Verschillende vormen van beleggen in goud

Goud is gedurende de afgelopen millennia een relatief waardevast metaal gebleven. Al sinds meer dan 3000 jaar voor Christus werd het gebruikt als betaalmiddel en versiering. Gunstige eigenschappen voor de waarde van het metaal zijn ondermeer de duurzaamheid, de fraaie gele kleur ten opzichte van de vaak witte en grijze edelmetalen en de schaarsheid. Langdurig was de waarde van munteenheden zoals de dollar en de gulden direct gekoppeld aan de waarde van goud, echter werd deze praktijk sinds de jaren ’70 grotendeels verlaten. Er zijn op de markt een groot aantal verschillende producten aanwezig die inspelen op een verandering van de goudprijs, die zelf sterk afhankelijk is van het vraag en aanbod.

Inhoudsopgave

• Eigenschappen van goud
• Goudkoers
• Hoe te beleggen in goud?

Eigenschappen van goud

Beschikbaarheid en ontstaan

Een van de belangrijke eigenschappen van goud is de beperkte beschikbare hoeveelheid die aanwezig is op de wereld. Het goud dat aanwezig is op aarde is, is hier niet ontstaan. Het is ten gevolge van een kernfusie door een supernova, de implosie van een ster, ongeveer vier miljard geleden alhier terecht gekomen. Het produceren van goud is gedurende vele honderden jaren gepoogd door zogenaamde alchemisten, tot op heden is men echter nog niet geslaagd in economisch rendabele synthese van met name stralingsvrij goud. Dit betekent dat er een beperkte hoeveelheid beschikbaar is.

In een schatting van 2012 wordt de globale, totale hoeveelheid gedolven goud geschat op 174 miljoen ton. Bij een wereldbevolking van zeven miljard is dit ongeveer 25 gram per persoon. In volume eenheden zou men met al het beschikbare goud een kubus kunnen vormen van 21 meter per zijde. Dit kleine volume komt door gewicht van goud, namelijk meer dan 19 kilogram per kubieke decimeter. De totale hoeveelheid nog niet gedolven goud op aarde is moeilijk te duiden, voorzichtige schattingen gaan er vanuit dat ongeveer vijftig procent van de economisch rendabel te delven goud op dit moment reeds gedolven is. Echter zullen met een toename van de goudprijs alternatieve vormen van delven, zoals bijvoorbeeld middels diepere mijnen of uit de oceaan, een interessantere bron gaan vormen.

Goudproductie

Goud wordt middels een mijn uit de grond gehaald. De wereldproductie is gedurende de periode van 1959 tot 2010 meer dan verdubbeld. Rond 1900 was het ongeveer 0,400 kiloton/jaar, heden ten dage is de productie ongeveer 2,5 kiloton/jaar. De top vijf goud producerende landen zijn op volgorde van afnemende productie China, Australië, de Verenigde Staten, Rusland en Peru.

Goudconsumptie

Goud wordt voor een groot aantal verschillende doeleinden gebruikt, bestaande uit:

• Fabricage van juwelen (ongeveer 50 procent)
• Investering, zoals gebruikt door banken en staten (ongeveer 40 procent)
• Fabricage van elektronica, met name in verband omdat het corrosievrij is en goed geleidt (ongeveer 10 procent)
• Medicijnen (klein percentage)

De landen die goud consumeren zijn met name India en China.

Karaat goud

Soms wordt goud in de pure vorm verhandeld. Vaak is er echter sprake van het verstevigen van het metaal middels een ander metaal (‘legering’). Dit is belangrijk voor de prijs, aangezien met de waarde van bijvoorbeeld een gouden ring afhankelijk is van het percentage puur goud. Dit percentage wordt uitgedrukt met de naam ‘karaat’.

Puur goud is 24 karaat (99,9% goud of meer), men kan het percentage goud berekenen door het aantal karaat te delen door 24 en te vermenigvuldigen met 100 procent. Bijvoorbeeld 18 karaat /24 x 100% = 75% puur goud. Het percentage puur goud omrekenen in het aantal karaat kan als volgt: percentage x 24 karaat = aantal karaat. Bijvoorbeeld 50 procent maal 24 = 12 karaat.

Goudkoers

De goudkoers is sterk fluctuerend. Deze wordt over het algemeen uitgedrukt in een Amerikaans gewicht genaamd ‘ounce’, één ‘troy ounce’ weegt ongeveer 31,103 gram. Centrale banken bewaren goud meestal in goudstaven van 400 ounce (ongeveer 12 kilogram). Er zijn een aantal verschillende instanties die in verschillende waardes de koers uitdrukken. Een bekend voorbeeld alwaar 24 uur per dag goud wordt verhandeld is de zogenaamde ‘kitco’.

Er zijn een groot aantal factoren aanwezig die invloed hebben op de goudkoers. Deze ontstaat door een balans tussen enerzijds de vraag naar het metaal en anderzijds het aanbod. Invloed op de vraag hebben ondermeer:

• Politieke onrust: Goud wordt vaak gezien als een veilige investering. Door toename van (globale) onrust zal de vraag naar goud stijgen. Het metaal wordt vaak gezien als een bescherming tegen (hyper) inflatie.
• Het gebruik voor industriële doeleinden: Een toename van de vraag in de industrie (bijvoorbeeld voor elektronica of fabricage van juwelen) of medische wereld zal de goudprijs doen stijgen.

Aanbod

• Het productieniveau is een belangrijke factor die van invloed is op de goudprijs. Het aanbod kan toenemen op basis van het goedkoper winnen van de stof middels nieuwe mijntechnieken. Anders kunnen teleurstellende opbrengsten van mijnaders of politieke instabiliteit in het productieland juist het aanbod doen afnemen.
• Een andere factor betreffende het aanbod is de verkoop van het reeds op de markt aanwezige goud. Dit kan bijvoorbeeld door een regering maar ook door consumenten geschieden.

De goudprijs

De goudprijs is sinds de millenniumwisseling sterk toegenomen. Dit lijkt met name het gevolg te zijn van de ontstane financiële crisis medio 2008 en de toenemende vraag in opkomende economieën zoals India en China. De goudprijs op 1 januari 2015 was 1183 dollar per ounce, dit is ongeveer 38 dollar per gram. Berekening met de toenmalige euro-dollar koers resulteerde in een prijs van 31 euro per gram. Dit is een daling ten opzichte van de piek van medio 2011 (1884 dollar per ounce) van 37 procent, maar een overtuigende stijging ten opzichte van januari 2000. Sindsdien is de goudprijs met 350 procent toegenomen (destijds 280 dollar/ounce).

Beperkingen van beleggen in goud

Er zijn een aantal nadelen aan het beleggen in goud ten opzichte van andere soort investeringen. Vergeleken met het plaatsen van spaargeld op een bank zal er over het goud geen rente worden uitgekeerd. Een ander nadeel is dat behalve een toename van de goudprijs het goud zelf geen waarde toevoegt. Een stuk landbouwgrond is rendabel omdat men er bepaalde producten kan telen. Goud zelf heeft slechts waarde om dat er een bepaalde, sterk fluctuerende, vraag naar is.

Hoe te beleggen in goud?

Fysieke aanschaf

Men kan een bepaalde hoeveelheid fysieke goud aanschaffen. Een reden hiervoor kan zijn dat men bijvoorbeeld het bankensysteem niet vertrouwt of dat men verwacht dat de euro bijvoorbeeld op korte termijn ernstig zal devalueren. Nadeel hiervan is dat het diefstal gevoelig is, om dit risico af te dekken kan men een verzekering afsluiten die echter geld kost. Middels internet zijn diverse min of meer betrouwbare aanbieders van fysiek goud vindbaar. Hou rekening met een premie ten opzichte van de spotprijs in verband met de fabricage en bewaring van het aan te schaffen goud.

Certificaten

Middels een certificaat wordt de goudprijs gevolgd. Men kan een aantal certificaten aanschaffen die de waarde volgen, met name bij beleggingsbanken.

Derivaten

Er zijn een groot aantal verschillende soorten afgeleide producten die meestal een bepaalde hefboomfunctie hebben ten aanzien van de goudprijs. Bekende voorbeelden hiervan zijn zogenaamde speeders, sprinters en turbo’s. Vaak is bij deze constructie van een zogenaamde stop-loss, op het moment dat het verlies te groot wordt, wordt het verlies geaccepteerd en het contract gestopt. Een andere vorm van derivaten zijn zogenaamde ‘warrants’. Hierbij is sprake van een eventuele put- of calloptie. Bij een putoptie maakt men winst bij een daling van de goudprijs, middels een call optie maakt men winst bij een waardestijging.

Beleggen in goudmijnen

Een andere strategie waarmee men kan inspelen op een verandering in de goudprijs bestaat uit het beleggen in een bedrijf met goudmijnen. Een nadeel hiervan is dat er diverse factoren van invloed zijn hierop die niet direct gerelateerd zijn aan de goudprijs, zoals bijvoorbeeld de kosten van het personeel, energie maar ook de betrouwbaarheid van de bedrijfsvoering. Daarnaast halen een groot aantal mijnbedrijven niet puur goud uit de grond, maar delven zij ook een groot aantal andere stoffen zoals bijvoorbeeld zilver.

Risico’s

De hierboven beschreven beleggingsproducten kunnen goed ingespeeld worden op een daling of juist een stijging van de goudprijs. Het aannemen van een positie hierin gaat gepaard met grote risico’s, er kunnen immers ook grote verliezen worden gemaakt. Wees vooraf bewust van de risico’s van het product. De op en via deze site verstrekte informatie is geen aanbod, beleggingsadvies of financiële dienst.