(Financiële) doelen stellen. Hoe doe je dat?

Als je iets wilt bereiken in het leven, dan is het heel nuttig om doelen te stellen. Met een doel voor ogen stippel je je weg uit zonder omwegen. En als het doel op de juiste manier geformuleerd is, dan stimuleert het zelfs om op de ingeslagen weg te blijven. Dat geldt voor allerlei verschillende onderwerpen en dus ook voor je financiën. Zo kunnen juist geformuleerde doelen en doelen die zijn geformuleerd aan de hand van de SMART-methode, je bijvoorbeeld helpen om te sparen voor een mooie reis of een nieuwe keuken, om schulden af te lossen, of om je (financiële) administratie netjes bij te houden.

Doelen stellen om jezelf te motiveren

Een doel kan je stellen omdat je iets wilt bereiken, je wilt bijvoorbeeld €50,- per maand gaan sparen. Maar je kunt doelen ook gebruiken om jezelf te motiveren. Als je je financiële situatie wilt veranderen, begin dan met het stellen van doelen. Doelen zijn altijd onderdeel van een financieel plan! Als je de financiële veranderingen in je leven dan even niet meer ziet zitten, pak dan de doelen erbij. Zo word je er weer aan herinnerd waar je het allemaal voor doet! Daarnaast is het belangrijk om bewustwording te creëren, zodat je minder snel in één van je valkuilen stapt. Stel: je hebt de neiging om meer geld uit te geven als je gestrest bent. Je hebt een heel drukke en stressvolle dag achter de rug en wilt niets liever dan gemakkelijk eten. En dus.... ga je uit eten. De truc is om op zo'n moment je bewust te zijn van jouw doel. Bijvoorbeeld: sparen om je huis te (laten) verven. Een ander alternatief voor een relatief duur etentje buiten de deur, is een kant-en-klaar maaltijd van de supermarkt of via bijvoorbeeld thuisgekookt.nl. Dat laatste is een platform waarop buurtgenoten maaltijden kunnen zetten die door hen thuis zijn gemaakt en daar dan ook afgehaald kunnen worden.

Positief formuleren

Als je een doel op een positieve manier formuleert, dan stimuleert dit je gedrag. Je wilt je doel graag bereiken! Stel: je staat regelmatig rood en wilt dat in de toekomst niet meer. Een verkeerd gesteld doel is: ik wil over een half jaar (noem de exacte datum!) niet meer rood staan. Een doel dat op de juiste manier geformuleerd is luidt als volgt: ik wil over een half jaar (noem de exacte datum!) in ieder geval altijd €100,- op mijn rekening hebben.

Subdoelen

Een groot doel is moeilijker om te bereiken dan een klein doel. En niets is zo demotiverend als het (keer op keer) niet bereiken van je doel! Daarom is het slim om een groter doel onder te verdelen in kleinere (sub)doelen. In het voorbeeld hieronder is €399 nodig voor een nieuwe fiets. Dit is voor veel mensen een groot bedrag om in één maand uit te geven, bovenop de normale maandelijkse uitgaven. Je maakt het doel gemakkelijker te bereiken als je bepaalt dat je iedere maand €50 spaart.

Doelen formulieren volgens de SMART-methode

Stel: je fiets is kapot en je hebt een nieuwe nodig. De fiets die je wilt hebben kost €399. Het probleem is alleen dat je een minimuminkomen hebt en dit bedrag niet achter de hand hebt. Het doel is dus het kopen van de fiets, maar hoe ga je dat doel bereiken? Het is, naast bovenstaande tips, heel belangrijk dat jouw doel SMART is: specifiek, meetbaar, acceptabel, realiseerbaar en tijdgebonden.

Specifiek

Maak het doel zo concreet mogelijk. In bovenstaand voorbeeld ga je niet zomaar ergens voor sparen, maar ga je sparen voor een fiets.

Meetbaar

Een meetbaar doel is een doel waarvan je kunt bepalen of het is behaald of niet. Om de fiets die in bovenstaande tekst is omschreven te kunnen kopen, moet je €399 sparen. Omdat dit een vrij groot bedrag is voor iemand met een minimuminkomen, maken we subdoelen: het maandelijks te sparen bedrag is €50.

Acceptabel

Al wil je iets nog zo graag, dat wil niet zeggen dat het daadwerkelijk gaat lukken. Wat moet je er allemaal voor laten als je €75 per maand gaat sparen? Kan dat alleen bereikt worden door het abonnement op de sportschool te schrappen en minder geld uit te geven aan kleding? Is dat sporten nodig om gezond te blijven, vanwege een hardnekkige blessure? En kost het al veel moeite om rond te komen van het geld dat je reserveert voor kleding? Dan is het doel niet acceptabel. Wees eerlijk naar jezelf en stel een doel dat acceptabel is. Is dat anders dan het gewenste doel, waardoor je er bijvoorbeeld langer over doet om het doel te halen? Jammer, maar zo is het nou eenmaal. In dit geval is het doel naar beneden bijgesteld en is het maandelijkse spaarbedrag €50.

Realiseerbaar

Acceptabel en realiseerbaar liggen dicht bij elkaar. De €75 beschreven in bovenstaande tekst is niet alleen niet acceptabel, maar ook niet realiseerbaar. Uiteraard hoeft het niet alleen om geld te gaan. Het is niet realiseerbaar om de fiets uit het voorbeeld al over 5 maanden te kopen. Vanaf het moment dat je gaat sparen heb je namelijk 8 maanden nodig om €399,- bij elkaar te krijgen.

Tijdgebonden

Het is erg belangrijk om een bepaalde tijd te binden aan je doel. Stel je wilt een nieuwe fiets, maar hebt niet bedacht wanneer je die wilt kopen. Een slecht doel is dan: sparen voor een nieuwe fiets. Pas als je aan alle bovenstaande woorden hebt voldaan, dus pas als je doel SMART is, dan heb je een goed doel. In dit geval is het doel tijdgebonden als je hem als volgt omschrijft: ik wil over 6 maanden (noem de exacte datum!) een nieuwe fiets kopen.

Lees verder

• Financieel gedrag veranderen. Hoe doe je dat?
• Tips om goede voornemens en nieuw gedrag vol te houden
• Besparen op boodschappen
• Feestdagen duur? Dat hoeft niet zo te zijn!