Fiscale gevolgen van een dienstwoning of woning werkgever

Een nieuwe collega kost geld. De krapte en schaarste op de woningmarkt en arbeidsmarkt in 2025 maakt een werkgever inventief. Naar verwachting zal dat in 2025 niet veel anders zijn. Om het juiste personeel te kunnen werven, kan een werkgever een nieuwe collega een woning aanbieden. Dit kan voor de werknemer de stap zijn, om te verhuizen en bij de werknemer in dienst te treden. Maar wat betekent een woning van de baas fiscaal, hoeveel belasting moet u betalen, wat is de bijtelling? Het maakt voor de Belastingdienst bovendien verschil of het om een eigenlijke dienstwoning gaat of om een andere woning.

Werkgever biedt een woning in de stad aan

• Als er geen woning bij mijn werk is, verhuis ik niet
• Fiscale gevolgen van een dienstwoning
• Eigenlijke dienstwoning en een oneigenlijke dienstwoning
• De fiscale waardering van de dienstwoning en vrijstelling
• Wonen in een woning van de baas
• De werkgever heeft alleen voor de woning bemiddeld

Als er geen woning bij mijn werk is, verhuis ik niet

Op veel plekken in Nederland en met name de Randstad zitten werkgevers verlegen om goed personeel. Dat personeel is er misschien wel, maar is niet bereid om te verhuizen als er vlakbij het werk geen woning beschikbaar is. In de Randstad zijn in 2025 en naar verwachting ook in 2026 vele banen beschikbaar, maar zijn ook vele onvervulde vacatures. De Randstad trekt mensen aan, maar om nou elke dag ver te reizen, dat is vaak een stap te ver. En verhuizen doet men pas als er in de omgeving van de werkplek ook een woning beschikbaar is. Daarom keert in 2025 en 2026 een fenomeen terug dat we in de 19e en 20e eeuw op nog grotere schaal zagen. Toen werden door werkgevers speciale woonwijken voor het personeel gebouwd, in 2025 wordt een werknemer een woning aangeboden. De werknemer komt zo aan boord, hoeft niet te lang te reizen en zal naar verwachting niet snel weer vertrekken. Werknemer tevreden, werkgever tevreden. Maar wat betekent dit fiscaal voor u?

Fiscale gevolgen van een dienstwoning

De dienstwoning is aparte categorie woning. Voor een dienstwoning geldt dat er een sterke band moet zijn tussen het verrichten van de arbeid en het aanbieden van de woning. De dienstwoning hoort echt bij de baan, de werknemer moet er verplicht wonen om zijn werk goed te kunnen uitoefenen. Zonder de dienstwoning kan het werk niet adequaat worden vervuld. Een dienstwoning kent geen huurbescherming. Denk aan een brugwachterswoning, een portierswoning, een melkveehouderijwoning of bijvoorbeeld een tuinderswoning. De huur van de dienstwoning is onderdeel van de arbeidsovereenkomst en bij ontslag zal de werknemer de woning moeten verlaten. Welnu, de Belastingdienst ziet de dienstwoning als inkomen en de werknemer betaalt hierover loonbelasting en inkomstenbelasting

Eigenlijke dienstwoning en een oneigenlijke dienstwoning

Een eigenlijke dienstwoning is een woning waarbij het gebruik ervan noodzakelijk is voor een goede taakvervulling en daarvan niet los kan worden gezien. De woning draagt dan bij aan een goede taakvervulling. Bij een oneigenlijke dienstwoning bestaat deze relatie niet.

De fiscale waardering van de dienstwoning en vrijstelling

De fiscus waardeert de oneigenlijke dienstwoning op basis basis van de huurwaarde van de woning in het economisch verkeer. Betaalt u geen gas, water en licht, dan moet ook hiervoor ook een waarde worden opgenomen. Dit alles wordt als loon in natura gezien en hierover betaalt u inkomstenbelasting. Bij een eigenlijke dienstwoning ligt dit anders. Een eigenlijke dienstwoning is fiscaal veel voordeliger. Bij een eigenlijke dienstwoning is de bijtelling maximaal 18% van het jaarloon van de medewerker inclusief vakantiegeld met een diensttijd van 36 uur per week. Stel, uw maandloon bedraagt 3.500 euro inclusief vakantiegeld. Dan bedraagt de maximale bijtelling 630 euro per maand. Bedraagt de marktconforme huur bijvoorbeeld 900 euro, dan hebt u dus een fiscale vrijstelling van 270 euro per maand. De fiscus bepaalt of een woning een dienstwoning is of niet en dus ook of er een vrijstelling is.

Wonen in een woning van de baas

De woning die de werkgever aanbiedt hoeft geen dienstwoning te zijn. In dat geval gaat het wel om een woning van de werkgever, maar bent u niet verplicht om er te wonen. In dit soort gevallen spreekt de Belastingdienst over een oneigenlijke dienstwoning. Dat betekent dat er geen vrijstelling is en dat er over de totale marktconforme huurwaarde in het economische verkeer inclusief water, gas en licht, loonbelasting en inkomstenbelasting moet worden betaald. Het belastingpercentage kan dan oplopen tot 52%. De constructie is een beetje vergelijkbaar met de fiscale bijtelling van een auto van de zaak.

De werkgever heeft alleen voor de woning bemiddeld

Het kan natuurlijk zo zijn dat de werkgever alleen voor de woning heeft bemiddeld of dat u gewoon een zakelijke huur voor de woning betaalt. In dat soort gevallen wordt de woning niet extra fiscaal belast. Vraag dus voordat u in de woning van een werkgever stapt altijd vooraf wat voor u de fiscale consequenties zullen zijn. Doet u dat niet, dan kan de netto loonsverhoging bij de nieuwe baan nog wel eens tegenvallen.

Lees verder

• Nieuwe bijtelling auto 2019 en 2020