Gevolgen van een lage olieprijs voor de economie

De olieprijs staat sinds 2015 op een enorm laag peil. Begin 2016 zakt de olieprijs verder en analisten wijzen erop dat de prijs wel eens voor een tijdje laag zou kunnen blijven. Geopolitieke spanningen, een overcapaciteit en een wereldwijde lagere olievraag, vooral dan vanuit China, zijn mee verantwoordelijk voor het lage prijspeil. De consument vaart wel bij een lage olieprijs, doordat hij goedkoper kan tanken. Nochtans zijn er ook heel wat gevolgen van een lage olieprijs. De echte oliestaten stevenen af op een financieel debacle, oliebedrijven zullen minder gaan investeren en het risico op een deflatie economie stijgt.

Olieprijs in dalende lijn sinds einde 2015

Al van eind 2015 zit de olieprijs in sterk dalende lijn. Prijzen van 50 USD per vat olie waren geen uitzondering. In het van begin 2016 is deze prijs nog veel verder gedaald. Rond medio januari 2016 situeerde de prijs zich rond 30 USD per vat olie, wat uitzonderlijk laag is. Wat nog meer uitzonderlijk is, is dat analisten niet verwachten dat de olieprijs opnieuw sterk zal opveren. Een zwakkere vraag in China, overcapaciteit van olievoorraden, geopolitieke spanningen (Saoedi-Arabië, Iran, enzovoort) zorgen er mee voor dat de olieprijs voor langere tijd lager zou blijven. Doorgaans is dit voor automobilisten en de bedrijven met hoge energiekosten heel goed nieuws, omdat zij op deze verbruikskosten een aardig centje kunnen besparen.

Schaliegas- en olie in de Verenigde Staten in sterke opmars

De Verenigde Staten zijn grotendeels mee verantwoordelijk voor de lage olieprijs. Zij produceren immers olie uit schalielagen, om niet meer afhankelijk te zijn van de olieraffinaderijen in het Midden-Oosten. Deze eigen productie van schalieolie en schaliegas zorgt er ook voor dat de voorraden van olie veel te hoog zijn. Het gevolg is dat er een overaanbod is, waardoor de prijzen heel laag zijn. Enkelingen verdenken de Verenigde Staten er zelfs van om mee verantwoordelijk te zijn voor het geweld in het Midden-Oosten. Nu zij minder afhankelijk zijn van deze regio voor de oliewinning, hebben ze niet veel meer te winnen in deze regio. De onderlinge spanningen in dit gebied, laten Amerika kouder dan ooit tevoren.

5 economische gevolgen van een lage olieprijs

Energiekosten dalen, met als gevolg meer economische groei

De westerse landen zijn grote importeurs van olie. Een lage of een dalende olieprijs is dan ook goed nieuws. Ruwe olie wordt verwerkt tot brandstof voor motors zoals benzine en diesel. Een daling van de olieprijs heeft dan ook een zeer gunstige invloed op de algemene stookkosten. Door deze daling wordt het voor consumenten en bedrijven gemakkelijker om wat meer geld over te houden, voor andere noodzakelijke bestedingen. Christine Lagarde van het IMF verklaarde zelfs dat een daling van de olieprijs met 30% een economische groei kan opleveren van 0,8% voor de ontwikkelde economieën. Uiteraard is dit aardig meegenomen voor de beleidsmakers.

Minder investeringen bij gas- en oliebedrijven

Een lagere olieprijs heeft als gevolg dat er lagere inkomsten zullen zijn uit olieproductie. De hele grote bedrijven zoals BP en Shell zullen door deze lagere inkomsten ook minder grote investeringen gaan doen. De energie-investeringen blijven dus op een lager peil. Door deze lagere investeringen wordt ook de volledige keten getroffen. Voorbeelden hiervan zijn toeleveranciers van de oliebedrijven en bedrijven die afhankelijk zijn van de investeringen in deze sector zoals het bodemonderzoekbedrijf Fugro uit Nederland.

Benzineprijs goedkoper, tanken goedkoper

Bij een dalende of een lage olieprijs, dalen bij gevolg ook de brandstofprijzen aan de pomp. Heel wat autobestuurders zijn hiervoor heel tevreden omdat ze heel wat kunnen besparen op brandstof. Afhankelijk van de koersverhouding tussen euro en dollar, kan een lage olieprijs nog meer voordeel bieden. Olie wordt immers in dollars afgerekend.

Financiële begrotingen van de olielanden lijden onder een lage olieprijs
Daar waar een lagere olieprijs een zege is voor westerse consumenten en bedrijven, is het doorgaans heel slecht nieuws voor de échte oliestaten. Landen zoals Rusland en Iran zijn in grote mate afhankelijk van de olie-inkomsten om hun begroting op koers te houden. De begroting van Rusland is voor de helft afhankelijk van de verkoop van olie en gassen aan afnemers. Voortdurend worden er bij prijsoliecrisissen bijsturingen gedaan in de verwachte economische groei van deze olielanden.

Lage olieprijs als oorzaak van mogelijke deflatie in Europa

De olieprijs is heel nauw verbonden aan de prijzen van producten. Dit kan gaan van stookolieproducten tot plastic. Een daling van de olieprijs betekent dan ook dat er druk wordt uitgeoefend op het inflatiepeil, met deflatie als mogelijk gevolg. Doorgaans is een daling van de olieprijs gunstig voor de consumenten. Een economie in een deflatoire spiraal zorgt uiteraard voor enkele risico’s voor het economische klimaat. Deflatie, met als gevolg uitstelgedrag voor aankopen, is een zorgenkind voor de beleidsmakers.