Een erfenis kan men op verschillende manieren aanvaarden

Wanneer iemand overlijdt dan blijven de nabestaanden achter. Er moeten dan besluiten genomen worden inzake de erfenis. Het kan noodzakelijk zijn om je te bezinnen of de erfenis wel aanvaard moet worden. Er is immers een aantal mensen wat schulden achterlaat en vooral het erven van een huis kan problemen opleveren als het niet direct verkocht kan worden of als er een te hoge hypotheek op rust. Ook al is er een testament, dan nog kan de erfenis verworpen worden. Het is belangrijk om jezelf goed op de hoogte te stellen van de voorwaarden en condities die er zijn.

• Mogelijkheden bij het aanvaarden van een erfenis
• Het belang van een testament
• Materiële goederen
• Aantal cliënten met erfenisschuld
• De erfbelasting
• Europese regels voor erfgenamen

Mogelijkheden bij het aanvaarden van een erfenis

Ook al denk je er niet meteen aan toch kan een nalatenschap eindigen met een schuld. Dit kan bijvoorbeeld het gevolg zijn van de daling van de huizenprijzen. Wanneer er een hypotheekschuld op het huis bestaat dan dient deze betaald te worden door de nabestaanden gedurende de tijd dat het huis niet verkocht wordt. Als deze situatie gedurende een lange periode blijft bestaan dan is er steeds minder beschikbaar van de overwaarde in het huis en de erfenis kan zelfs eindigen in een schuld. Als men een erfenis zo maar aanvaardt en er blijken nog schulden te bestaan dan worden de nabestaanden verplicht om de schulden zelf te betalen. Een erfenis kan men ook aanvaarden onder bepaalde voorwaarden. Er zijn drie manieren om met een erfenis om te gaan:

• Een erfenis beneficiair aanvaarden
• Een erfenis zuiver aanvaarden
• Een erfenis verwerpen.

Het belang van een testament

Veel mensen denken dat het laten maken van een testament iets is wat in een later stadium nog kan gebeuren. Maar dan kan men onverwachts voor vervelende verassingen komen te staan. Daarom is het goed om een testament te laten maken bij een notaris. Vooraf is het belangrijk om met de erfgenamen, vaak zijn dit de kinderen, te overleggen wat er in het testament moet worden opgenomen. Zeker in een tijd waarin er sprake is van samengestelde gezinnen kan een erfenis veel leed veroorzaken, terwijl bij een goede regeling met een testament de erfgenamen weten wat hun te wachten staat.

Een erfenis beneficiair aanvaarden

Om te voorkomen dat erfgenamen met een schuld achter blijven is het belangrijk om de erfenis beneficiair te aanvaarden. Het betreft een procedure die zorgvuldig dient te worden uitgevoerd en waarvoor men tijdig een notaris zal moeten benaderen. De notaris is de adviseur bij de afhandeling van nalatenschappen. Door deze procedure te hanteren is de erfgenaam niet aansprakelijk voor de schulden die een persoon achterlaat. De notaris zal met de schuldeisers de nalatenschap afwerken. Deze vorm van aanvaarden van een erfenis zal in de toekomst vaker voorkomen. Een van de belangrijkste componenten van een erfenis is immers meestal de woning. De huizenprijzen fluctueren en de periode waarin een woning te koop staat kan lang duren, hetgeen verschillende oorzaken kan hebben. Soms is er veel achterstallig onderhoud of zijn er nog andere private schulden. De hypotheekrente moet na het overlijden van de dierbare toch over langere tijd worden betaald terwijl er geen inkomsten meer zijn en dan is de overwaarde van een woning snel opgesoupeerd. Om een beneficiair aanvaarde erfenis af te wikkelen zijn wat meer formaliteiten noodzakelijk. Zo komen er kosten voor griffierechten van de rechtbank. Dit is noodzakelijk omdat de beneficiaire verklaringen worden ingeschreven bij de rechtbank.

Het zuiver aanvaarden van een erfenis

Bij het zuiver aanvaarden van een erfenis ontvangt men alle bezittingen in de erfenis. Maar als er schulden zijn dan kunnen deze volledig op de erfgenamen worden verhaald. Dit kan een heel vervelend zijn omdat familieleden niet altijd op de hoogte zijn van het bestaan van schulden. Kinderen weten van de ouders meestal wel hoe de financiële situatie is maar bij verdere familieleden kan dit onduidelijk zijn.

Verwerpen van de erfenis

Bij verwerping geven de erfgenamen al direct aan dat zij de erfenis niet wensen te aanvaarden. Dit kan gebeuren in die gevallen waarbij vooraf al duidelijk is dat er sprake is van schulden. Soms liggen deze zaken heel gevoelig. Familieleden kunnen het verwerpen van de erfenis zien als een niet volledig tot een goed einde brengen van de zaken rondom het overlijden van een dierbare. Toch is het in deze gevallen erg belangrijk dat ratio en emotie gescheiden worden omdat men anders gedurende lange tijd moet opdraaien voor schulden die men niet zelf heeft gemaakt.

Materiële goederen

Het is altijd belangrijk om heel zorgvuldig met een erfenis om te gaan. Zo kan men eerst inventariseren welke spullen er aanwezig zijn in een huis zonder deze te verdelen. Men mag niets meenemen of elders onder brengen. Doet men dit wel dan kunnen schuldeisers dit zien als een vorm van aanvaarden van zuivere erfenis en dan is het beneficiair aanvaarden al niet meer mogelijk.

Aantal cliënten met erfenisschuld

Bij de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) is het probleem bekend geworden en er wordt een onderzoek ingesteld naar de hoeveelheid cliënten die met een erfenisschuld achter blijven. Diverse notarissen hebben inmiddels besloten om standaard de erfenis niet meer zuiver te laten aanvaarden maar de erfgenamen te adviseren en behulpzaam te zijn alleen beneficiair te aanvaarden.

De erfbelasting

Wanneer de woning wordt verkocht voor een lagere prijs dan heeft dat ook gevolgen voor de erfbelasting. De fiscus houdt voor de belastingaanslag rekening met de WOZ waarde. Vroeger was het zo dat de woning werd getaxeerd. Dit is veranderd om discussie te voorkomen. Maar als de WOZ waarde wordt berekend volgens de waarde op 1 januari van het voorgaande jaar dan kan de waarde van de woning wel eens geheel anders geworden zijn op het moment van de erfenis. De overheid heeft inmiddels erkend dat hier een probleem ligt en vanaf 2012 mag men de WOZ waarde van het lopende jaar aanhouden. De peildatum hiervoor is dan toch nog steeds 1 januari en het probleem is hiermee wel wat kleiner geworden maar niet geheel verdwenen. Ook hiermee zullen erfgenamen rekening dienen te houden en overleg voeren met de notaris.

Europese regels voor erfgenamen

Vanaf 17 augustus 2015 zijn er nieuwe Europese regels gaan gelden voor het erfrecht. Deze veranderingen zijn vooral van belang voor mensen die in het ene land wonen en in een ander land verblijven. Ook als men bezit heeft in een land waar men slechts tijdelijk verblijft dan is het belangrijk dat aan erfgenamen duidelijk is hoe men de erfenis wil regelen. Het is belangrijk dat men vastlegt bij testament welk land het erfrecht mag bepalen. Een testament is daarom een belangrijk document. Als men niet tijdig maatregelen neemt kan dit grote gevolgen hebben voor de nabestaanden. Vaak regelt men bij testament dat het Nederlands recht van toepassing is. Het is van groot belang dat dit wordt vastgelegd want ook in de Europese landen onderling zijn er nog grote verschillen in rechten van erfgenamen.