Asbestkanker en letselschade

Over de gevaren van het werken met asbest was vroeger niet zo veel bekend. In de jaren '60 en '70 hebben dan ook veel mensen beroepsmatig blootgesteld aan asbest. Hierdoor kunnen zij, ook jaren later, mesothelioom oftewel asbestkanker ontwikkelen. Vaak komen deze mensen in aanmerking voor een schadevergoeding. Onbeschermd werken met asbest brengt grote risico's voor de gezondheid met zich mee. Eén van de grootste en bekendste risico's is het risico op een mesothelioom. Dit is long- of borstvlieskanker, veroorzaakt door het inademen van asbestvezels. Mesothelioom ontstaat doordat de ingeademde asbestvezels zich nestelen in de longvliezen en de daar aanwezige cellen dusdanig irriteren dat op den duur mutaties voorkomen. De aanwezige cellen veranderen dan in kwaadaardige tumorcellen.

Hoe veroorzaakt asbest mesothelioom?

Veel soorten asbestvezels, waaronder crocidoliet, zijn lang en dun van vorm. Hierdoor kunnen zij bij inademing diep in de longen terechtkomen. Het moge niet verwonderlijk zijn, dat de daar aanwezige cellen geïrriteerd raken door de lange, puntige vezeltjes- minuscule naaldjes als het ware. De geprikkelde cellen ondergaan genetische veranderingen, waardoor ze niet meer het werk doen wat ze moeten doen en ook niet meer afsterven. Door ontstane ontstekingsreacties en stimulatie van de celgroei komen er steeds meer kwaadaardige cellen: kanker.

Er zijn vier soorten van mesothelioom bekend:

• epitheliale type;
• sarcomateuze type;
• desmoplatische type;
• gemengde type

Het laatste type is het meestvoorkomende type. Dit type is een variant met kenmerken van zowel het epitheliale type als het sarcomateuze type.

Hoeveel mensen lijden aan mesothelioom?

In Nederland wordt bij ongeveer 400 mensen per jaar mesothelioom vastgesteld. De verwachting is, dat deze trend de komende jaren nog wel stabiel zal blijven. Pas na 2018 kan er een afname van het aantal nieuwe patiënten verwacht worden. Dit komt door het verbod op asbest, dat in 1991 in Nederland van kracht werd.

De symptomen van asbestkanker

Tussen het werken met asbest en het ontwikkelen van asbestkanker zit nog wel een aantal jaar. Sterker nog, de meeste mensen die kanker ontwikkelen ten gevolge van het werken met asbest, ontwikkelen pas na 20 tot zelfs 40 jaar de eerste symptomen. Dit zijn:

• pijn in de borstkas;
• kortademigheid;
• hoesten.

De kortademigheid wordt veroorzaakt doordat vocht zich ophoopt tussen de longvliezen. Later, als de tumor ingroeit in de borstwand en de daar aanwezige zenuwen, ontstaat pijn en nog meer kortademigheid. Ook kan misvorming van de borstkas ontstaan en in een later stadium vermagering. In circa 40% van de gevallen worden ook de lokale lymfeknopen aangetast.

De meeste mensen die mesothelioom ontwikkelen, zijn boven de 50 jaar. Het is goed om te weten dat de hierboven genoemde symptomen ook door tal van andere aandoeningen kan worden veroorzaakt, zodat je niet direct in paniek hoeft te raken, maar aan de andere kant is het niet verstandig om eenmaal ontstane symptomen te negeren. Mesothelioom is een zeer ernstige vorm van kanker, die pas ontdekt wordt als er niets meer aan te doen is.

In het verleden heeft men geprobeerd om asbestkanker te genezen door middel van chirurgie. De kans op overlijden tijdens de ingreep was echter groot en de effecten vielen tegen. Chirurgie wordt dan ook niet meer als behandelmogelijkheid bij asbestkanker gezien. Ook radiotherapie (bestraling) heeft geen effect op mesothelioom. Wel wordt radiotherapie soms ingezet als palliatieve optie.

Chemotherapie lijkt misschien op termijn hoopgevend. Sinds kort is er een nieuw geneesmiddel, Pemetrexed (handelsnaam Alimta®) beschikbaar, dat in combinatie met een platinum-bevattend middel effect laat zien op de tumor. Hierdoor leven patiënten gemiddeld 2 tot 4 maanden langer. Dat lijkt niet veel, maar wanneer je bedenkt dat de gemiddelde overlevingstermijn op 11 tot 22 maanden na de diagnose ligt, is ieder hoopgevend stapje, hoe klein ook, welkom.

Schadevergoeding voor mensen met asbestkanker

Mensen die mesothelioom hebben gekregen door blootstelling aan asbest, waren in de regel niet in hun privétijd bezig met deze zeer schadelijke stof. De blootstelling geschiedde dus in opdracht van hun (voormalig) werkgever. Ook huisgenoten en partners van deze mensen lopen risico op de ontwikkeling van mesothelioom oftewel asbestkanker.

Iedereen die mesothelioom heeft gekregen door blootstelling aan asbest, kan in aanmerking komen voor een vergoeding van de overheid. De hoogte van deze vergoeding wordt jaarlijks geïndexeerd en bedroeg in 2012 € 18.626,=. De vergoeding wordt aangevraagd en uitgekeerd via het Instituut Asbestslachtoffers (IAS).

Het IAS bemiddelt ook tussen (ex)-werknemers en (ex-)werkgevers over het al dan niet betalen van een schadevergoeding. Erkent de (voormalig) werkgever aansprakelijk te zijn, dan komt de patiënt in aanmerking voor een vergoeding van € 59.536,=. Ook dit is een bedrag dat jaarlijks opnieuw wordt vastgesteld.

Asbestkanker en letselschade claimen

Niet alleen mensen die beroepsmatig gewerkt hebben met asbest, kunnen in aanmerking komen voor letselschade. Als je asbestkanker hebt opgelopen doordat je partner dagelijks thuiskwam met asbestvezels op z'n overal of omdat je woonde in een omgeving waar dagelijks met asbest gewerkt werd, kan je eveneens mesothelioom oftewel asbestkanker ontwikkelen. Ook deze patiënten komen mogelijk in aanmerking voor een schadevergoeding.