Financiële schade door wateroverlast

Hoog water treft doorgaans ook onze beurs. De financiële schade als gevolg van wateroverlast en overstromingen bedraagt elk jaar weer miljoenen euro’s. En slechts een deel van de getroffenen is voldoende verzekerd, zodat die haar schade vergoed krijgt.

Toegenomen bestrating in woongebieden een van de hoofdoorzaken

Regelmatig leest men in de media berichten over ondergelopen kelders, straten en auto’s na hevig noodweer. Laminaatvloeren die bol staan van het optrekkend vocht van water afkomstig uit kruipruimten. Met name in lager gelegen gebieden stroomt het water na zo’n hoosbui met geweld naar beneden vanuit hoger gelegen plaatsen. En het feit dat veel tuinen tegenwoordig zijn bestraat, maakt de ellende alleen nog maar erger. Waar het water vroeger op natuurlijke wijze via de bodem verdween, moet het zich nu een weg banen over stenen en plavuizen. Steeds vaker moeten brandweerkorpsen uitrukken om water uit ondergelopen kelders en straten weg te pompen. En gemeenten hebben nog dagenlang werk aan het opruimen van achtergebleven troep en het inventariseren van de schade.

Beroep doen op noodfondsen

Praktijk is dat er altijd mensen zijn die na wateroverlast met lege handen achterblijven en maar moeten vertrouwen op giften of gelden uit noodfondsen, al dan niet van de overheid. Ook het herstel van wegen en openbare gebouwen vraagt bakken geld van de belastingbetaler.

Voorzorgsmaatregelen tegen wateroverlast

In verband met de toenemende kans op noodweer en overstromingen in de toekomst, en de enorme kosten die dit met zich meebrengt, nemen verzekeringsmaatschappijen en overheden hun voorzorgsmaatregelen, maar voornamelijk voor zichzelf. Wie door hoog water wordt getroffen en op het punt staat om financieel bankroet te gaan, heeft in de toekomst slechte vooruitzichten om geld te krijgen. Iedereen die tegenwoordig bijvoorbeeld nieuwbouw pleegt in risicogebieden, doet dat op eigen risico.

In plaats van zich te onttrekken aan verantwoordelijkheden, zouden overheden zich samen met burgers moeten inspannen om de natuur zijn natuurlijke "overstromingsremmers" (waaronder meer groen in de tuin en groene uiterwaarden), terug te geven. Dat zou niet alleen goed zijn voor de natuur, maar mensen zouden ook weer met een gerust gemoed kunnen wonen.

Verzekeringen en waterschade

Overstromingen behoren tot wat men ook wel eens “elementaire schades” noemt. Daartoe behoren ook storm, blikseminslag, aardbevingen en vulkaanuitbarstingen. Maar wat de leek in het algemeen onder waterschade verstaat, laat zich in verschillende subgroepen opdelen. Zo onderscheiden we bijvoorbeeld:

• "echt" hoog water als gevolg van een overstroming;
• problemen bij opvang en opslag van oppervlaktewater na een hevige regenbui;
• de klassieke leidingbreuk, bijvoorbeeld bij de wasmachine;
• een breuk in de waterleiding op straat voordat die leiding het huis binnenkomt;
• andere speciale gevallen.

De hiervoor genoemde leidingbreuk in de nabijheid van een wasmachine, valt eigenlijk niet onder de eigenlijke definitie van elementaire schade en valt daarom mogelijk onder de inboedel- of opstalverzekering.

In hoeverre is de overheid aansprakelijk bij wateroverlast

In dat verband moet er met een hardnekkig vooroordeel worden afgerekend: overheden (gemeentelijke, provinciale of rijksoverheden) aanvaarden doorgaans geen automatische aansprakelijkheid voor schade die is veroorzaakt door zulke elementaire gebeurtenissen, tenzij ze fout of nalatig zijn geweest bij de toewijzing van bouwplaatsen. In het algemeen bestaat er dus geen recht op schadeloosstelling. Het wonen in overstromingsgebieden of risicogebieden geschiedt dus volledig op eigen risico.

Minder verzekeringspremie in gemeenten die wateroverlast actief aanpakken

Ons land krijgt als gevolg van de klimaatverandering steeds vaker te maken extreem noodweer, dat flinke schade kan aanrichten. Gemeenten moeten volgens de verzekeringsbranche een actiever beleid voeren om de overlast van dergelijke hoosbuien te beperken. Ofschoon dat door het Verbond van Verzekeraars officieel nog wordt tegengesproken, gaan er binnen de branche stemmen op om een onderscheid te maken tussen actieve en minder actieve gemeenten: verzekerden die wonen in gemeenten die veel doen om schade door wateroverlast te vermijden, betalen dan minder premie.

Lees verder

• Je woning drogen na waterschade
• Wat kun je doen bij waterschade?
• Schade gesprongen waterleiding en verwarmingsbuizen
• Wat doen bij brand- of waterschade?
• Woonverzekering goedkoper dan losse polissen