Tips voor financiële gezondheid in je relatie

In een relatie kan geld soms een bron van ellende zijn. Met de volgende tips houd je je relatie ook financieel gezond.

Liefde + geld = gevaar

In elke relatie is er wel eens onenigheid over geld. Van kleine irritaties tot hooglopende ruzie, compleet met slaande deuren. Ruzies over grote uitgaven, maar net zo makkelijk over kleine. Van de aankoop van de zoveelste flacon hydro-active handcrème tot het afsluiten van huizenhoge hypotheken. Gek is die onenigheid niet, want de manier waarop ieder met geld omgaat is sterk afhankelijk van karaktereigenschappen. Wie zorgeloos van dag tot dag leeft, geeft het slijk der aarde anders uit dan een voorzichtige lange-termijnplanner. Bovendien zijn karaktereigenschappen moeilijk te veranderen en een eindeloze bron van wederzijdse irritaties. Naast de verschillen in karaktereigenschappen hebben we het nog niet eens over de verschillen in interesse tussen man en vrouw. Discussies over de aanschaf van nieuwe velgen voor de auto of die handige mobiele zonnehemel zijn dan ook een potentiële bron van ellende. En als er tijdens een relatie geen ruzie komt over geld, dan komt die er vaak wel als die relatie op de klippen mocht lopen. De grootste ruzies, valkuilen en ellende kunnen met een paar tips vermeden worden.

Open een gezamenlijke betaalrekening

Stel, je hebt leuke partner ontmoet en de relatie wordt langzaam iets serieuzer. Als de relatie zich ontwikkelt, wordt het handig om een gezamenlijke bankrekening te openen voor de gezamenlijke uitgaven. Een ‘en/of’-rekening, heet dat in vaktermen, en het openen van zo’n rekening is bij elke bank een kwestie van één druk op de knop. Houd naast deze gezamenlijke rekening ieder een eigen rekening aan voor de eigen uitgaven, van de autovelgen tot de zonnehemel. Dat scheelt een hoop overleg.

Maak samen plannen

Ga om tafel zitten en denk na over de toekomst. Stel jezelf financiële vragen. Willen jullie een huis kopen? Een huis verbouwen? Kinderen opvoeden? Een wereldreis maken? Koppel aan elk doel een datum en een benodigd bedrag, reken vervolgens uit hoeveel geld jullie nodig hebben om deze doelen te verwezenlijken. Reserveer daar ieder dan maandelijks een vast bedrag voor, bij voorkeur door het automatisch over te laten maken naar een gezamenlijke spaarrekening.

Sluit een samenlevingscontract

Als eenmaal de periode van samenwonen aanbreekt is het tijd voor echte harde afspraken. Wat je dan regelt - of niet - kan je later veel uren nachtrust opleveren - of kosten. Stel vooral een samenlevingscontract op, waarin kan worden vastgelegd wie welke spullen in de relatie inbrengt. Dat lijkt heel gek maar het kan erg handig zijn als de relatie stukloopt, en dat gebeurt vaker dan je denkt. Verder is een samenlevingscontract handig als één van beide partners de ander via zijn werk in aanmerking wil laten komen voor een partnerpensioen. Ook kan in zo’n contract bijvoorbeeld worden vastgelegd hoe de woonlasten worden verdeeld. Betaalt de één mee aan het huis dat op naam van de ander staat? En zien jullie dat als huur, of krijgt de betalende partner ook een deel van de overwaarde van het huis als de relatie beëindigd zou worden? En wie vertrekt er dan naar elders, en willen jullie afspraken maken over verhuiskosten? Let wel: de bedoeling van zo’n contract is niet om vast te leggen dat de lasten en lusten van de relatie zo eerlijk mogelijk verdeeld worden. Het kan best zijn dat één veel meer geld inbrengt dan de ander. Omdat bijvoorbeeld de één meer werkt of meer verdient dan de ander. Belangrijk is dat beiden achter de vastgelegde afspraken staan. Maar denk dan ook even na over wat er moet gebeuren als je onverhoopt uit elkaar gaat. Wie houdt het huis, wie profiteert er van de overwaarde, moet er eventueel alimentatie worden betaald? Regel het nu, dat kan later vel onenigheid voorkomen. Een samenlevingscontract wordt opgesteld bij een notaris.

Checklist samenlevingscontract:

• In hoeverre willen jullie je inkomen delen?
• In welke verhouding nemen jullie de kosten van de huishouding voor je rekening?
• Dient de gezamenlijk bewoonde woning ook gemeenschappelijk eigendom te zijn?
• Moeten de van de gezamenlijke rekening aangeschafte spullen als gemeenschappelijk eigendom worden gezien?
• Hoe moet dan worden aangetoond dat bepaalde zaken niet gemeenschappelijk zijn?
• Wat zullen de gevolgen zijn bij het uit elkaar gaan? Wie blijft in de woning? Hoe worden de gemeenschappelijke goederen verdeeld? Dient de ene partner een bijdrage te leveren aan de verhuis- en herinrichtingskosten van de andere?
• Moet er alimentatie betaald worden?
• Wat moet er gebeuren in geval van overlijden? Moeten dan bepaalde goederen, zoals erfstukken van de familie, weer terug naar de familie of blijven ze bij de achterblijvende partner?
• Op welke wijze dienen geschillen tussen partijen te worden beslist?

Word fiscale partners

Als je gaat samenwonen kun je ervoor kiezen om fiscale partners te worden. Dat kan erg handig zijn, want dan kun je sommige inkomsten en aftrekposten onderling naar hartenlust verdelen. Zoals inkomsten en uitgaven rond de eigen woning en uitgaven voor kinderopvang. Schuiven met aftrekposten kan voordelig zijn. Je kunt als samenwonenden pas fiscale partner worden in het jaar nadat je bij elkaar bent ingetrokken. Bij trouwen is dat anders: dan word je zelfs automatisch elkaar fiscale partner.

Trouw op huwelijkse voorwaarden

Trouwen, dat kan natuurlijk ook. Je houdt van elkaar dus je trouwt in gemeenschap van goederen. Alle spullen worden daarmee gemeenschappelijk eigendom. Hier is niets op tegen, als je allebei alleen een oude matras en wat sinaasappelkistjes bezit. Als er al wat bezittingen zijn opgebouwd of als ieder eigen geld inbrengt, is het toch handig om vast te laten leggen wie welke spullen in de relatie steekt - net als bij een samenlevingscontract. Verder zijn de huwelijkse voorwaarden ook heel handig als één van beiden een eigen zaak heeft of anderszins financieel risico loopt. Dan worden het huis en de huisraad niet meegesleept in een eventueel faillissement.

Zorg voor je nabestaanden

Zorg ervoor dat je nabestaanden goed verzorgd achterblijven. Een begrafenis- of crematieverzekering is natuurlijk een must, want een uitvaart kost duizenden euro’s en dan is de koffie en cake nog niet eens meegerekend. Met deze kosten wil je de achterblijvers niet opschepen. Overweeg in de eerste plaats een zogenaamd ‘partnerpensioen’ af te sluiten. Dit is weduwen- of weduwnaarspensioen. Als jij komt te overlijden heeft je partner recht op een deel van je opgebouwde pensioenrechten. Soms is zo’n partnerpensioen vrijwel kosteloos af te sluiten bij het pensioenfonds van je werk: sommige organisaties hebben dit namelijk als secundaire arbeidsvoorwaarde mogelijk gemaakt. Informeer daarover bij de afdeling P&O van je werkgever. Verder kun je natuurlijk een testament opstellen, en dat is zeker aan te bevelen als de situatie ingewikkeld is (veel bezittingen, kinderen uit vorige relatie, enzovoort). In eenvoudiger situaties biedt ook een samenlevingscontract al veel houvast. Hierin staat bijvoorbeeld van wie dat antieke horloge is. Want zoiets wil je wel in de familie houden.