Studielening - Voordelen en nadelen
Het aangaan van een lening bij DUO (dienst uitvoering onderwijs) tijdens het studeren heeft verschillende voor- en nadelen. Vanaf 1 september 2015 wordt zeer waarschijnlijk, na goedkeuring door de eerste kamer, een nieuwe vorm van studielening geïntroduceerd genaamd het studievoorschot. Ongeacht de vorm van de lening is het verstandig vooraf en gedurende het lenen een goed beeld te vormen van de gevolgen van het lenen voor nu en later.
Inhoudsopgave
Voordelen
Minder tijd kwijt aan het verdienen van geld tijdens de studie
Een groot voordeel van het lenen tijdens de studie is dat men geen extra geld hoeft te verdienen met een bijbaantje. Met name bij relatief tijdsintensieve studies of wanneer men meer tijd nodig heeft om een bepaald onderwerp te bestuderen heeft men hier veel baat bij. Een jaar studievertraging ten gevolge van bijbaantjes weegt in het algemeen niet op tegen lenen en een jaar eerder klaar zijn. Dit is uiteraard wel afhankelijk van de toegevoegde waarde van de studie ten aanzien van de arbeidsmarkt.
Relatief lage rente
Een tweede voordeel van het lenen bij DUO is de relatief lage rente die over het geleende geld wordt gerekend. Ten opzichte van de EURIBOR (een Europees rentetarief voor interbancaire leningen) is de rente van een studielening relatief laag. Bij de laatste peildatum van 1 januari 2015 was er sprake van een rente van 0,12% voor een periode aangaande vijf jaren. Een voordeel van deze lage rente is dat men het overgebleven geld op een spaarrekening met een hogere rente kan plaatsen. Hierdoor bestaat de kans er sprake is van een netto vermogenstoename. Beperkingen hiervan zijn echter wel de in- of deflatie en eventuele vermogensrendementheffing. Daarnaast heeft men ook de discipline nodig om het geld niet aan andere zaken uit te geven.
Overzicht periode gerelateerde rentepercentages*
Laatste jaar studiefinanciering | Begin rentevaste periode | Rente percentage |
2014 | 1-1-2015 | 0,12% |
2013 | 1-1-2014 | 0,81% |
2012 | 1-1-2013 | 0,60% |
2011 | 1-1-2012 | 1,39% |
2010 | 1-1-2011 | 1,50% |
*Op basis van tabel
DUO. Op het moment van het begin van de rentevaste periode wordt de rente voor een periode van vijf jaar vastgesteld.
Lange aflostijd
Een lange periode om af te lossen die ingaat op het moment dat men stopt met studeren (ongeacht het behalen van het diploma) is een groot voordeel. De huidige vorm bestrijkt een periode van maarliefst vijftien jaar, die mogelijk kunnen worden verlengd met de inzet van een aantal zogenaamde jokerjaren. Hierbij kan men de afbetaling pauzeren voor een periode van minimaal en maximaal vijf jaar, de rente over de lening wordt echter wel doorberekend. In de nieuwe vorm, het studievoorschot, wordt mogelijk gekozen voor een periode van vijfendertig jaar.
Gunstige voorwaarden betreffende afbetaling en kwijtschelding
Relatief gunstig ten opzichte van andere leningen bij bijvoorbeeld een commerciële instelling zijn de voorwaarden betreffende de afbetaling van de schuld tijdens een periode met een minder hoog inkomen. Mocht men in een dusdanige periode terecht komen dan bestaat de mogelijkheid voor het aanvragen van een draagkrachtmeting, op basis waarvan het te betalen maandbedrag wordt aangepast. Indien de lening niet volledig is terugbetaald gedurende de aflossingsperiode wordt deze kwijtgescholden.
Hetzelfde geldt op het moment dat de persoon die de lening is aangegaan onverhoopt komt te overlijden, de schuld wordt dan niet overgedragen aan diens partner of familie. Een andere belangrijke en gunstige voorwaarde is dat directe aflossing boetevrij verloopt. Bij leningen bij commerciële instellingen wordt vaak een bepaalde vorm van boete geheven op het moment dat men de lening ineens wil aflossen. Hiervan is bij een lening bij DUO geen sprake.
Nadelen
Het gevoel schuld te hebben
De aanwezigheid van een schuld kan soms stress veroorzaken, men kan de toekomst somberder in gaan zien. Het vermijden van aangaan van schulden is zeer strevenwaardig. Op het moment dat het aangaan van de schuld mentaal een zware belasting vormt is het verstandig de alternatieven goed te overwegen.
Kans op ontstaan van een minder goed beeld van de waarde van geld
Zodra er een maandelijkse storting van een bepaald bedrag plaats vindt waar relatief weinig tegenover staat kan dit het beeld van de waarde van geld veranderen. Men kan hierdoor sterker geneigd zijn het geld uit te geven aan luxe artikelen. Op het moment dat er voor elke uitgegeven euro gewerkt is, realiseert men zich ook beter wat er tegenover heeft gestaan. Op het moment dat men stopt met de studie en de eindafrekening wordt gepresenteerd vormt men zich vaak pas een goed beeld van de gevolgen.
Een studieschuld kan nadelige gevolgen hebben voor een hypotheekaanvraag /
Bron: Lumaxart, Wikimedia Commons (CC BY-SA-2.0)
Zware weging tijdens aanvraag hypotheek en betalen van rente
De aanwezigheid van een lening is in het algemeen een ongunstige factor op het moment dat men middels een hypotheek bijvoorbeeld een huis wil kopen. Het in mindering brengen op het hypotheekbedrag van anderhalf- tot viermaal de waarde van de studieschuld vormt geen uitzondering. Op het moment dat men geen eigen vermogen heeft om de studieschuld direct af te betalen kan dit een probleem zijn. Een tweede gevolg van de schuld op financieel gebied is het terugbetalen van de rente. Terwijl op dit moment de rente vrij laag staat geeft dit geen garantie voor de toekomst. Bij een hoge rente kan een situatie ontstaan waarbij tientallen procenten van het aflosbedrag door rente op rente is ontstaan.
Het niet voltooien van een studie of uitblijven van meerwaarde studie op de arbeidsmarkt
Behalve de interesse in een bepaald vakgebied of wetenschap vormt de meerwaarde van een diploma op de arbeidsmarkt een belangrijke reden voor de studie. Wanneer men echter de studie niet volbracht heeft moet men echter wel de lening terugbetalen, de hogere inkomstenbron in de toekomst is uitgebleven. Idem op het moment dat de volbrachte studie in de praktijk niet resulteert in een verhoogd salaris.
De afweging
De keuze van een studielening is altijd individueel en het is verstandig om zich vooraf een beeld te vormen van de voor- en nadelen. Soms heeft men geen enkele andere keuze en vormt het de enige mogelijke geldbron die een studie mogelijk kan maken. Middels de op de site van DUO aanwezige calculator kan een beeld worden gevormd van de maandlasten per bedrag aan studielening. Houd er rekening mee dat de rente direct wordt berekend na het storten van het geld op de rekening. Lees vooraf de voorwaarden goed door.
Voorbeelden afbetalen, rente afhankelijk
In een aantal praktijkvoorbeelden met verschillende rentepercentages kan men zich een beeld vormen van de terug te betalen bedragen. Voor een schatting kan men zich eveneens wenden tot de rekenhulp op de site van DUO. Voor alle berekeningen geldt het volgende:
- Studieperiode van vier jaar voor hogere beroepsopleiding/WO
- 1 september 2015 is het startdatum van het onderwijs
- 1 september 2019 is de studie klaar
- 1 januari 2020 start de aanloopfase van twee jaar
- 1 januari 2022 start de aflosperiode (28 maanden na het einde van de studie)
- De duur van aflossing is 15 jaar, de rente blijft gedurende de gehele periode onveranderd
Bedragen bij rentepercentage van 1% per jaar*
Geleende bedrag | Totaal ontvangen bedrag | Totaal geleende bedrag inclusief rente tijdens aanvang aflosfase | Maandelijks schuldbedrag gedurende 15 jaar |
300/maand | 14400 | 15041 | 90 |
600/maand | 28800 | 30083 | 180 |
900/maand | 43200 | 45125 | 270 |
Bedragen bij rentepercentage van 3% per jaar*
Geleende bedrag | Totaal ontvangen bedrag | Totaal geleende bedrag inclusief rente tijdens aanvang aflosfase | Maandelijks schuldbedrag gedurende 15 jaar |
300/maand | 14400 | 16397 | 113 |
600/maand | 28800 | 32795 | 226 |
900/maand | 43200 | 49192 | 339 |
Bedragen bij rentepercentage van 5% per jaar*
Geleende bedrag | Totaal ontvangen bedrag | Totaal geleende bedrag inclusief rente tijdens aanvang aflosfase | Maandelijks schuldbedrag gedurende 15 jaar |
300/maand | 14400 | 17855 | 140 |
600/maand | 28800 | 35710 | 280 |
900/maand | 43200 | 53564 | 420 |
*Alle bedragen in gehele euro’s, voorbeelden van mogelijke situaties, daadwerkelijke bedragen zijn afhankelijk van variabele rente en inkomsten
Meer informatie is vindbaar op de sites van zowel
NIBUD en DUO.