Pensioengat door een beschikbare premieregeling

Bij een beschikbare premieregeling beperkt de fiscus het pensioen tot 100% van je salaris. Helaas haalt bijna niemand deze maximale norm. Het verschil tussen het maximaal fiscaal toegestaan pensioen en het behaalde pensioen is dan je pensioengat. Waar komt dit pensioengat vandaan bij deze pensioenvorm?

De beschikbare premieregeling

Bij een beschikbare premieregeling weet je welk bedrag door je werkgever aan de pensioenuitvoerder wordt afgedragen als premie. Deze vorm staat ook wel bekend als C-polis. Omdat de premie wordt belegd of gespaard, is de opbrengst niet zeker. Op basis van een aantal aannames over het te verwachten rendement is het wel mogelijk een indicatie te geven wat het inkomen wordt na de pensioendatum. Deze indicatie is tegenwoordig na te kijken via de www.mijnpensioenoverzicht.nl site. In bijna alle gevallen zal het pensioen wat daar wordt aangegeven lager uitvallen dan het salaris dat men vlak voor het pensioen verdient. Er zijn een aantal factoren die dit pensioengat kunnen veroorzaken.

Provisie en eerste kosten

Bij het afsluiten van een nieuwe polis wordt er met provisie en eerste kosten gerekend. Deze eerste kosten worden van de premie ingehouden. Dit kan bij de aanvang van de polis betekenen dat je de eerste jaren vrijwel niets opbouwt omdat alle premie gebruikt wordt om de soms erg hoge kosten eerst te betalen. Het effect van deze werkwijze wordt vooral merkbaar zodra je voor een kortere tijd bij meerdere werkgevers werkt en telkens een nieuwe beschikbare premie regeling krijgt die vaak gekoppeld is met een verplichte collectieve regeling bij de werkgever. Enkele voorbeelden van kosten die een verzekeraar rekent:

• Afsluitprovisie
• Beheer kosten product
• Beheer provisie en kosten
• Branchekorting
• Eerste kosten
• Extra storting provisie
• Bewaarloon

Verzekeringen

Vaak wordt de beschikbare premie regeling gebruikt om de werknemer ook te voorzien van aanvullende verzekeringen zoals een overlijdensverzekering. Verzekeraars zijn er erg goed in om jouw pensioenpolis rijk te vullen met extra verzekeringen waar je soms zelf achteraf moet constateren dat je die niet nodig had. Een kleine greep aan het aantal extra verzekeringen die men mogelijk inbouwt in de beschikbare premie regeling:

• NHT (terrorisme opslag)
• PVA premie
• Risicopremie ANW hiaat
• Risicopremie Onbepaald Weduwen en Wezen Pensioen
• Risicopremie Partnerpensioen
• Risicopremie Premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid
• Risicopremie WAO hiaat
• Risicopremie Wezenpensioen

In een slecht geval zal er dus veel van de beschikbare premie gebruikt worden voor de verzekeringen die zijn afgesloten, dit deel van de premie wordt niet gebruikt om je pensioen kapitaal op te bouwen.

Premievrij maken van de polis

Zodra je van baan wisselt zal een beschikbare premie regeling polis premievrij gemaakt worden. Premievrij betekent dat je geen premie meer betaalt en dat ingebouwde verzekeringen gestopt worden. Daarbij houd je meestal dan wel het recht op het kapitaal wat er gespaard of belegd is binnen je polis. In de premievrije periode lopen dan wel een aantal kosten door zoals de beheerkosten en administratieve kosten. In een heel slecht geval is het mogelijk dat je polis waardeloos wordt na verloop van tijd zodra de totale kosten hoger worden dan het kapitaal dat was opgebouwd.

Kostennorm

In 2010 is een norm ontwikkeld voor de kosten die berekend mogen worden binnen de pensioenpolis. Volgens de aanbeveling van het Verbond van Verzekeraars mogen de kosten van een pensioen beleggingsverzekering gemiddeld 9,5% zijn van de pensioenpremie en 1,5% van de waarde van de beleggingen. Echter deze norm geld over de gehele looptijd van de polis. Bij alle verzekeraars is het zo dat zeker in de eerste vijf of tien jaar men met veel hogere kosten werkt met het idee dat men later deze kosten verlaagd, er is immers nog genoeg tijd. Echter zodra je na een paar jaar de polis premievrij maakt (omdat je van baan wisselt) heb je dus over een veel kortere looptijd veel meer kosten betaald dan de norm. Je betaalt dan mogelijk wel 30% tot 40% van de premie aan kosten die je ook nooit meer terug ziet, zeker niet in het gespaarde of belegde deel van de polis.

Premiestaffels en je werkgever

De premie die je maximaal mag aanwenden voor je pensioen is gemaximeerd door de fiscus. Dit maximum is daarbij afhankelijk van je leeftijd en stijgt naarmate je ouder wordt. De onderstaande tabel (2014) toont de leeftijdsgroep en het maximum percentage van je bruto salaris wat er aan premie gestort mag worden:


Wat voorkomt is dat de werkgever deze maximale staffel aanpast en deze percentages verlaagt tot bijvoorbeeld 60% van de maximale waarde. Er is geen wettelijke norm die hier een ondergrens aan stelt. Let dus goed op welk percentage men hanteert.
Meestal staat in de arbeidsvoorwaarden wel een verdeling van de premie tussen werkgever en werknemer, doch verzuimd men te melden welk percentage dit dat totaal van de maximale staffel is.Daarnaast zijn er werkgevers die het pensioen later laten ingaan of je begint zelf pas later met werken. Het gevolg is dat je dan ook minder pensioen opbouwt.

Premiestaffels en werken tot je oude dag

De staffel is zo opgebouwd dat je bij hogere leeftijd pas het grootste deel van je pensioen gaat opbouwen. Tussen de 20 en de 55 bouw je ongeveer de helft van je pensioen op, de andere helft moet daarna verder opgebouwd worden. Nu is het algemeen bekend dat het aantal mensen dat nog een baan heeft na hun 55e geen 50% is. Dus er is een reële kans dat de tweede helft van het pensioen niet meer opgebouwd wordt omdat er geen premie beschikbaar is voor verdere opbouw (uitkeringen bouwen meestal geen pensioen op).
 

Tot slot

Of je straks voldoende pensioen inkomen hebt met een C-polis hangt van veel factoren af, zeker ook wat je denkt zelf nog nodig te hebben aan inkomen. Dit is vast niet je hele (eind) salaris. Anderzijds is het zo dat je snel went aan een stijgend salaris. Een (flinke) stap terug doen is vaak dan niet eenvoudig, immers de huur of hypotheek en de vaste lasten zullen toch doorbetaald moeten worden. Bereken eens wat je zelf bijvoorbeeld nodig zou hebben op je oude dag en vergelijk dat inkomen met het inkomen wat er op www.mijnpensioenoverzicht.nl getoond wordt. Zodra dit teveel verschilt kun je beter eerder dan later ingrijpen. Je kan bijvoorbeeld kritisch kijken naar alle kosten in je polis en er voor kiezen bepaalde verzekeringen uit te sluiten waardoor je kapitaalopbouw stijgt. Uiteraard moet je dit doen in goed overleg met je werkgever en/of pensioenadviseur die je meestal precies kan uitleggen welke verzekeringen allemaal in jouw polis zitten en waar die verzekering precies voor dient en of er een optie is om de verzekering te laten vervallen.