Carlos Slim, ooit rijkste man ter wereld

De carrière van Carlos Slim Helú, meerdere malen genoemd als rijkste man ter wereld, is niet die van de bordenwasser die het met hard werken tot miljonair gebracht heeft. Maar bekijk je de familiegeschiedenis van de Slims, dan kan je er toch typische elementen van een dergelijk succesverhaal in ontdekken. Overigens loopt de meest vermogende man van Mexico niet bepaald met zijn rijkdom te koop. Hij bezit geen luxe privéjet of superjacht en rijdt nog steeds in een oude Mercedes-Benz. Ook bewoont Slim al decennia lang dezelfde woning en prefereert hij zelfbereide maaltijden in familiekring.

De Libanese roots van Carlos Slim

De vader van Carlos Slim, Yusuf Selim Haddad, vluchtte op zijn 14e uit het huidige Libanon omdat hij anders ingelijfd zou worden in het Ottomaanse leger. Zo kwam hij in 1902 naar Mexico, waar hij zijn oosterse naam Selim veranderde in Slim omdat dit voor de Mexicanen gemakkelijker uit te spreken was.

Gedurende die eerste jaren werkte hij als koopman alvorens in 1911 zijn eerste winkel te openen.

Lage huizenprijzen als basis voor huidig vermogen familie Slim

De revolutie van Pancho Villa leidde tot een aanzienlijke daling van grond- en huizenprijzen in Mexico Stad en maakte het mogelijk dat Slim die goedkoop kon verwerven, wat als basis diende voor het huidige vermogen van de familie.

Door het huwelijk met Linda Helú, die eveneens uit een rijke Libanese familie stamde, kon het familievermogen verder toenemen. Carlos Slim Helu kon dus terugvallen op een solide financiële buffer.

Maar in vergelijking met zijn latere fortuin (Carlos Slim geldt als de rijkste man ter wereld) was dat slechts een bescheiden begin.

Carlos Slim al op zijn 17e miljonair aan de beurs

Carlos Slim werd in 1940 geboren als vijfde van zes kinderen en werd volgens de strenge normen van zijn vader opgevoed, die hem aanspoorde tot vlijt en toewijding. Al als achtjarige hielp hij mee in het bedrijf van zijn vader. Die bracht hem bovenal zijn uitmuntend zakelijk inzicht bij, waardoor de jonge Carlos Slim Helú al op de leeftijd van 17 zijn eerste miljoen wist te verdienen door te speculeren op de beurs.

De fabelachtige rijkdom van 53,5 miljard dollar die hij later verwierf, berust echter niet op speculatie, maar op hard werken, zakelijk inzicht en een solide handelsgeest die hij van huis uit meekreeg. Zo vond hij het de gewoonste zaak van de wereld om al van zijn eerste zakgeld een boekhouding bij de houden.

Verdere uitbouw zakenimperium door overname bedrijven

Getallen hebben Carlos Slim altijd gefascineerd en zelfs zijn favoriete sport honkballen werd gezien in dit perspectief. Toen hij in 1961 afstudeerde als bouwkundig ingenieur, was hij volgens de familietradities in alle opzichten goed toegerust om via bouwprojecten het familievermogen continu te verhogen.

In 1980 begon hij ook met het opkopen van bedrijven. Zo verwierf hij een tabakswinkelketen (Sanborn) en de Mexicaanse aandelen van Sears en Condumex. Zo ontstond een zakenimperium met de naam Grupo Carso. Carso staat overigens voor Carlos Slim en Soumaya Domit, zijn eerste vrouw. (overleden in 1999).

In 1990 intrede in de telecomsector

Tegelijkertijd knoopte hij belangrijke politieke contacten aan. Daardoor was het geen probleem voor Carlos Slim om in 1990 de telefoonmaatschappij Telmex van de staat over te nemen toen die werd geprivatiseerd.

Overigens was het nooit het streven van Carlos Slim om bedrijven over te nemen en daar meteen een geheel nieuw management aan te stellen. In plaats daarvan probeerde hij steeds om zoveel mogelijk te comprimeren door het verminderen van managementlagen. Hij is voorstander van zo weinig mogelijk lagen zodat managers dicht bij de uitvoering staan.

Overname Telmex als voorbeeld van mislukte privatisering

De prijs voor Telmex was met 1,8 miljard dollar extreem laag. De werkelijke waarde werd geschat op 10 tot 12 miljard dollar. In de daaropvolgende periode stegen de telefoonkosten in Mexico zeer sterk maar de kwaliteit van het netwerk bleef gelijk. De beltarieven behoren tot de hoogste in de wereld en de markt voor interlokale gesprekken staat tot op de dag van vandaag nog nauwelijks open voor andere aanbieders. De overname van Telmex gold als een schoolvoorbeeld van een mislukte privatisering die een belangrijke marktpartij in handen van een monopolist dreef.

Onder het bewind van Slim groeide Telmex aanzienlijk, vooral door investeringen in de Zuid-Amerikaanse markt, die men al snel via dochteronderneming América Móvil domineerde in die contreien.

Investeringen op de Amerikaanse markt

Sedert die tijd investeerde Carlos Slim ook steeds meer in de Amerikaanse markt. Zo verkreeg hij aandelen van Philip Morris, OfficeMax, Saks, Apple en andere bedrijven in de VS . Zijn invloed op de media daar, werd als gevolg daarvan steeds duidelijker. Hij is een van de belangrijkste aandeelhouders van de televisiezender Televisa en verwierf in 2008 een 6,4%-belang in de New York Times Company, een belang dat hij in 2009 nog uitbreidde.

Via KPN intrede op Europese mark voor mobiele telefonie

En inmiddels is ook Amerika te klein geworden voor Carlos Slim. De rijkste man ter wereld wil ook de Europese markt voor mobiele telefonie beheersen en liet daarvoor in 2012 zijn oog vallen op een KPN-dochter. Inmiddels heeft hij ook daar dus een fiks belang verworven en vraag is alleen hoe Europa deze gigant nog af kan houden.

Carlos Slim domineert beursen en de markt voor mobiele telefonie

Je kunt niet de rijkste man ter wereld zijn zonder ook kritiek te krijgen, vooral als de invloed op een land zo groot is als die van Carlos Slim. Hij verschaft werk aan 250.000 mensen en is in Mexico de grootste werkgever na de overheid.

Zijn onderneming Telmex domineert de Mexicaanse beurs en América Móvil beheerst nagenoeg de gehele markt voor mobiele telefonie in Latijns Amerika. De telecomkosten zijn erg hoog wat in het licht van de heersende armoede in de betrokken landen op bijzonder veel kritiek stuit.

Carlos Slim wars van glamour en luxe

Ook in 2012 voerde Carlos Slim het rijtje van rijkste mensen ter wereld weer aan met een totaal vermogen van ruim 75 miljard dollar, een stijging met 21,6% ten opzichte van 2011! Of het nu aangeboren bescheidenheid of een gevolg van deze kritiek is, kan moeilijk worden ingeschat, maar het is een feit dat hem glamour en luxe vreemd zijn. Hij woont bescheiden, leeft een teruggetrokken leven en draagt goedkope pakken. De enige luxe die hij zichzelf gunt, zijn dure sigaren en een kunstcollectie.

Sociale betrokkenheid van Carlos Slim, al dan niet oprecht

Sedert 2000, klopt zijn hart voor herstel van het oude deel van de stad van Mexico, een herstel dat hem echter ook, zo benadrukken zijn critici, miljoenen opbrengt.

En via diverse stichtingen neemt hij ook nog deel aan tal van andere sociale projecten:

• zo is hij met nobelprijswinnaar Muhammad Yunnus een project voor microkredieten gestart waardoor arme mensen in de gelegenheid zijn om zich een bestaan op te bouwen;
• en daarbuiten maakt hij zich sterk voor de opleiding van jonge mensen. In 2007 maakte hij bijvoorbeeld bekend, dat hij in het kader van het project "One Laptop per Child" honderdduizenden notebooks aan kinderen in Mexico zou schenken. Tot dusver werden 50.000 apparaten besteld, die eerst hun weg vinden naar scholen en bibliotheken.

Ondanks zijn groot sociaal engagement wordt hij beschouwd als een ijskoud zakenman. Zijn uitspraak "Ik ben de kerstman niet, liefdadigheid lost het probleem van de armoede niet op" wordt hem steeds weer aangewreven. Hoewel, sinds de dood van zijn vrouw en door zijn eigen hartkwaal, is hij aanzienlijk veranderd. Kennelijk komt hij steeds meer tot het besef dat hij na zijn dood niets kan meenemen.

Vooral de macht en politieke invloed van Carlos Slim stoort veel critici

Niet zozeer het feit dat hij de rijkste man ter wereld is, stoort de critici. Het is eerder de macht en de politieke invloed die aan Carlos Slim wordt toegeschreven.

De bedrijven die tot het “Slim-imperium” behoren, maken bijna 10% van de totale economische activiteit in Mexico uit. Je kunt in Mexico niets ondernemen, zonder het vermogen van Carlos Slim te vermeerderen:

• hij bestuurt alles;
• hij koopt alles;
• en hij blijft daarbij voor de buitenwereld altijd opvallend op de achtergrond.

Bil Gates weer de rijkste

Als we het Amerikaanse blad Forbes mogen geloven, heeft Carlos Slim in 2013 zijn eerste plaats als rijkste man ter wereld weer verspeeld aan Bil Gates, de oprichter van softwaregigant Microsoft. De Amerikaan wist met een geschat vermogen van 55 miljard euro de Mexicaanse telecombaas ("maar" 52 miljard) voorbij te streven.

Hoe ook je eerste miljoen verdienen?

Voor iedereen die Carlos Slim wil nadoen, kunnen uit zijn carrière drie voorname conclusies worden getrokken:

• zet in op nieuwe technologieën en groeimarkten;
• ga strategische samenwerkingsverbanden aan;
• verspil geen tijd en ga doortastend te werk.