Wat zijn "corporate raiders"?

Films als Wallstreet, waarin immorele individuen zoals Gordon Gekko de hoofdrol spelen, hebben ons kennis laten maken met de 'corporate raider'. Corporate raiders zijn opportunisten die met allerhande trucjes en handigheden geld proberen te verdienen door te investeren in bedrijven in moeilijkheden. Hierbij zullen deze bedrijven vaak een vorm van schade lijden, hetgeen de corporate raider een slechte naam heeft bezorgd.

Wat zijn corporate raiders?

Corporate raiders zijn opportunisten in de zuiverste zin van het woord. In het Nederlands kan deze term vertaald worden als 'bedrijfsplunderaar'. Corporate raiders gaan op zoek naar stevig ondergewaardeerde bedrijven, om vervolgens aandelen van dit bedrijf op te kopen. De corporate raider zal proberen om een aandelenbelang in het bedrijf te verwerven dat groot genoeg is om zijn wil door te drukken. Dit gebeurt meestal door het bestaande management te ontslaan en een nieuw managementteam te installeren of door stukken van het bedrijf af te stoten. In extreme gevallen kan de corporate raider beslissen om het bedrijf te liquideren, door bijvoorbeeld alle activa te gaan verkopen, omdat hij inziet dat de prijs die hij betaalde lager is dan wanneer het bedrijf volledig gestript zou worden. Dit proces wordt asset stripping genoemd. Met dergelijke acties proberen de corporate raiders steeds om meer geld uit het bedrijf te halen, dan dat ze geïnvesteerd hadden.

Soms kan de dreiging van de corporate raider volstaan voor een bestaand management, een aandeelhouder of een andere belanghebbende partij, om de aandelen die de corporate raider heeft opgekocht tegen een hogere prijs terug te kopen, ten einde de dreiging van de corporate raider ongedaan te maken. Corporate raiders die deze strategie hanteren worden greenmailers genoemd.

Opkomst van de corporate raiders

De jaren tachtig waren de hoogdagen voor de corporate raiders. Hoewel de eerste corporate raiders, zoals Victor Posner, al een tiental jaar actief waren, waren de eenvoudig te verkrijgen leningen in de jaren tachtig en frequente onderwaarderingen van bedrijven, de reden waarom corporate raiders naam konden maken. De eenvoudig te verkrijgen leningen, lieten toe dat men via een leveraged buy-out (LBO), grote bedrijven kon overnemen. Een LBO is de aankoop van een bedrijf met behulp van grote hoeveelheden geleend geld. Om deze schulden terug te betalen, gaat men dan later het aangekochte bedrijf dwingen om deze lening terug te betalen, bijvoorbeeld via het uitkeren van hele hoge dividenden of kapitaalsverminderingen na desinvesteringen of verkopen van bedrijfsdivisies. Vaak was deze dwang schadelijk voor de operaties die bedrijven zouden uitvoeren, hetgeen deze raiders in de jaren tachtig een extreem slechte naam zou opleveren. De corporate raiders in de jaren tachtig zagen zichzelf echter als corrigerende krachten die slecht geleide bedrijven disciplineerden.

De voornaamste corporate raiders

Victor Posner
Victor Posner wordt gezien als de vader van de corporate raid. Zijn overname van de Sharon Steel Corporation in 1969 wordt gezien als één van de eerste corporate raids. Tot zijn aankoop van dit bedrijf heerste het idee dat overnames van bedrijven slechts plaatsvonden wanneer beide directies akkoord waren. Posner kocht Sharon Steel Corporation echter tegen de wil van het aanwezig management op en zou het bedrijf als een melkkoe behandelen. Dit was nodig gezien Posner één van de eersten was die een leverage buy-out zou realiseren. Deze wurgstrategie zou zeer zwaar blijken voor het bedrijf. Uiteindelijk zou het uitgeknepen Sharon Steel Corporation, dat na Posner's overname een ernstig tekort aan investeringen had, stilletjes ten onder gaan. Posner zou zichzelf miljoenen hebben laten uitkeren via dit bedrijf.

Carl Icahn

Een andere belangrijke corporate raider is Carl Icahn. Zijn overname van luchtvaartmaatschappij Trans World Airlines (TWA) in 1985 was één van de meest iconische. Zijn corporate raid was gefinancierd met veel schulden die terugbetaald dienden te worden. Om dit te doen werd TWA stukje bij beetje verkocht tot er amper iets overbleef van het bedrijf. Deze vorm van asset stripping zou één van de meest controversiële worden. Voor Icahn zijn aandeel in het bedrijf verkocht, wist hij nog een wurgdeal af te sluiten met TWA. Een bedrijfje van hem zou tickets van TWA aan zwaar gereduceerde prijzen kunnen kopen. Dit zou in 1995 leiden tot een bankroet van de firma. Gelukkig voor TWA zou er later een doorstart gemaakt kunnen worden. Geschat wordt dat Icahn van 1985 tot 1995 miljoenen dollar winst zou hebben gemaakt met al zijn acties. Sommige jaren zou hij meer dan honderd miljoen dollar verdienen aan TWA.

Thomas Boone Pickens Jr.

Thomas Boone Pickens zou één van de grootste corporate raids ooit uitvoeren. Aanvankelijk was Pickens bekend geworden voor kleinere corporate raids via greenmailacties. Greenmailacties zijn aankopen van grote hoeveelheden aandelen, en op deze manier een bedreiging vormen voor het bestaande management. Op deze manier kan de corporate raider die een greenmail uitvoert, het aanwezige management of andere investeerders dwingen om zijn aandelen aan een hogere prijs op te kopen, zodat hij als bedreiging verdwijnt. Pickens grootste corporate raid was deze van Gulf Oil. Over een periode van drie jaar (1982-1985) zou hij eerst Gulf Oil via een greenmail dwingen om grote delen van zijn aandelen op te kopen om dan later via een hernieuwde dreiging Gulf Oil te dwingen grote delen van zijn activiteiten te verkopen en samen te gaan met een ander oliebedrijf: Chevron. Pickens hele actie zou zijn investeringsvehikel/oliemaatschappij Mesa meer dan honderd miljoen dollar opleveren.

Corporate raiders in populaire cultuur

Deze corporate raiders uit de jaren 80 waren zo omstreden dat ze een inspiratiebron vormden voor diverse films. Wallstreet, Wallstreet II en Wolf of Wallstreet zijn de belangrijkste films waarin corporate raiders aan bod komen. Ook in het videospel Toontown Rewritten kan men corporate raiders als karakter terugvinden. In de populaire cultuur worden corporate raiders doorgaans neergezet als immorele geldwolven.

Het einde van de gouden tijden voor de corporate raiders

Door een aantal mislukte raids, een algemene stijging van de aandelenprijzen en een toenemend aantal verdedigingsmaatregelen van bedrijven tegen dergelijke raiders, zoals gouden handdruk/parachutes (gigantisch hoge ontslagvergoedingen voor het bestaande management), gifpillen (diverse tactieken die een bestaand management kan gebruiken bij een vijandige overnamepoging, waardoor het bedrijf in de toekomst zware schade zou lijden), … werden corporate raiders een halt toegeroepen. Desondanks zouden veel van deze raiders actief blijven en verder door het leven gaan als activistische investeerders. In 2017 zagen we bijvoorbeeld dat corporate raider/activistische belegger Nelson Peltz zich begon te roeren in Procter & Gamble. In tegenstelling tot vroeger zien we minder vaak dat bedrijven volledig verdwijnen, maar deze beleggers slagen er soms nog steeds in om managers buiten te werken of onderdelen van een bedrijf af te splitsen.