Waarde gouden medaille Olympische Spelen

Voor de meeste atleten is de waarde van een olympische gouden medaille niet in geld uit te drukken. Het is de beloning voor jaren harde trainingsarbeid. Waren de olympische gouden medailles gemaakt van puur goud, dan zouden die meer dan € 15.000,- per stuk kosten! Hoewel de intrinsieke waarde van een gouden medaille maar betrekkelijk gering is, is die aan prijzengeld veel meer waard. Zelfs als men bedenkt dat een aanzienlijk deel van dat prijzengeld in de zakken van de fiscus verdwijnt, iets waarvan de gelukkige winnaar in de Staatsloterij veel minder last heeft, slaagt menig winnaar van een olympische medaille erin door dat sportieve succes de status van miljonair te verwerven.

Gouden medaille op de Olympische Spelen, de ultieme uitdaging

Zoals altijd wanneer de Olympische Spelen om de vier jaar op het programma staan, hopen veel ambitieuze sporters en sportteams op olympisch goud. Een gouden medaille op de Olympische Spelen is de ultieme uitdaging voor elke atleet.

De eerste plaats in een olympische wedstrijd is te vergelijken met een Oscar voor de acteur in de hoofdrol van een film of de felbegeerde wereldbeker voor voetbalteams. Maar waarom fascineert olympisch goud eigenlijk zo en hoeveel is die medaille nu eigenlijk waard, subjectief en objectief.

Voor een atleet op de Olympische Spelen telt vooral de emotionele waarde van een gouden medaille. Anderen daarentegen, zoals verzamelaars en handelaren, vragen zich af wat de materiële waarde van zo´n schitterende trofee is. En dan is de teleurstelling vaak groot.

Het is niet alles goud wat er blinkt!

En dat geldt nog het meest voor de gouden olympische medaille. Puur goud, fijn goud dus, dat voor 99,9% uit goud-atomen (24k) bestaat, zou veel te zwaar en te duur zijn voor alle olympische gouden medailles. De olympische gouden medaille is dan ook meer een zilveren medaille met goudlegering.

Het goudaandeel bedraagt minder dan tien procent. Maar het zilver en de ongeveer vijf gram goud zijn natuurlijk niet helemaal waardeloos. Bij de actuele prijzen voor edelmetaal (situatie augustus 2012) is het nog altijd goed voor een paar honderd euro. Maar het materiaal van een olympische gouden medaille heeft, in ieder geval vanuit de sporter bekeken, volstrekt niet de waarde die alle moeite vooraf aan training en andere voorbereidingen zou rechtvaardigen.

De materiële waarde van een olympische gouden medaille

Een gouden medaille is dus helemaal niet gemaakt van goud. Een gouden medaille bestaat slechts uit zilver, bekleed met een dun laagje goud.

De Londense gouden medaille heeft een diameter van ongeveer acht centimeter, het aandeel goud is zes gram volgens het Olympisch Comité. Een Londense gouden medaille weegt ongeveer 400 gram, de zilverinhoud is ongeveer 370 gram, de rest is koper. Het zijn de actuele prijzen voor edelmetaal die de werkelijke waarde van de trofee bepalen.

Eén gram 24 karaats goud kostte in augustus 2012 zo’n 35,00 euro. Zes gram is dus € 210,00 waard. Om de waarde van de medaille exact te bepalen, moet het zilver nog in de berekening worden toegevoegd. Vroeger meldde het Olympisch Comité niet hoeveel zilver een gouden medaille bevatte en gaf men slechts de grootte van de medaille aan. Het gewicht moest worden bepaald uit het volume.

Emotionele waarde van een gouden medaille

Voor sporters is een olympische gouden medaille dus onbetaalbaar. Wie er ooit een gewonnen heeft, durft ze nauwelijks uit handen te geven (De Brit Bradley Wiggins uitgezonderd, die raakte zijn gouden medaille in 2016 na een avondje stappen in Rio al na één dag kwijt). De waarde van een olympische gouden medaille ligt dan ook meer in de symboliek.

Olympisch goud kan dus met geen geld ter wereld worden verkregen omdat dat alleen in combinatie met de overwinning in een olympische wedstrijd werkelijk waarde doet krijgen. Een olympische gouden medaille is dan ook alleen in combinatie met die bepaalde gebeurtenis echt waardevol.

Alles heeft zijn prijs, zelfs een gouden medaille

Hoe dan ook, alles heeft zijn prijs. Wie een olympische gouden medaille wil kopen, moet diep in de buidel tasten, omdat de markt daarvoor zeer concurrerend is. Per slot van rekening zijn ze maar beperkt beschikbaar. Wie op een veiling toe wil slaan, moet toch al gauw een paar duizend euro bij de hand hebben.

Miljonair met gouden plak

Ofschoon de intrinsieke waarde van een gouden plak dus relatief gering is, zullen winnaars van een gouden medaille er financieel wel bij varen en hun sportieve resultaat in klinkende munt omzetten. Onder meer door optredens in reclamespots houden topsporters als Dafne Schippers, Anna van der Breggen en Ferry Weertman aan een gouden of zilveren plak tenminste enkele tonnen over. De winst op een olympisch nummer maakt van hen een ijzersterk merk, volgens insiders in de reclamewereld. Het is zelfs niet onwaarschijnlijk dat atleten als Dafne, Anna en Ferry via die commercials de status van miljonair verwerven.

Voor elk van hen liggen er lucratieve aanbiedingen in het bedrijfsleven in het verschiet:

• Anna van der Breggen (wielrennen);
• Maaike Head en Ilse Paulis (roeien);
• Elis Ligtlee (baanwielrennen);
• Dorian van Rijsselberghe en Marit Bouwmeester (zeilen);
• Sanne Wevers (turnen);
• Ferry Weertman (zwemmen);
• Dafne Schippers (atletiek).

Hoe wordt een gouden medaille fiscaal belast?

Overigens pikt de fiscus een behoorlijk graantje mee van het prijzengeld van olympische sporters. Van het geld dat olympische kampioenen met hun gouden medaille verdienen, bij de spelen in Rio in 2016 was dat ruim 25.000 euro, wordt een aanzienlijk deel afgeroomd door de fiscus. De fiscus beschouwt die opbrengsten namelijk als loon. Sporters die zich weten te kwalificeren voor de Olympische Spelen staan tijdelijk onder contract bij NOC*NSF, dat het prijzengeld uitkeert. Winnaars van een medaille moeten net als andere werknemers gewoon inkomstenbelasting betalen, ook over het geld dat ze als medaillewinnaar verdienen. Wie zonder lichamelijke inspanning, puur met een portie geluk, een hoofdprijs in de staatsloterij wint, hoeft minder belasting af te dragen. Kansspelen werden anno 2016 voor 29% belast, topatleten waren over hun inkomsten tussen de 40 en 52% verschuldigd.

Lees verder

• Waarde van goud schromelijk overschat