Kopen of huren: voor- en nadelen van een woning kopen

Kopen of huren? Dat is de vraag die je bij elke verhuizing zult moeten beantwoorden. Ruim de helft van alle woningen in Nederland zijn koopwoningen, dat lijkt veel. Maar het betekent ook dat het huren van een woning ook nog steeds populair is. De voordelen van het kopen van een huis is dat je meer keus hebt en dat het huis jouw bezit is. Nadelen zijn de extra kosten die bij het huren van een woning voor kosten van de verhuurder komen, ook loop je extra risico's. In eerste instantie kijken mensen bij het beantwoorden van de vraag ‘Kopen of huren?’ naar hun persoonlijke omstandigheden. Inkomen, leeftijd en gezinssamenstelling spelen daarbij een grote rol.

De voorkeur voor het kopen van een woning in plaats van huren is het grootst bij gezinnen met kinderen. Dertigers en veertigers vormen de grootste groep die een hypotheek afsluit voor het kopen van een woning. Mensen boven de 60 jaar geven juist weer de voorkeur aan huren.

Hypotheekrente

Ook de marktomstandigheden zijn van belang: huizenprijzen, hypotheekrente en de ontwikkeling van de huurprijs. Lage huizenprijzen en/of een lage hypotheekrente kan net bepalend zijn wat mensen over de streep trekt om een eigen woning te kopen. Ook als ieder jaar de huur stijgt, kan een hypotheek voordeliger zijn.

De inkomensafhankelijke huurverhoging moet er voor zorgen dat scheefwoners hun huurhuizen verlaten en een woning kopen of in de vrije sector gaan huren. Zo komt sociale woningbouw weer vrij voor lagere inkomens. Er is wel het een en ander aan te merken op het beleid dat ontwikkeld is door minister Stef Blok. Zo kan niet elke scheefwoner een hypotheek afsluiten. Ook word je al redelijk snel als scheefwoner bestempeld.

Bezit

Een ander aspect wat de doorslag kan geven, is bezitsvorming. Aan het einde van de looptijd moet de hypotheek afgelost zijn (in het geval van een nieuw afgesloten hypotheek. Dat betekent dat je ‘gratis’ woont, terwijl anderen nog steeds elke maand huur moeten betalen. Daarmee heeft de eigenaar dus een grotere economische onafhankelijkheid dan de huurder. Daarnaast worden huizen over het algemeen meer waard.

Keuze

Als je een huis koopt, kun je zelf kiezen welk huis je wilt. Je bent niet afhankelijk van welk huis je toegewezen krijgt. Daarnaast levert klussen aan je huis een waardeverhoging op, terwijl huurders soms het huis in oorspronkelijke staat moeten terugbrengen.

Risico

Als je je huis in een niet gunstige tijd verkoopt, kan het zijn dat je met een restschuld overblijft. De verkoopprijs is dan lager dan je hypotheek. Woningen zijn op lange termijn waardevast, maar mocht je je huis binnen enkele jaren verkopen na aankoop dan loop je wel risico. Kortom kopen is eigenlijk alleen interessant als je langere tijd in dat huis wilt wonen.

Je kiest bij het afsluiten van je hypotheek voor een rentevaste periode. Als je kiest voor vijf jaar rentevast, betekent dit dat je vijf jaar dezelfde maandlasten hebt. Na die vijf jaar kan het opeens veel hoger komen te liggen, afhankelijk van de hypotheekrente-ontwikkelingen. Daarnaast krijg je als eigenaar met een aantal zaken te maken waar je als huurder geen ‘last’ van hebt.

Als huurder bel je je verhuurder als er wat moet gebeuren. Als eigenaar draai je zelf op voor het onderhoud van de cv-ketel, schilderwerk en reparaties.

Belasting

Het eigenwoningforfait is een aan de waarde van de woning gerelateerd bedrag dat de eigenaar bij zijn inkomen moet optellen en dus belasting over betaald. Daar staat tegenover dat je hypotheekrente van je inkomen mag aftrekken. Alhoewel dat laatste al jaren een discussiepunt in de politiek is en het de vraag is of dit in de toekomst op deze manier instant blijft.

Je bent verplicht om een opstalverzekering af te sluiten. Deze verzekering dekt schade aan de woning door brand, wateroverlast enzovoort. Je moet ook premie betalen voor een overlijdensrisicoverzekering. Hiermee wordt de hypotheek geheel of gedeeltelijk afgelost bij overlijden. Daarnaast betaal je als eigenaar ook onroerendezaakbelasting.

Kosten bij aankoop

Als je een woning koopt, betaal je extra kosten zoals overdrachtsbelasting (percentage van de waarde van de woning) en notariskosten. Meestal zijn deze voor rekening van de koper (k.k., kosten koper), soms voor rekening van de verkoper (v.o.n., vrij op naam).