Bedrijfstakanalyse
Voor de beoordeling van een bedrijkfstak is het belangrijk te weten in welke levensfase men zit. De fase waarin men verkeert is vaak bepalend voor de koers-winst-verhoudingen (k/w's), die passen bij de onderliggende bedrijven.
Levenscyclus
Levenscyclus van een bedrijfstak via een 4-fasen-model:
- Start-up-fase: groei is sneller dan de groei van de economie als geheel (internetsector).
- Expansiefase: groei is nog altijd sneller (computerindustrie, enkele groten overleven).
- Rijpheidsfase: gemiddelde groei, concurrentie o.b.v. prijs, cash cows, fusies en overnames, hoog dividend (automobielindustrie in VS en Europa).
- Teruggangsfase: groei minder snel dan economie of zelfs krimp (defensie-industrie).
Elke fase wordt gekenmerkt door veranderingen in machtsverhoudingen tussen ondernemingen:
- horizontale concentratie: concurrentie in dezelfde schakel in bedrijfskolom verminderd; tegenovergestelde is horizontale deconcentratie.
- verticale integratie: onderneming die in een bepaalde schakel in de bedrijfskolom actief is, wordt ook actief in een andere schakel. Kan voorwaarts en achterwaarts. Omgekeerde is verticale desintegratie.
Toelichting
Start-up-fase:
Horizontale integratie en achterwaartse verticale integratie. Na de eerste start komen er veel bedrijven die al snel moeten samengaan, waardoor het aantal afneemt. Er zijn aanloopverliezen en de winsten zijn beperkt. De betaalde k/w’s zijn zeer hoog, als er al winst wordt gemaakt. In het begin vooral veel eigen vermogen, maar naarmate de winstgevendheid groeit ook meer vreemd vermogen.
Expansiefase:
Horizontale deconcentratie en verticale desintegratie. De groei trekt bedrijven aan waardoor concurrentie toeneemt Sterk groeiende winstmogelijkheden. Hoog betaalde k/w’s. Grote vermogensbehoefte, waarin wordt voorzien door zowel vreemd als eigen vermogen als mengvormen (convertibles).
Rijpheidsfase:
Horizontale concentratie en voorwaartse verticale integratie. Fusies en overnames leiden tot afname van aantal bedrijven. Stabiele inkomstenstroom, maar weinig kansen op winstgroei. Afnemend betaalde k/w’s. Voornamelijk intern gegenereerde cashflows.
Teruggangsfase:
Horizontale concentratie en verticale desintegratie. Het aantal bedrijven neemt verder af tot enkele overblijven. Afnemende winsten, steeds meer bedrijven lijden verlies. Laag betaalde k/w’s. Slechts een geringe vermogensbehoefte.
Levenscyclus verlengen
Verlengen van de levenscyclus:
- nieuwe toepassingen
- vervanging
- verlengde stagnatiefase
- herleving cyclus
- productvernieuwing
- hype