Wonen in het buitenland en uitkering in 2020: AOW, WW, etc

Wanneer je in 2020 gaat emigreren of reeds in het buitenland woonachtig bent terwijl je ook een uitkering ontvangt zoals AOW, WAO, Anw of Kinderbijslag, dan zijn er een aantal zaken waar je rekening mee moet houden want het is natuurlijk belangrijk om te weten of je niet gekort wordt op je uitkering omdat je in een ander land woont. Eventuele gevolgen van een emigratie kunnen zijn dat je uitkering gestopt of aangepast wordt. Ook is het mogelijk dat deze tijdelijk doorloopt.

Uitkering in het buitenland

• De Wet Beperking Export Uitkeringen (BEU)
• Speciale verdragen
• Vrijwillig verzekeren
• Uitkering en wonen in Marokko of Turkije
• De Remigratiewet
• Landen met bijzondere regelingen
• Vragen over jouw situatie?

De Wet Beperking Export Uitkeringen (BEU)

Woon of werk je in Nederland dan ben je verzekerd door de sociale verzekeringen die ervoor zorgen dat je AOW opbouwt en in aanmerking komt voor andere toeslagen of uitkeringen zoals een Nabestaandenuitkering of Kinderbijslag. Emigreer je naar het buitenland en ben je tevens niet meer werkzaam in Nederland - omdat je in het buitenland gaat werken of omdat je met pensioen bent dan wel arbeidsongeschikt bent - dan ben je daarmee niet langer verzekerd voor de diverse sociale verzekeringen en dit kan gevolgen hebben voor je recht op het ontvangen van bepaalde uitkeringen.

Wanneer je in het buitenland gaat wonen, heb je dan nog recht op een volledige uitkering? Het antwoord op deze vraag is afhankelijk van een aantal factoren. Zo is het belangrijk om te weten of er een beperking van toepassing is op het land waarnaar je emigreert. Deze beperkingen kunnen volgens de Wet Beperking Export Uitkeringen (BEU) betrekking hebben op een aantal uitkeringen, te weten:

• Algemene nabestaandenwet (Anw)
• Algemene Ouderdomswet (AOW)
• Ziektewet (ZW)
• Wet Werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA)
• Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO)
• Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen (WAZ)
• Algemene Kinderbijslagwet (AKW)

Ontvang je een Anw, AOW, ZW, WIA, WAO, WAZ of AKW uitkering of toeslag en ga je verhuizen naar het buitenland of heb je dit inmiddels al gedaan, dan zal worden getoetst of je aan de daarvoor geldende voorwaarden voldoet. Je moet in dat geval aan één van de volgende eisen voldoen:

• Je woont/gaat wonen binnen de Europese Unie (EU) en of de Europese Economische Gemeenschap (EEG-landen: Noorwegen, Zwitserland, Liechtenstein of IJsland);
• Je woont/gaat wonen in het Caribische deel van het Koninkrijk der Nederlanden;
• Je werkt/gaat werken buiten de genoemde regio's in het algemeen belang zoals in het ontwikkelingswerk of in een diplomatieke functie;
• Je woont/gaat werken in een land waarmee Nederland een speciaal verdrag heeft waarin afwijkende afspraken zijn gemaakt.

Voldoe je niet aan een van deze eisen - omdat je bijvoorbeeld in Suriname of Marokko gaat wonen - dan heeft dit tot gevolg dat je uitkering na drie maanden onherroepelijk stopgezet wordt. Ontvang je een ander soort uitkering zoals Wajong of een uitkering voortvloeiende uit de Toeslagenwet of Wet Werk en Bijstand dan zijn hierop andere regels van toepassing maar meestal geldt dat ook deze uitkeringen niet-meeneembaar zijn naar een niet-verdragsland.

Speciale verdragen

Met de meeste landen bestaat een speciaal verdrag waardoor (een deel van de) uitkeringen daar gewoon geïnd kan worden. Er zijn echter ook landen waarmee geen verdrag bestaat zoals de Verenigde Staten, Canada, Gambia, India, Kosovo, Mali en Pakistan. Voorbeelden van landen waarbij dergelijke verdragen wel bestaan zijn Argentinië, Brazilië, Ecuador, Israël, Jordanië, Thailand, de Filipijnen, Japan, Mali, Botswana en Kaapverdië.

Vrijwillig verzekeren

Wanneer je langere tijd in het buitenland gaat wonen dan kun je je overigens wel vrijwillig verzekeren voor de AOW en Anw waardoor je hierop aanspraak kunt blijven maken.

Uitkering en wonen in Marokko of Turkije

Veel mensen die in 2020 buiten Europa wonen krijgen te maken met de Wet Woonlandbeginsel. Deze wet regelt dat een aantal uitkeringen voor landen buiten de Europese Unie wordt gebaseerd op het kostenniveau van het land waar de ontvanger woont. Hieronder vallen ook de kinderbijslag, kindgebonden budget, Anw, WIA en WGA. Deze wet is ook van toepassing op mensen die zijn gaan wonen in landen als Turkije en Marokko.

De Remigratiewet

Op mensen die terug gaan naar het land van herkomst is de Remigratiewet van toepassing welke voorziet in twee uitkeringen: de basisvoorziening en de remigratie-uitkering. De basisvoorziening betreft een eenmalige uitkering voor de kosten van de emigratie waarmee over het algemeen de vervoerskosten, bagagevervoer en opslag van spullen betaald kunnen worden. De remigratie-uitkering betreft een maandelijkse tegemoetkoming in het levensonderhoud voor mensen van 45 jaar en ouder. Deze regelingen gelden ook voor mensen die als vluchteling in Nederland zijn gekomen.

Landen met bijzondere regelingen

Voor een aantal landen geldt als gevolg van verdragen bijzondere regels. Zo kun je een uitkering op basis van de Ziektewet vaak wel meenemen. Ook een Zwangerschaps- of Bevallingsuitkering is vaak meeneembaar naar het buitenland. De grootste landen waarvoor dit geldt zijn Canada en de Verenigde Staten. Daarnaast geldt dit ook voor Pakistan, Chili, Mali en Gambia.

Toeslagen zijn over het algemeen niet meeneembaar naar het buitenland. Als gevolg van een aantal bijzondere regelingen zijn er echter landen waarvoor een uitzondering geldt. Naast de bovengenoemde landen geldt dit voor Marokko, Tunesië, Bosnië en Herzegovina, Montenegro, Servië, Israël, Kaapverdische Eilanden, Brazilië, Nieuw-Zeeland en Zuid-Korea.

Uitkeringen en toeslagen worden dus niet stopgezet bij een emigratie, het is wel onverminderd zo dat als gevolg van de Wet Woonlandbeginsel het uitgekeerde bedrag lager kan worden omdat het wordt getoetst aan het kostenniveau van het land waar je woont.

Vragen over jouw situatie?

Ben je van plan te emigreren en wil je weten wat dit betekent voor jouw recht op een (bestaande) uitkering? Je kunt dan het beste contact opnemen met de SVB, het UWV of Informatie Rijksoverheid, zij kunnen je dan doorverwijzen naar de juiste instantie.

Lees verder

• Stopzetten kinderbijslag en verlagen uitkeringen Marokko