Schuldhulpverlening, hoe werkt dat?

Ieder van ons kan in een situatie terecht komen dat men zijn schulden niet meer zonder professionele hulp de baas wordt. In zo’n geval kan schuldhulpverlening uitkomst bieden. In overleg met de schuldhulpverlener wordt dan een bruikbaar traject uitgestippeld om weer schuldenvrij te raken.

Bewindvoering bij WSNP

De Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen (WSNP) dateert van 1998 en biedt aan schuldenaren de mogelijkheid om een aanvraag voor wettelijke schuldsanering in te dienen als een schuldenregeling via een minnelijk traject niet geslaagd is. De rechtbank benoemt in dat geval een bewindvoerder. De bewindvoerder ziet erop toe dat de debiteur zijn verplichtingen nakomt en rapporteert daarover regelmatig aan de rechtbank. Er is overigens voor bewindvoerders speciale software op de markt die hen kan ondersteunen bij het administratieve gedeelte van hun opdracht.

Wat is een WSNP-verklaring?

Wie een beroep wil doen op de wettelijke schuldsanering moet daarvoor een aanvraag (laten) indienen bij de rechtbank. Essentieel onderdeel van een dergelijk verzoekschrift is onder meer een zogenaamde WSNP-verklaring. In zo’n verklaring wordt de financiële situatie van de debiteur toegelicht en wordt tevens aangegeven waarom pogingen om de schulden via een minnelijk traject te regelen, niet gelukt zijn.

Wat is budgetbeheer?

Een kenmerkend element van schuldhulpverlening is budgetbeheer. Alle inkomsten en uitgaven van de debiteur worden in dat geval beheerd door de schuldhulpverlener. Hij zorgt voor tijdige betaling van vaste lasten, deponeert gelden op een zogenaamde reserveringsrekening en stelt wekelijks een resterend bedrag beschikbaar voor het betalen van de huishoudelijke uitgaven.

Wat is beschermingsbewind

Meerderjarigen zijn uiteraard zelf verantwoordelijk voor hun doen en laten. Maar er zijn situaties denkbaar dat mensen niét meer (geheel) in staat zijn om hun belangen voldoende te behartigen. De wet biedt in zo’n geval de mogelijkheid om ‘onderbewindstelling ter bescherming van meerderjarigen’ toe te passen, wat in het dagelijks spraakgebruik beter bekend staat als ‘beschermingsbewind’ of ‘bewind’.

Burgers kunnen alleen onder bewind worden gesteld als daartoe een aanvraag bij de rechtbank wordt ingediend. Wordt zo’n verzoek gehonoreerd, dan stelt de rechtbank een bewindvoerder aan die zich onder meer bezig houdt met het betalen van vaste lasten en het treffen van betalingsregelingen ingeval van schulden.

Verantwoording door bewindvoerder

Bij beschermingsbewind dient de bewindvoerder jaarlijks rekening en verantwoording af te leggen aan de rechtbank over:

• alle inkomsten van de onder bewind gestelde;
• diens vaste lasten;
• de nog te betalen schulden;
• de reeds afbetaalde schulden;
• begin- en eindsaldo in het verslagjaar.

Overname hypotheekschuld door gemeenten

Gemeenten kunnen in het kader van schuldhulpverlening besluiten om de hypotheekschuld over te nemen van burgers, als deze die zelf niet meer kunnen afbetalen. Een voorbeeld van een dergelijke financieringsregeling kent de Gemeentelijke Kredietbank (GKB) in Den Haag die de betrokken hypotheken in voorkomende gevallen afkoopt tegen de executiewaarde van het pand. Van de hypotheekverstrekker wordt in dat geval als tegenprestatie verlangd dat men het restant van de hypotheekschuld kwijtscheldt.

Het overnemen van problematische hypotheekschulden heeft voordelen voor alle betrokken partijen: de hypotheekverlener, de huiseigenaar, maar ook voor de gemeente zelf:

• de bank springt er doorgaans beter uit dan bij een executoriale verkoop. Op een veiling immers ontvangt men vaak minder dan 60% van de marktwaarde, terwijl de gemeente (GKB) de executiewaarde betaalt;
• de huiseigenaar gaat in het kader van een schuldsaneringstraject met de kredietbank een nieuwe lagere hypothecaire lening aan met de bedoeling om die binnen een overeengekomen termijn weer over te sluiten op de vrije markt;
• executoriale verkopen leiden doorgaans tot toenemende vraag naar woningen in de sociale huursector. Door het overnemen van hypotheekschulden kan dit effect worden tegengegaan;
• panden komen minder gauw in het bezit van huisjesmelkers, die vaak hun slag slaan bij gedwongen verkopen.