Beursintroductie: Het uitschrijven van aandelen

Een beursintroductie of aandelenemissie kan een heel belangrijke stap zijn voor een onderneming. Door aandelen op de beurs te brengen kan het kapitaal van het bedrijf namelijk flink vergroot worden. Voordat de aandelen daadwerkelijk op de beurs komen, moet er echter aan allerlei voorwaarden worden voldaan. En er zijn niet alleen voordelen, maar ook een aantal nadelen aan een aandelenemissie.

Aandelenemissie door een emittent

Een bedrijf dat groot genoeg is en kapitaal nodig heeft, kan er voor kiezen om aandelen uit te schrijven op de beurs. Dat kan echter niet zomaar. Er moet aan allerlei eisen worden voldaan. Allereerst moet er een emittent gekozen worden. Dit kan een bank, syndicaat of commissionair zijn. De emittent zorgt voor de plaatsing van de aandelen op de beurs.

Daarbij neemt de emittent het risico voor de verkoop van alle aandelen op zich. Mochten niet alles verkocht worden, dan koopt de emittent de overige aandelen zelf. Daar is dus een behoorlijk risico mee gemoeid. Als tegenprestatie ontvangt de emittent een overname provisie of garantieprovisie van tussen de 2,5 en 5% van de overnameprijs van de aandelen.

Voorwaarden voor een beursnotering voor de emittent

De emittent moet er van overtuigd zijn dat de beursgang van de onderneming een goede kans van slagen heeft. Hij loopt immers zelf ook een behoorlijk risico. Een aantal voorwaarden die een emittent zal stellen:

• De emittent zoekt uit of het management van het bedrijf in staat is om de onderneming op een correcte manier te leiden.
• De omvang van het bedrijf moet dusdanig zijn dat er handel in de aandelen zal ontstaan. Het gaat dan zowel om de omzet als om de totale waarde van de onderneming.
• De emittent kijkt ook in hoeverre er een reële toekomstvisie is. Wat is het management van het bedrijf in de aankomende jaren van plan, hoe ziet de financiële planning voor de komende periode eruit?
• Als laatste moet de emittent te allen tijde het voorbehoud van de marktomstandigheden maken. Wanneer de marktomstandigheden op de kapitaalmarkt ongunstig zijn, is het mogelijk dat het aandeel direct nadat het op de markt gebracht wordt, in waarde daalt. Om dit te voorkomen kan de emittent besluiten om de introductie van het aandeel voorlopig af te blazen.

Voorschriften van de Vereniging voor de Effectenhandel

Naast de voorwaarde die de emittent stelt aan de aandelenemissie stelt ook de Vereniging voor de Effectenhandel bepaalde eisen aan aandelen en obligaties waarvoor men een notering wil op de Amsterdamse Effectenbeurs. Deze voorschriften zijn opgenomen in het Fondsenreglement. Minimale vereisten waaraan een onderneming moet voldoen zijn:

• De onderneming moet langer dan 5 jaar bestaan.
• Het bedrijf moet een eigen vermogen hebben van minimaal €5.000.000.
• De aandelen die worden uitgegeven moeten bij elkaar een waarde hebben van €5.000.000 of meer.
• Er moet in de afgelopen 5 jaar minimaal 3 jaar winst zijn gemaakt.
• Het bedrijf moet een track record hebben van minimaal 3 jaar.

Wanneer een bedrijf aan bepaalde voorwaarden niet voldoet, kunnen er soms toch aandelen uitgegeven worden. Dan worden er wel extra regels gesteld, waaronder de lock-up regel. De lock-up regel houdt in dat de oprichters en grootaandeelhouders hun aandelen in het eerste half jaar niet mogen verkopen. In sommige gevallen geldt er zelfs een lock-up periode van een jaar.

Goedkeuringen voor een aandelenemissie

In Nederland kan alleen een Naamloos Vennootschap (NV) naar de beurs. In veel gevallen zullen de statuten daarom aangepast moeten worden. Voordat de onderneming werkelijk een NV wordt moet er eerst goedkeuring worden gegeven door Euronext en moet er van het ministerie van justitie een verklaring van geen bezwaar worden verkregen.

Een verdere belangrijke voorwaarde voor het uitgeven van aandelen is het opstellen van een prospectus, waarin uitgebreide informatie wordt gegeven aan de (potentiële) aandeelhouders. De prospectus wordt geschreven door de emittent in samenwerking met de onderneming en moet worden goedgekeurd door Euronext. Onderwerpen die in de prospectus aan bod komen zijn: de geschiedenis van het bedrijf, bedrijfsactiviteiten, marketing en distributie, bestemming van de opbrengst van de beursgang, aandeelhouders, dividendbeleid, management en toekomstperspectieven.

Voordelen van het uitgeven van aandelen

Een bedrijf verwerft kapitaal door het uitgeven van aandelen. Het geld dat voor de aandelen betaald wordt, gaat naar de onderneming. Daarmee kunnen zij verder investeren en hun activiteiten uitbreiden.

Wanneer een onderneming naar de beurs gaat, kunnen de zittende aandeelhouders - veelal de oprichters of hun erfgenamen - hun aandelen verkopen. Zij verkrijgen daarmee liquiditeit: het kapitaal dat 'vastzit' in het bedrijf, kunnen worden omgezet in liquide middelen. De zittende aandeelhouders zijn uiteraard niet verplicht om hun aandelen te verkopen. Wanneer er een lock-up regel is ingesteld is dat zelfs verboden voor een bepaalde periode.

Doordat de onderneming aan bepaalde eisen moet voldoen voordat deze naar de beurs kan, verleent het uitgeven van aandelen ook een bepaalde status. Voor klanten of opdrachtgevers is een beursnotering een extra verzekering van de stabiliteit van het bedrijf.

Het uitgeven van aandelen zorgt ook voor publiciteit. Door een beursnotering zijn er meer mogelijkheden om in he nieuws te komen. Dat hoeft echter niet altijd positief te zijn; een beursnotering kan ook een oorzaak zijn van negatieve publiciteit.

Aandelen kunnen op bepaalde momenten ook gebruikt worden als betaalmiddel. De onderneming schrijft dan nieuwe aandelen uit en betaalt hiermee in plaats van met liquide middelen. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij het betalen van dividend aan aandeelhouders. In plaats van contanten, ontvangen de aandeelhouders nieuwe aandelen als winstuitkering.

Nadelen van het uitgeven van aandelen

Een aandelenemissie kost een bedrijf veel tijd en geld. Er moet aan allerlei eisen worden voldaan en er moet extra administratie worden gevoerd.

Een beursnotering verplicht de onderneming tot informatieverstrekking aan de aandeelhouders. En dat eindigt niet met het opstellen van een prospectus. Aandeelhouders moeten op de hoogte kunnen blijven van het wel en wee van het bedrijf. Zo moeten de jaarcijfers bijvoorbeeld openbaar worden gemaakt. Dat betekent niet alleen een boel pottenkijkers, die je als bedrijf misschien niet wil; het kan ook de financiële gezondheid van de onderneming beïnvloeden.

Mochten er te veel aandelen in handen komen van één bepaalde partij, dan bestaat er de mogelijkheid dat het bedrijf wordt overgenomen. Hoewel er allerlei mogelijkheden zijn voor bedrijven om zich hier tegen te beschermen kan het gevaar van een overname nooit helemaal worden uitgesloten.

Een laatste nadeel is het risico van het koersverloop. Door naar de beurs te gaan wordt de waarde van het bedrijf sterk beïnvloed door de waarde van de aandelen. Deze is voor een deel afhankelijk van de prestaties van het bedrijf, maar daarnaast hebben ook de algemene economische ontwikkelingen en het beursklimaat een belangrijke invloed.

Lees verder

• Beleggen met een laag risico
• Beleggen op de beurs: Wat zijn aandelen?
• Beleggen: Wat zijn obligaties?
• Beleggen: risico beperken bij handelen op de beurs