Het opstellen van een balans, resultatenrekening en afval en

Een balans geeft inzicht in de financiële positie van een bedrijf 'op een bepaald moment'. De resultatenrekening is op te vatten als het geschiedenisboek van een bedrijf. Het laat zien wat er het afgelo­pen jaar is gebeurd met de omzet en de kosten en daaruit valt af te leiden of er winst of verlies is behaald.

De balans

Een balans geeft inzicht in de financiële positie van een bedrijf 'op een bepaald moment'.


Aan de debetzijde staan de activa, de bezittingen van de onderneming. Deze kunnen worden ingedeeld in een aantal hoofdgroepen. De belangrijkste zijn:

Vaste activa
Dit zijn zaken die duurzaam zijn. Ze zullen waarschijnlijk niet binnen één jaar worden om¬gezet in geld. Bijvoorbeeld grond, bungalows, hotel, attracties, 'elk-weer-voorzieningen' en transportmiddelen.

Vlottende activa
Dit zijn zaken die snel weer in geld kunnen worden omgezet. Bijvoorbeeld voorraden en de-biteuren.

Liquide middelen
Dit is geld waarover direct beschikt kan worden. Bijvoorbeeld kas, bank en giro.

creditzijde

Lang vreemd vermogen
Dit is geld dat tijdelijk maar voor langer dan een jaar is geleend van derden. Bijvoorbeeld leningen en hypotheken.

Kort vreemd vermogen
Dit is geld van derden waarover men slechts kort kan beschikken (tot maximaal een jaar). Bijvoorbeeld crediteuren en rekening-courant. De middelen zijn op de balans van onder naar boven gerangschikt van “helemaal niet liquide” (het gebouw), naar “heel erg liquide”, het geld in kas.

Afval en uitval

Afval is grondstof die tijdens de productie verloren gaat, als door technische oorzaken niet alle grondstof kan worden gebruikt en dus ook niet in het eindproduct terechtkomt. Met name producten zoals vlees, vis, kip en wild hebben vaak een hoog afvalpercentage. De producten die nog bewerkt moeten worden, worden ook wel "vuil"genoemd, in tegenstelling tot de "schone" producten, die al bewerkt zijn. Uitval is het verlies aan grondstof indien bij de kwaliteitscontrole eindproducten en halffabrikaten worden afgekeurd. Bij het vaststellen van de standaardhoeveelheid moet het onvermijdelijke afval en uitval worden ingecalculeerd. Dit betekent dat getracht moet worden om ook voor afval en uitval standaarden te bepalen, door na te gaan wat bij de gegeven productiemethode, kwaliteitseisen en dergelijke als onvermijdelijk afval en uitval kan worden beschouwd.

Afval en uitval moeten worden onderscheiden van verspillingen. Afval en uitval zijn door te berekenen in de kostprijs van een product, verspilling is dit niet. Verspilling als economisch begrip is de hoeveelheid grondstof die in werkelijkheid meer verbruikt is dan volgens de standaard is toegestaan. Het is efficiencyverlies en komt rechtstreeks ten laste van de winst. Neem bijvoorbeeld een biefstuk: afval is het vetrandje wat weggesneden wordt, uitval is de biefstuk die door een onoplettende kok te hard gebakken is en niet meer eetbaar is, verspilling is een biefstuk van 200 gram verkopen terwijl je je menuprijs op basis van 150 gram hebt gecalculeerd.

De resultatenrekening

De resultatenrekening is op te vatten als het geschiedenisboek van een bedrijf. Het laat zien wat er het afgelo¬pen jaar is gebeurd met de omzet en de kosten en daaruit valt af te leiden of er winst of verlies.

Resultatenrekening, ook wel winst- en verliesrekening genoemd.

Enkele belangrijke begrippen uit de resultatenrekening zijn:

• Omzet: verkoopwaarde van de geleverde goederen en/of diensten.
• Brutowinst: toegevoegde waarde (omzet minus inkopen).
• Exploitatiesaldo: het resultaat behaald uit de feitelijke bedrijfsuitoefening.
• Bedrijfsresultaat: exploitatiesaldo verminderd met de afschrijvingen, maar inclusief inte-restbetalingen. Dit resultaat staat dus los van de wijze waarop het bedrijf is gefinancierd.
• Winst: het bedrijfsresultaat verminderd met de betaalde rente.