boeken betalen. Als je kinderen hebt, zul je voor hen kinderopvang moeten regelen. Ook moet je rekening houden met eventuele vervoerskosten naar school. Door uit te rekenen wat je hiervoor kwijt bent per maand kun je hiervoor alvast sparen. Als je in één keer kan betalen scheelt dat vaak een aantal euro en je hoeft je geen zorgen te maken dat het deze maand niet lukt te betalen.
Vervoer
Als je ergens heen wilt, zul je jezelf moeten vervoeren. Met de auto of motor betaal je wegenbelasting. Benzine en verzekering kosten ook geld. De aspecten waar je rekening mee moet houden, afhankelijk van wat je bezit, zijn:
- Wegenbelasting
- Verzekering
- Onderhoud
- Afbetaling
- Afschrijving (je auto wordt elke dag een beetje minder waard)
- Brandstof (benzine, diesel)
- Overig (fiets, brommer, openbaar vervoer)
Abonnementen
Abonnementen kunnen stiekem een groot gedeelte van je maandloon afsnoepen. Denk aan de krant die je niet leest, dat tijdschrift wat ligt te verstoffen in een la of het fitnessabonnement waar je niet heengaat. Een overzicht:
- Krant
- Magazines en tijdschriften
- Sportverenigingen
- Overige contributies en abonnementen (bijvoorbeeld online)
- Jaarlijkse/maandelijkse donaties aan goede doelen (tip: neem een vast bedrag voor een jaar, bijvoorbeeld €50, en bewaar dit voor goede doelen die aan de deur komen. €50 op? Dan hebben de goede doelen hun aandeel gehad – zo houd je overzicht en geef je niet teveel uit).
Onderhoud en inrichting
Zeker als je voor het eerst uit huis gaat, zul je spullen moeten kopen. Denk aan een bank, een eettafel, salontafel en keukengerei. Tweedehands winkels of marktplaats kunnen hiervoor prima opties zijn om te beginnen voor weinig geld. Een goed zittende bank met een leuke hoes kunnen wonderen doen!
- Inventaris voor het huis
- Onderhoud aan huis en tuin
Vrije tijd
Wat doe je graag in je vrije tijd? Een terrasje pakken? Vissen? Boeken lezen? Deze kosten zul je ook mee moeten nemen. Voor sommigen zul je wat langer moeten sparen dan voor andere uitgaven. Denk bijvoorbeeld aan:
- Kleding en schoenen
- Recreatie
- Vakantie
- Dagjes uit
- Uit eten en café bezoek
- Hobby’s
Huishoudelijke uitgaven
Het gaat hier om meer dagelijkse uitgaven, zoals je boodschappen en shampoo. Deze vallen onder de volgende noemers:
- Voeding en versnaperingen
- Was- en schoonmaakartikelen
- Persoonlijke verzorging (toiletartikelen, kapper)
- Overig huishoudgeld
Iets overhouden
Misschien heb je zelf nog een aantal toevoegingen bij de uitgaven en/of inkomsten. Het overzicht kun je in Excel zetten of in een tabel in Word. Op deze manier creëer je overzicht en zie je direct waarop je eventueel zou kunnen besparen. Bij je boodschappen kun je bonnetjes bewaren, zodat je aan het eind van de maand kunt berekenen wat je hebt uitgegeven. Of neem voor je boodschappen een bedrag contant op – als de portemonnee leeg is, is je boodschappengeld op (of je kroeggeld, kledinggeld, ‘kleine spulletjes’ geld).
Kijk eens naar hoeveel je overhoud per maand waarmee je kunt doen wat je wilt. Dit betekent dat je je maandinkomsten neemt verminderd met de kosten die je sowieso moet betalen, zoals huur/hypotheek, verzekeringen en boodschappen. Wat wil je hiermee doen? Misschien besluit je een gedeelte te sparen per maand voor een vakantie – plan dit direct in als periodieke overschrijving bij je bank. Zo voorkom je dat je het ergens anders uitgeeft.
Besparen kan altijd: de 10% regel
Soms doe je onbewust dingen waar op lange termijn veel geld in gaat zitten. Denk aan dat broodje voor de lunch die je altijd in de kantine koopt. Als je deze thuis smeert, ben je in plaats van €3 maar €0,25 kwijt. In de week is dit een besparing van €13,75 (5 x €2,75)! Daar kun je ook vier keer een avondmaaltijd van klaarmaken.
Kijk ook eens kritisch naar je abonnementen. Lees je de krant of verdwijnt ie bijna direct in de krantenbak? Ga je trouw elke week fitnessen of ga je slechts één keer per maand (als je zin hebt?) Mogelijk is het dan voordeliger de krant of toegang tot de fitness los te kopen.
Ook in de boodschappen is winst te behalen. Heb je echt van alles het merk nodig of zou het huismerk ook prima zijn? Ook kun je naar verhoudingen kijken: hoeveel zit er in een pot en hoeveel betaal je dan per bepaalde hoeveelheid? Op deze manier kun je verschillende hoeveelheden ten opzichte van de prijs vergelijken. Zo kun je degene nemen die in verhouding het goedkoopste is nemen. Dan kan het echter zijn dat je wat overhoudt wat verrot gaat. Daarom is het ook slim te kijken naar wat je nodig hebt of hoeveel je ervan eet. Als je bijvoorbeeld één keer per maand kaas eet, hoef je niet een heel blok kaas te kopen. Ook met bederfelijke producten (bijvoorbeeld groenten, (karne)melk of yoghurt) kun je bedenken wanneer je het gaat opeten. Zo voorkom je dat je veel moet weggooien en je continue te veel koopt.
Ook, zoals eerder genoemd, vergelijk elk jaar in december even de zorgverzekeringen. Dit kan je een paar euro per maand schelen, maar op jaarbasis kan dat toch een leuk bedrag worden. Kijk daarbij goed naar de voorwaarden, zodat je niet vastzit aan voorwaarden waar je niets mee kan. Tevens is het handig te vergelijken of je die aanvullende verzekering écht nodig bent; mogelijk is los betalen goedkoper voor je!
Lage inkomsten
Als je lage inkomsten hebt, heeft de belasting huurtoeslag, zorgtoeslag, kindgebonden budget en kinderopvang toeslag. Ook zijn er allerlei heffingen die ervoor zorgen dat je minder belasting hoeft te betalen. Schoolkosten kunnen worden afgetrokken van het belastbare inkomen. Even checken of je recht hebt op één van deze regelingen kost je wat tijd, maar kan je zo een paar honderd euro opleveren.
Het overzicht behouden
Elke maand/week kun je de bedragen invullen om te kijken wat je uitgaven en je inkomsten zijn. Gebruik daarvoor je rekening of bewaar de bonnetjes. Op die manier behoud je het overzicht en kun je besparen als dat moet en een dagje weg (of extra sparen!) als je wat over hebt. Zo kom je minder snel financieel in de problemen, omdat je weet waar je geld heengaat.