Vakantiedagen laten uitbetalen: wat zijn je rechten?

Maak je je vakantiedagen niet op dan kan het aantrekkelijk zijn om deze te laten uitbetalen. Dit is echter niet altijd mogelijk. Allereerst moet een onderscheid gemaakt worden tussen wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen. Alleen bovenwettelijke vakantiedagen komen in aanmerking voor uitbetalen. Hierover kunnen afspraken worden opgenomen in de CAO of individuele arbeidsovereenkomst. Vaak wordt bijvoorbeeld afgesproken dat je maximaal één week aan vakantie-uren kunt laten uitbetalen in salaris. Over uitbetaalde vakantiedagen betaal je meer belasting dan over je reguliere salaris.

Uitbetaling van vakantiedagen

• Wettelijk en bovenwettelijke vakantiedagen
• Vakantiedagen uit het voorgaande jaar meenemen
• Vakantiedagen laten uitbetalen
• Vakantiedagen uitbetalen bij ontslag
• Belasting over uitbetaalde vakantiedagen: bijzonder tarief

Wettelijk en bovenwettelijke vakantiedagen

Volgens de wet heb je als werknemer jaarlijks recht op 20 dagen doorbetaalde vakantie bij een voltijds dienstverband. Dit zijn de wettelijke vakantiedagen. Het gaat om viermaal het aantal dagen dat je per week werkt. Werk je dus bijvoorbeeld vier dagen dan heb je recht op 16 doorbetaalde vakantiedagen. Effectief kun je hiermee hetzelfde aantal weken vakantie opnemen. Wanneer je vier dagen per week werkt heb je immers ook minder dagen nodig om een week vrij te hebben dan iemand die fulltime werkt.

Bovenop de wettelijke vakantiedagen hebben veel werknemers ook nog recht op bovenwettelijke vakantiedagen. Dit zijn extra vakantiedagen die je krijgt omdat dit is vastgelegd in de CAO of in je eigen arbeidsovereenkomst. Soms is standaard een aantal extra vakantiedagen opgenomen. Ook is het mogelijk dat je meer vakantiedagen krijgt naarmate je ouder wordt. Bij sommige bedrijven of instellingen is het zo dat wanneer je een contract voor 40 uur per week hebt je maar salaris krijgt voor 38 uur en de overige twee uur steeds wordt opgeteld bij je vakantie-uren. Wens je voor 40 uur uitbetaald te worden dan kun je dit laten omzetten.

Vakantiedagen uit het voorgaande jaar meenemen

Veel mensen maken hun vakantiedagen niet elk jaar helemaal op. De vraag rijst daarom of je recht hebt om je vakantiedagen uit het voorgaande jaar mee te nemen naar het volgende jaar. Hoe dit werkt bij wettelijke vakantiedagen is in de wet vastgelegd. Je wettelijke vakantiedagen vervallen na zes maanden in het nieuwe jaar. Zo kun je je vakantiedagen over 2020 dus maximaal meenemen tot aan 1 juli 2021. In een eventuele CAO kan een bepaling zijn opgenomen die maakt dat je de wettelijke vakantiedagen langer mag behouden. Deze termijn mag niet verkort worden. Ben je redelijkerwijs niet in staat geweest om je vakantiedagen op te nemen – bijvoorbeeld door langdurige ziekte – dan moet je werkgever je bovendien in staat stellen de uren ook nog na 1 juli in het volgende jaar te gebruiken.

Voor bovenwettelijke vakantiedagen zit het anders in elkaar. Hierover is niets in de wet vastgelegd en dus geldt in beginsel de verjaringstermijn van vijf jaar. Is hier niets over afgesproken dan zou je de bovenwettelijke dagen dus vijf jaar mogen meenemen. Omdat dit een behoorlijk grote financiële onzekerheid voor een bedrijf kan vormen worden hier in de praktijk doorgaans echter wel afspraken over gemaakt. Omdat de bovenwettelijke dagen niet wettelijk beschermd zijn is men vrij hierover af te spreken wat men wil, in een CAO dan wel in een individuele arbeidsovereenkomst. Zo wordt vaak afgesproken dat deze verlofdagen maximaal één of twee jaar mogen worden meegenomen. Er mag ook afgesproken worden dat de bovenwettelijke dagen helemaal niet mogen worden overgeheveld naar een volgend kalenderjaar.

Vakantiedagen laten uitbetalen

Maak je je vakantiedagen niet op en dreigen deze te verjaren of vervallen dan is dat natuurlijk zonde. Is het dan ook mogelijk om je opgespaarde vakantiedagen in geld uit te laten betalen? Bij wettelijke vakantiedagen kan dit in ieder geval niet. Wanneer het bovenwettelijke vakantiedagen betreft dan moet opnieuw worden teruggevallen op de onderling hierover gemaakte afspraken in de CAO dan wel individuele arbeidsovereenkomst. Zijn hierover geen afspraken gemaakt dan blijven je rechten beperkt tot de opname van vakantiedagen en kan je werkgever niet verplicht worden deze in de vorm van salaris uit te betalen.

Sommige werkgevers bieden een 'keuzemodel arbeidsvoorwaarden' aan. Dit komt veel voor bij onder meer ministeries, universiteiten en ziekenhuizen. Je hebt daarbinnen dan de mogelijkheid om bepaalde arbeidsvoorwaarden tegen elkaar uit te ruilen. Zo kun je bijvoorbeeld een deel salaris inleveren voor meer verlofuren, maar ook andersom: verlofuren inruilen voor meer salaris. Vaak is dit gebonden aan een maximum van bijvoorbeeld één of twee werkweken.

Vakantiedagen uitbetalen bij ontslag

Op de regel dat vakantiedagen niet verplicht uitbetaald hoeven te worden bestaat een belangrijke uitzondering. Word je ontslagen – ongeacht de reden van ontslag – dan is je werkgever verplicht om je openstaande saldo aan vakantie-uren uit te betalen. Dit geldt zowel voor de wettelijke als de bovenwettelijke vakantiedagen. Om te voorkomen dat hierover onenigheid ontstaat is het verstandig om het exacte verlofurensaldo op te nemen in de beëindigingsovereenkomst.

Belasting over uitbetaalde vakantiedagen: bijzonder tarief

Laat je je openstaande vakantiedagen uitbetalen dan ontvang je mogelijk minder euro's op je rekening dan je had verwacht. Op uitbetaalde vakantiedagen wordt namelijk het bijzonder tarief toegepast door de Belastingdienst. Dit is het tarief dat geldt voor eenmalige verloningen. Het bijzonder tarief geldt ook onder meer voor het vakantiegeld, een dertiende maand en bonussen. Het percentage aan belasting dat wordt ingehouden is afhankelijk van de hoogte van je jaarsalaris. Tot een jaarsalaris van € 6.511 is het bijzonder tarief 0%. Tot € 20.142 is het vervolgens 36,55%. Verdien je tussen de € 20.143 en € 34.405 bruto per jaar dan is het percentage 40.85%. Daarboven is het percentage 51,95%. Op die manier kun je dus zelf uitrekenen hoeveel belasting wordt ingehouden op het nettobedrag dat gekoppeld is aan jouw vakantie-uren. Blijkt dat er teveel belasting is ingehouden - bijvoorbeeld omdat je hoge aftrekposten hebt - dan krijg je het teveel ingehouden bedrag terug via de belastingteruggave over het desbetreffende jaar.