Colportage; alles over verkoop aan de deur

Van colportage is er sprake wanneer een colporteur diensten of producten wil verkopen aan de deur. Het initiatief hiervoor moet om van colportage te spreken, wel van de verkoper komen. Gelukkig is er de colportagewet waardoor degene die door een colporteur benaderd wordt, enigszins bescherming wordt geboden.

Wanneer is er sprake van colportage

Van colportage is sprake wanneer er aan een aantal voorwaarden wordt voldaan, zoals:

• Zoals al gezegd moet het initiatief om aan de deur of aan huis te verkopen van de colporteur komen. Wanneer je zelf iemand uitnodigt voor een demonstratie of verkoopgesprek, dan is er geen sprake van colportage. Wanneer je echter een colporteur uitnodigt met een bepaald doel, en deze probeert dan andere zaken of diensten aan je te verkopen, dan is er wel weer sprake van colportage.
• Niet alleen producten en diensten, maar ook goederenkredieten vallen onder het begrip colportage. Dit betreft kredieten die betrekking hebben op het financieren van het gekochte product. Geldkredieten, dus gewone kredieten, mogen overigens niet via colportage worden aangeboden.
• Ook het verkopen door een product of een dienst in groepsverband te promoten, valt onder colportage. Denk hierbij aan busreizen naar bijvoorbeeld Duitsland, waarbij je in de bus een demonstratie van dekbedden en dergelijke krijgt met het doel dat deze aan de consumenten in de bus verkocht worden.

Nieuwere vormen van colportage

Tegenwoordig wordt onder het begrip colportage ook wel verstaan het verkopen via telefoon, internet en televisie, en dan in die gevallen dat de verkoper zich rechtstreeks wendt tot potentiële klanten. Het verschil met fysieke colportage aan de deur is dat de consument het product niet in het echt kan zien en veel minder in staat is om informatie over het product of de dienst te krijgen, vanwege het ontbreken van face-to-face contact. Of de consument bij fysiek contact aan de deur juist gemakkelijker tot aankoop overgaat of bij verkoop via een medium zoals telefoon of internet, is maar de vraag. Enerzijds kan men stellen dat bij telefonische verkoop en verkoop via televisie, de consument sneller kan overgaan tot het doen van een impulsaankoop. Aan de andere kant is het voor een goede colporteur juist gemakkelijker om middels demonstratie van een product of goede uitleg van een dienst, de consument tot aankoop te bewegen bij verkoop aan de deur. In het vervolg van dit artikel bespreken we echter de aspecten die betrekking hebben op de eigenlijke colportage aan de deur. Meer over verkoop ofwel colportage via bijvoorbeeld de telefoon en internet, kun je lezen in de artikelen telefonische verkoopgesprekken en online kopen.

Aan welke eisen moet colportage verkoop voldoen

Een colportageverkoop moet aan een aantal voorwaarden voldoen om geldig te zijn, zoals:

• Er moet een koopovereenkomst worden opgemaakt die door de koper en de colporteur moet worden ondertekend.
• In deze overeenkomst moet informatie zijn opgenomen over het totaalbedrag van de verkoop, de gegevens van de colporteur en het bedrijf waarvoor men werkt en de handtekening van colporteur en koper. Daarnaast moet ook in de overeenkomst duidelijk de clausule zijn opgenomen, dat de koper de overeenkomst binnen acht dagen ongedaan mag maken in het kader van wettelijke bedenktijd die is opgenomen in de Wet op de Colportage.
• De koper dient een exemplaar van de overeenkomst te krijgen.
• De colporteur moet ervoor zorgen dat zijn exemplaar door de Kamer van Koophandel wordt gedagtekend.

De Colportagewet, wettelijke bescherming van de consument

Voor het geval dat consumenten in het geval van colportageverkoop spijt krijgen, bijvoorbeeld omdat het een impulsaankoop was of omdat men zich bijna gedwongen voelde door de colporteur om tot aankoop over te gaan, biedt de Wet op de Colportage de consument bescherming. Deze wet biedt de consument namelijk de mogelijkheid om een dergelijke colportagekoop ongedaan te maken. De koper kan wanneer er sprake is van bepaalde omstandigheden, zijn recht doen gelden op een bedenkperiode van acht dagen en binnen deze termijn de koop terugdraaien. In het geval van aankopen via internet, wordt de consument overigens beschermd door de Wet Koop op Afstand.

Hoe kan de consument de colportage koop ontbinden?

Het is in de Colportage wet geregeld dat een koper de koopovereenkomst ongedaan kan maken binnen acht dagen. Deze acht dagen gaan in op het moment dat de colporteur de koopovereenkomst heeft aangemeld bij de Kamer van Koophandel. Het schrijven waarin een consument te kennen geeft de koopovereenkomst te willen ontbinden op basis van de in de Colportagewet vastgelegde bedenktermijn, moet uiterlijk aan het verkopende bedrijf worden aangeboden op deze achtste dag. In het geval dat een koopovereenkomst nog niet is gedagtekend door de Kamer van Koophandel, dan kan men de overeenkomst laten ontbinden door gewoon een aangetekende brief te versturen met de mededeling dat men de overeenkomst wil ontbinden. Door ontbinding van een koopovereenkomst, moeten eventuele al uitgevoerde prestaties ongedaan worden gemaakt. Wanneer het een geleverd artikel betreft, dan moet de koper dit retourneren en de verkoper het geld terugbetalen. Wanneer het een geleverde dienst betreft, zal het soms moeilijk blijken te zijn om bepaalde zaken terug te draaien.

Wat te doen bij oneerlijke verkooppraktijken van de colporteur

Colportage heeft een negatieve klank bij heel wat mensen, en dit komt met name door het feit dat velen het niet zo prettig vinden om ongevraagd aan de deur geïnformeerd te worden over goederen en diensten of een aanbod tot het kopen van producten te krijgen. Daarnaast speelt ook het feit een rol dat sommige colporteurs erg agressief kunnen zijn in hun methode om de consument iets te verkopen. Dit komt vooral voor wanneer een colporteur op provisiebasis werkt, en dus een groot deel van zijn inkomen moet genereren door de verkopen die hij realiseert. In een aantal gevallen zal dit leiden tot oneerlijke handelspraktijken van de colporteur, waarbij zelfs valsheid in geschrifte op kan treden om maar verkopen te scoren. De consument is hiervan de dupe. Als consument kun je in deze gevallen wel een beroep doen op de Colportagewet, dus de koop terugdraaien op basis van de acht dagen bedenktijd die je hebt. Daarnaast is het altijd aan te raden om ook een klacht in te dienen bij de consumentenautoriteit.

Wat mag wel en wat mag niet via colportage verkocht worden

Het is overigens niet toegestaan om via colportage goederen zoals geneesmiddelen en wapens te verkopen. Eveneens is het niet toegestaan om geldkredieten op deze manier aan de man te brengen. Overigens mogen wel goederenkredieten die verband houden met de financiering van de via colportage gekochte producten of diensten, worden aangeboden via colportage.